Zamek Książąt Śląskich w Bytomiu

Zamek książęcy w Bytomiu – XIII-wieczna siedziba Piastów bytomsko-kozielskich, wzniesiona na terenie stołecznego miasta księstwa – Bytomia. Zamek został rozebrany około XVI wieku.

Zamek piastowski w Bytomiu

Współczesna makieta zamku w Bytomiu z przełomu XV i XVI wieku
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Bytom
Styl architektoniczny	romanizm
Kondygnacje	2 (budynek mieszkalny) 3 (brama i wieża)
Rozpoczęcie budowy	ok. 1284
Ukończenie budowy	przed 1299
Zniszczono	ok. XV- XVII w.
Pierwszy właściciel	książę Kazimierz bytomski
Kolejni właściciele	1312–1354/69[1] Piastowie bytomsko-kozielscy 1369–1459 Piastowie cieszyńscy 1369- 1492 Piastowie oleśniccy
Położenie na mapie Bytomia Zamek piastowski w Bytomiu
Położenie na mapie Polski Zamek piastowski w Bytomiu
Położenie na mapie województwa śląskiego Zamek piastowski w Bytomiu
50°20′51,3557″N 18°55′30,5792″E

Historia

Zamek w Bytomiu został wzniesiony najprawdopodobniej pomiędzy 1284 a 1299 roku przez protoplastę linii bytomskiej – księcia bytomskiego Kazimierza^[2], w okolicach północno-wschodniej części obecnego Placu Grunwaldzkiego^[3][4].

Informacje o wyglądzie zamku zawarte są w dokumentach książąt: oleśnickiego – Konrada II i cieszyńskiego – Przemysława I^[5]. Siedziba książęca została wzniesiona na planie prostokąta i była budowlą piętrową. Według części naukowców fortyfikacja powstała poza murami miasta, ale była z nimi połączona^[6]. Zamek w swojej głównej części wzniesiono z kamienia, ale część zabudowań wykonano z drewna. Za kamienną warowną bramą znajdował się dziedziniec ze studnią, kamienna część mieszkalna (tzw. Steinhaus) ze schodami, budynki gospodarcze i budowla drewniana (Blochwerk). Ponad zamkiem wznosiła się wieża, która była uzupełnieniem książęcej siedziby.

Zamek do połowy lat 50. XIV wieku stanowił faktyczną siedzibę książąt bytomskich i do tego czasu pozostawał zamieszkały^[2]. Jednak po wygaśnięciu lokalnej linii Piastów, w 1369 roku Księstwo bytomskie zostało podzielone pomiędzy księstwa Oleśnickie i Cieszyńskie, których władcy byli najbliżej spokrewnieni z władcami Bytomia. Także zamek został podzielony: części zachodnia (z wieżą i bramą) i północno-zachodnia (część Steinhausa) przypadły Konradowi II oleśnickiemu, a część wschodnia (reszta Steinhausa, zabudowania gosp.) i południowo-wschodnia (studnia, większość murów) Przemysławowi I cieszyńskiemu^[7]. Od tej pory zamek stracił swoje znaczenie i zaczął podupadać, ponieważ nowi właściciele rezydowali na swoich zamkach w Cieszynie i Oleśnicy.

Zamek istniał co najmniej do początku XVI wieku^[2]. Później zamek został kompletnie rozebrany, a uzyskany z niego budulec wykorzystano przy wznoszeniu innych budowli.