Wilgotnica ostrostożkowata

Wilgotnica ostrostożkowata (Hygrocybe acutoconica (Clem.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)^[1].

Wilgotnica ostrostożkowata

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	wodnichowate
Rodzaj	wilgotnica
Gatunek	wilgotnica ostrostożkowata
Nazwa systematyczna
Hygrocybe acutoconica (Clem.) Singer Lilloa 22: 153 (1951)

Hymenofor Hygrocybe persistens

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1893 r. Clements nadając mu nazwę Mycena cutoconica. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1951 r. Singer, przenosząc go do rodzaju Hygrocybe^[1].

Synonimów naukowych jest ok. 50. Niektóre z nich^[2]:

• Hygrocybe acutoconica var. aurantiolutescens (P.D. Orton) Migl. & Camboni 2001
• Hygrocybe aurantiolutescens P.D. Orton 1969
• Hygrocybe constans J.E. Lange 1923
• Hygrocybe konradii R. Haller Aar. 1955
• Hygrocybe langei Kühner 1927
• Hygrocybe acutoconica var. acutoconica (Clem.) Singer
• Hygrocybe persistens (Britzelm.) Singer 1940
• Hygrocybe persistens (Britzelm.) Singer 1940 var. persistens
• Hygrocybe persistens var. langei (Kühner) Bon 1987
• Hygrocybe subglobispora (P.D. Orton) M.M. Moser
• Hygrophorus acutoconicus (Clem.) A.H. Sm. 1947
• Hygrophorus aurantiolutescens (P.D. Orton) Dennis 1986
• Hygrophorus conicus var. persistens Britzelm. 1890
• Hygrophorus langei (Kühner) A. Pearson 1952
• Hygrophorus persistens Britzelm. 1890
• Hygrophorus rickenii Maire 1930
• Mycena acutoconica Clem. 1893
• Prunulus acutoconicus (Clem.) Murrill 1916

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. (dla synonimu Hygrocybe persistens (Britzelm.) Singer), wcześniej Barbara Gumińska używała nazwy wilgotnica trwała^[3]. Dawniej wyróżniane jako odrębne gatunki wilgotnica pomarańczowożółta zwana też wilgotnicą Konrada (Hygrocybe konradii) i wilgotnica kulistozarodnikowa (Hygrocybe subglobispora) to według Index Fungorum synonimy wilgotnicy ostrostożkowatej.

Morfologia

Kapelusz

Średnicy od 1,5 do 5 cm, młody – ostro stożkowaty, później szeroko stożkowaty, przy brzegu może być płatkowato pofałdowany, u starszych owocników płasko rozpostarty i promieniście popękany, zawsze z wyraźnym garbkiem, w wilgotnych warunkach lepki, w czasie suszy promieniście włóknisty, żółtopomarańczowy, pomarańczowy, czerwonopomarańczowy, brzeg nieprążkowany^[4].

Blaszki

Przy trzonie wolne do bardzo słabo przyrośniętych, o szerokości do 8 mm, w młodych owocnikach jasnożółte, potem łososiowopomarańczowe z żółtym ostrzem, u starych okazów bledną do koloru cytrynowożółtego^[4].

Trzon

Wysokości od 2 do 7 cm, średnicy od 3 do 8 mm, cylindryczny z zaokrągloną podstawą, pusty, niekiedy wzdłuż włókienkowaty, czerwonawy, zabarwiony tak samo jak kapelusz, w podstawie biały^[4].

Miąższ

Barwy kapelusza, w trzonie jasnożółty. Smak i zapach niewyraźne^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki eliptyczne, nieamyloidalne, gładkie o rozmiarach 9–12 x 5–7 μm. Podstawki przeważnie 4-zarodnikowe, o długości do około 55 μm. Cystyd brak^[5].

Występowanie i siedlisko

Wilgotnica ostrostożkowata w Europie jest szeroko rozprzestrzeniona. Występuje także w niektórych rejonach Ameryki Północnej oraz w Japonii i na Półwyspie Koreańskim^[6]. W Polsce jest rzadka. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych^[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Norwegii, Holandii^[3].

W Polsce występuje w rejonach podgórskich i górskich. Rośnie na ziemi, na wilgotnych pastwiskach i łąkach^[4].

Znaczenie

Saprotrof^[3], grzyb niejadalny^[4].

Gatunki podobne

Wśród żółtych wilgotnic w Polsce występują: wilgotnica cytrynowozielonawa (Hygrocybe citrinovirens), wilgotnica żółknąca (Hygrocybe chlorophana), wilgotnica czerniejąca (Hygrocybe conica), tzw. wilgotnica papuzia (Gliophorus psittacinus), Hygrocybe russocoriacea.