Wagon sypialny

Wagon sypialny – wagon kolejowy z miejscami do spania.

Wagon sypialny typu 308A

Wagon sypialny pociągu „Nightjet”

W wagonie sypialnym zazwyczaj (w Europie zawsze^[1]) znajdują się przedziały, w których zamiast miejsc siedzących znajdują się łóżka, najczęściej od jednego do trzech^[1]. Wagony sypialne są włączane do pociągów kursujących w porze nocnej.

Wagony sypialne posiadają zasadniczo przedziały trzyosobowe (zwane czasem „Triple”, „Tourist”, „T3”), dwuosobowe („Double”) i jednoosobowe („Single”), wszystkie wyposażone w umywalkę, przybory toaletowe i zamykane, pełne drzwi^[2][3][4]. W przedziałach sypialnych o podwyższonym standardzie (zwane zwykle „Delux”, „Excelsior”, „Gran Class”) dostępna jest również prywatna łazienka i zazwyczaj prysznic^[1]. Poza Europą – głównie w krajach byłego ZSRR) – funkcjonują przedziały 4-osobowe zwane „T4” albo „Kupiejny”^[3][4]. W niektórych typach wagonów sypialnych istnieje możliwość połączenia dwóch sąsiednich przedziałów^[1].

W wagonach sypialnych, w odróżnieniu od kuszetek, obowiązuje bezwzględny podział ze względu na płeć; wyjątkiem od tej reguły są sytuacje, gdy dokonuje się całościowej rezerwacji przedziału albo gdy podróżnym jest dziecko (zwykle w wieku do 10 lat)^[2].

W każdym wagonie jest zazwyczaj wyodrębniony przedział służbowy dla konduktora-stewarda, gdzie znajduje się wyposażenie pozwalające na przygotowywanie prostych posiłków oraz serwowanie przekąsek i napojów^[2]. Wagony sypialne starszego typu wyposażone są w niezależne ogrzewanie węglowe lub na olej opałowy, co pozwala na utrzymanie optymalnej temperatury w przedziałach również w czasie przełączania wagonu między pociągami; wagony współcześnie produkowane oraz modernizowane są wyposażone w klimatyzatory.

Łóżko w polskim wagonie sypialnym

W Polsce w komunikacji krajowej na przejazd w przedziale typu „Single” wymagany jest bilet 1 klasy, natomiast w pozostałych typach przedziałów bilet 2 klasy; w przypadku przejazdów międzynarodowych do/z Polski obowiązują te same zasady, chyba że wagon objęty jest taryfą globalną^[5]. W pozostałych krajach system funkcjonuje analogicznie, przy czym w części pociągów (np. w tureckich) przedziały „Double” wymagają biletu 1 klasy, a np. w pociągach marki „Nightjet” we wszystkich rodzajach przedziałów – wliczając „Single Deluxe” – wymagany jest bilet jedynie 2 klasy^[1][6].