Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku

Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku – wybory, których pierwsza tura odbyła się 28 stycznia 2024, a druga 11 lutego tego samego roku. Urzędujący prezydent Sauli Niinistö nie mógł ubiegać się o reelekcję, ponieważ urząd prezydenta Finlandii ograniczony jest do dwóch kadencji. Żaden z kandydatów nie uzyskał ponad połowy głosów w pierwszej turze, dlatego przeprowadzono drugą, którą wygrał Alexander Stubb z 51,6% poparcia.

Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku

Państwo	Finlandia
Rodzaj	wybory prezydenckie
Data przeprowadzenia	28 stycznia 2024 (I tura) 11 lutego 2024 (II tura)
Podstawa prawna	Konstytucja Finlandii
Ordynacja wyborcza	Vaalilaki (714/1998)[1]
Głosowanie
Wyniki pierwszej tury: AS 27,2% PH 25,8% JH 19% OR 15,3% LA 4,9% JU 4,3% SE 1,5% MA 1,5% HH 0,5%
Wyniki drugiej tury: AS 51,6% PH 48,4%
Frekwencja: I tura: 71,55% II tura: 67,6%
poprzednie: Wybory 2018 następne: Wybory 2030
Strona internetowa

Kandydaci

Zgodnie z fińską konstytucją tylko rodowici Finowie mogli kandydować w wyborach prezydenckich^[2]. Każda partia reprezentowana w Eduskuncie mogła wystawić jednego kandydata. Niezależni i członkowie partii pozaparlamentarnych musieli zebrać przynajmniej 20 tysięcy podpisów od osób z prawem wyborczym^[3]. Głosować mógł każdy obywatel Finlandii, który ukończył 18 lat^[4]. Wszystkie partie obecne w parlamencie, z wyjątkiem Szwedzkiej Partii Ludowej, wystawiły lub poparły jednego z kandydatów^[5]. Zarejestrowano 9 kandydatów^[6]:

Oficjalni kandydaci
Imię i nazwisko		Partia polityczna	Funkcje
	Mika Aaltola	kandydat niezależny	dyrektor Fińskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (od 2019)[7]
	Li Andersson	Sojusz Lewicy	minister edukacji (2019–2020) i (2021–2023)[8], przewodnicząca Sojuszu Lewicy (od 2016)[9]
	Sari Essayah	Chrześcijańscy Demokraci	minister rolnictwa i leśnictwa (od 2023)[10], przewodnicząca Chrześcijańskich Demokratów (od 2015)[11]
	Pekka Haavisto	kandydat niezależny (poparcie Ligi Zielonych)[12]	minister spraw zagranicznych (2019–2023), minister rozwoju (2013–2014), minister środowiska (1995–1999)[13]
	Jussi Halla-aho	Partia Finów	Przewodniczący Eduskunty (od 2023)[14], przewodniczący Partii Finów (2017–2021)[15]
	Hjallis Harkimo	Ruch Teraz	przewodniczący Ruchu Teraz (od 2018)[16], poseł (od 2015)[17]
	Olli Rehn	kandydat niezależny (poparcie Partii Centrum)	prezes Banku Finlandii (od 2018)[18], minister ds. gospodarczych (2015–2016)[19], europejski komisarz ds. gospodarczych i walutowych (2010–2014)[20], europejski komisarz ds. rozszerzenia (2004–2009)[21]
	Alexander Stubb	Koalicja Narodowa	premier Finlandii (2014–2015), minister finansów (2015–2016), minister handlu zagranicznego i spraw europejskich (2011–2014), minister spraw zagranicznych (2008–2011)[22]
	Jutta Urpilainen	Socjaldemokratyczna Partia Finlandii	europejska komisarz ds. partnerstwa międzynarodowego (od 2019), minister finansów (2011–2014), przewodnicząca Socjaldemokratycznej Partii Finlandii (2008–2014)[23]

I tura

Głosowanie

Według fińskiej ordynacji dniem wyborów jest czwarta niedziela stycznia, w szóstym roku kadencji urzędującego prezydenta^[24] – w 2024 był to 28 stycznia. Od 17 do 23 stycznia 2024 roku istniała możliwość przedwyborczego oddania głosu w dowolnej komisji. Głosowanie przedwyborcze za granicą trwało od 17 do 20 stycznia 2024 roku^[25]. Głos z wyprzedzeniem oddało 44,7% głosujących, a w dzień wyborów 30,3%. Wśród obywateli Finlandii mieszkających za granicą frekwencja wyniosła 16,1%^[26]. Żaden kandydat nie zdobył ponad połowy głosów, dlatego konieczne było zorganizowanie II tury^[24].

Wyniki I tury wyborów z podziałem na okręgi wyborcze i gminy

Wyniki

Kandydat		Partia polityczna	Głosy	%
	Alexander Stubb	Koalicja Narodowa	882 388	27,2
	Pekka Haavisto	kandydat niezależny	836 712	25,8
	Jussi Halla-aho	Partia Finów	615 802	19,0
	Olli Rehn	kandydat niezależny	496 759	15,3
	Li Andersson	Sojusz Lewicy	158 579	4,9
	Jutta Urpilainen	Socjaldemokratyczna Partia Finlandii	140 867	4,3
	Sari Essayah	Chrześcijańscy Demokraci	47 847	1,5
	Mika Aaltola	kandydat niezależny	47 467	1,5
	Hjallis Harkimo	Ruch Teraz	17 030	0,5
Głosy nieważne			9 095	0,3
Razem			3 252 546	100,0
Frekwencja				71,5
Źródło: Oikeusministeriö[27]

II tura

Głosowanie

Zgodnie z ordynacją wyborczą II turę zorganizowano w drugą niedzielę po pierwszej turze^[24], czyli 11 lutego 2024 roku. Od 31 stycznia do 6 lutego ponownie istniała możliwość przedwyborczego oddania głosu. Głosowanie przedwyborcze za granicą trwało od 31 stycznia do 3 lutego^[25]. Przed wyborami głos oddało 46,4% głosujących, a w dzień wyborów 24,3%. Za granicą frekwencja wyniosła 16,5%^[28].

Wyniki II tury wyborów z podziałem na okręgi wyborcze i gminy

Wyniki

Kandydat		Partia polityczna	Głosy	%
	Alexander Stubb	Koalicja Narodowa	1 575 211	51,6
	Pekka Haavisto	kandydat niezależny	1 476 548	48,4
Głosy nieważne			20 570	0,7
Razem			3 072 329	100,0
Frekwencja				67,6
Źródło: Oikeusministeriö[29]