XXV dynastia

XXV dynastia – dynastia władców starożytnego Egiptu, wywodzących się z Nubii, rezydujących najpierw w Napacie, potem w Tebach, Memfis i Tanis, władających Egiptem w latach 746–655 p.n.e.

Zasięg zjednoczonego państwa XXV dynastii.

Ich zjednoczone państwo łączące Egipt oraz Kusz tworzyło największy terytorialny zasięg od czasów Nowego Państwa. Władcy dynastii podkreślali jego dualistyczny charakter nosząc korony z podwójnymi ureuszami^[1].

Ostatni władcy dynastii zostali wyparci z Egiptu przez najazd asyryjski, który zapoczątkował panowanie XXVI dynastii. Najazdy na północny Kusz spowodowały przeniesienie ich ośrodka władzy do Meroe^[1].

Trzeci Okres Przejściowy – XXV dynastia kuszycka (nubijska)
Władca	Lata panowania p.n.e.	Nomen	Prenomen	Imię kuszyckie	Żony	Miejsce pochówku	Tereny podległe
Alara	780–760	Alara				Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz
Kaszta	760–747	Kaszta	MaatRe		Pabatma	Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz
Pianchi	746–715	Pianchi	Usermaatre, Seneferre, Mencheperre	Pije	Tabiri, Pekereslo, Abale	Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz i Tebaida
Szabaka	715–700	Szabaka	Neferkare Meriamon	Szabako	Masbet	Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz, Dolny i Górny Egipt
Szabataka	700–690	Szabataka	Dżedkaure	Szebitku (Szebitko)	Arti, Kalhat	Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz, Dolny i Górny Egipt
Taharka	690–664	Taharka	Chunefertemre	Taharko	Tekahatamani	Piramida w Nuri (Sudan)	Kusz, Dolny i Górny Egipt
Tanutamon	664–655	Tanutamon	Bakare	Tanutamani	Pijearti, Malagaje	Piramida w El-Kurru (Sudan)	Kusz i Tebaida