Wielkie Oczy

Integralne części wsi Wielkie Oczy^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0613270	Horysznie	część wsi
0613286	Mielniki	część wsi

Historia

Podsumowanie

Perspektywa

Nazwa pochodzi prawdopodobnie od istniejących tu niegdyś dwóch stawów. Początki miejscowości sięgają XIV w. Już w XVI wieku istniał w Wielkich Oczach kościół będący filią parafii w Krakowcu. Przy nim Andrzej Modrzewski w 1667 roku osadził dominikanów. W następnych latach wybudowano murowany kościół i niewielki klasztor^[7].

W 1671 roku Wielkie Oczy otrzymały od króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego prawa miejskie. W miasteczku rozwijał się handel i rzemiosło. Mikołaj Bazyli Potocki, starosta kaniowski, zapisał dobra Wielkie Oczy w województwie ruskim położone synowcowi swemu ks. Kajetanowi Potockiemu, kanonikowi katedralnemu krakowskiemu^[8].

Po I rozbiorze Polski Wielkie Oczy znalazły się w zaborze austriackim. Początkowo należały do cyrkułu samborskiego, a po jego zniesieniu, od 1782 r., do cyrkułu przemyskiego. Ewaryst Andrzej, hrabia Kuropatnicki w wydanej po raz pierwszy w 1786 r. „Geografii (...) Galicyi i Lodomeryi” tak pisał o Wielkich Oczach: Przedtym to miasto domu Łaszczów, potym Potockich, potym xiążąt Lubomirskich; jest tu i klasztor XX. Dominikanów i kościół, w którym cudowny jest obraz Matki Boskiej^[9]. W latach 1854-1867 miasteczko należało do powiatu Krakowiec, a po kolejnej reformie administracji – do powiatu jaworowskiego Królestwa Galicji i Lodomerii.

W XIX w. działały tu dwie garbarnie, dwie cegielnie i aż cztery gorzelnie. W mieście w 1842 roku urodził się Bernard Henner, właściciel zakładów fotograficznych i radny miasta Przemyśla^[10] Pod koniec XIX w. było tu ok. 2 tys. mieszkańców – Żydów, Polaków i Rusinów. Po wojennych zniszczeniach w 1915 roku Wielkie Oczy podupadły, a w 1935 roku utraciły prawa miejskie.

W II Rzeczypospolitej miejscowość w powiecie jaworowskim w woj. lwowskim. W 1943 Ukraińska Policja Pomocnicza zamordowała tutaj 45 Żydów. W 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali na terenie wsi 31 Polaków^[11].

W 1926 roku władze zakonu dominikanów zlikwidowały klasztor, a parafię przekazały diecezji przemyskiej. W 1986 roku na frontonie kościoła umieszczono tablicę ku czci Polaków pomordowanych w latach 1939 - 1946, zawierającą nazwiska wielu mieszkańców Wielkich Oczu i okolicznych wsi^[12].

O dawnym miejskim charakterze świadczy układ urbanistyczny z kwadratowym rynkiem, otoczonym kamieniczkami i drewnianymi domami. O dawnym współistnieniu trzech religii świadczą obiekty sakralne tych wyznań.

Remove ads

Części wsi

Historia

Turystyka

Galeria

Ludzie związani z Wielkimi Oczami‎ ‎

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on