Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
XVII wiek
lata 1601–1700 Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Lata 1600. • Lata 1610. • Lata 1620. • Lata 1630. • Lata 1640. • Lata 1650. • Lata 1660. • Lata 1670. • Lata 1680. • Lata 1690.
1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700
.png)
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 1600. (dekady)
_-_156.JPG)
- 1601–1661 – wojna holendersko-portugalska o Brazylię
- 1602–1603 – Caravaggio namalował Złożenie do grobu
- 1603 – szogun Ieyasu Tokugawa przejął władzę w Japonii, rozpoczynając okres Edo
- 1604 – silne wstrząsy sejsmiczne na pograniczu Peru i Chile (24 grudnia)
- 1605 – bitwa pod Kircholmem, Jan Karol Chodkiewicz odzyskał Inflanty (27 września)
- 1605 – ukazała się pierwsza część powieści Cervantesa Don Kichot
- 1606 – William Szekspir napisał tragedię Makbet
- 1606–1609 – rokosz Zebrzydowskiego podważył politykę Zygmunta III
- 1607 – opera Claudio Monteverdiego L’Orfeo zapoczątkowała barok w muzyce
- 1607 – Anglicy założyli swoją pierwszą stałą osadę w Ameryce nazwaną Jamestown (Wirginia)
- 1608 – Francuzi założyli Quebec, rozpoczynając kolonizację Kanady
- 1610 – Galileusz odkrył księżyce Jowisza (7 stycznia)
- 1610 – bitwa pod Kłuszynem wygrana przez Żółkiewskiego (28 sierpnia) pozwoliła polskiemu królewiczowi zostać carem
- 1610 – na terenie dzisiejszego Paragwaju powstały redukcje jezuickie
- 1610–1617 – regencja Marii Medycejskiej we Francji
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 10.
- 1611 – wybuch powstania, które wypędziło polską załogę Kremla (19 marca)
- 1611 – wielkie trzęsienie ziemi u wybrzeży Japonii (2 grudnia)
- 1611–1614 – Peter Paul Rubens namalował tryptyk Zdjęcie z krzyża
- 1616 – Lope de Vega napisał dramat Fuente ovejuna (Owcze źródło)
- 1616 – Frans Hals namalował Bankiet bractwa św. Jerzego
- 1618–1648 – wojna trzydziestoletnia spowodowała śmierć 20–30% Niemców
- 1618 – rozejm w Dywilinie, na mocy którego Rzeczpospolita odzyskała Smoleńsk (11 grudnia)
- 1619 – Johannes Kepler opublikował dzieło Harmonices Mundi zawierające prawa ruchu planet
- 1619 – Holendrzy rozpoczęli budowę Batawii (obecna Dżakarta)
- 1620 – bitwa pod Cecorą, w której Turcy pokonali Polaków
- 1620 – Francis Bacon wydał rozprawę Novum Organon reformującą naukę
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 20.
- 1621 – bitwa pod Chocimiem zakończona zwycięstwem sił polsko-kozackich nad tureckimi (2 września-9 października)
- 1622 – w Watykanie powstała Kongregacja Rozkrzewiania Wiary (6 stycznia)
- 1622 – rozejm w Mitawie podzielił Inflanty między Polskę a Szwecję (10 sierpnia)
- 1624–1642 Richelieu sprawował rządy w Paryżu
- 1625 – Hugo Grocjusz opublikował traktat De iure belli ac pacis (O prawie wojny oraz pokoju)
- 1628 – Nicolas Poussin namalował swoje pierwsze arcydzieło Śmierć Germanika
- 1628 – William Harvey dokonał przełomu w biologii opisując krwiobieg
- 1629 – król Anglii Karol I Stuart rozwiązał parlament i rozpoczął dyktatorskie rządy (10 marca)
- 1629 – rozejm w Altmarku usankcjonował wpływy szwedzkie na polskim wybrzeżu (26 września)
Wydarzenia historyczne z lat 30.
- 1631 – ukazała się po raz pierwszy francuska La Gazette
- 1633 – rozpoczął się proces Galileusza, oskarżonego przez rzymską inkwizycję o herezję (12 kwietnia)
- 1635 – rozejm w Sztumskiej Wsi przywrócił Polsce porty pruskie i pełnię dochodów z handlu gdańskiego (12 września)
- 1635 – Antoon van Dyck namalował najsłynniejsze portrety Karola I Stuarta
- 1636 – założono Uniwersytet Harvarda (8 września)
- 1636 – Pedro Calderón de la Barca napisał dramat historyczny El principe constante (Książę Niezłomny)
- 1636 – Pierre Corneille ogłosił tragedię Cid
- 1637 – umarł ostatni książę pomorski, rozpoczęły się walki o kraj
- 1640 – po wybuchu powstania na terenach Hiszpanii po interwencji francuskiej Portugalia uniezależniła się od Hiszpanii
- 1640 – ukazał się traktat teologiczny Augustinus, kamień węgielny jansenizmu
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 40.
- 1641 – Kartezjusz opublikował Meditationes de prima philosophia
- 1642 – wybuchła angielska wojna domowa
- 1642 – Rembrandt namalował Wymarsz strzelców znany też jako Straż nocna
- 1642–1644 – Abel Tasman opłynął Australię (13 grudnia)
- 1642–1650 – Francesco Borromini zbudował Sant’Ivo alla Sapienza
- 1643 – Evangelista Torricelli skonstruował barometr
- 1644 – Mandżurowie przejęli władzę w Pekinie jako dynastia Qing
- 1647 – trzęsienie ziemi zniszczyło Santiago de Chile (13 maja)
- 1648 – rozpoczęło się powstanie Chmielnickiego
- 1648–1653 – Fronda przeciwko rządom Anny Austriaczki i Mazarina we Francji
- 1649 – Jeremi Wiśniowiecki broni Zbaraża (lipiec-sierpień)
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 50.
- 1651 – bitwa pod Beresteczkiem zakończona zwycięstwem wojsk polskich nad kozacko-tatarskimi (28 czerwca-10 lipca)
- 1651 – Thomas Hobbes opublikował traktat polityczny Leviathan
- 1653 – Nowy Amsterdam (późniejszy Nowy Jork) otrzymał prawa miejskie (2 maja)
- 1654 – kozacko-rosyjska ugoda perejasławska, w wyniku której Moskale najechali Rzeczpospolitą
- 1655–1660 – potop szwedzki spowodował śmierć 20–30% Polaków
- 1655–1670 – Giovanni Lorenzo Bernini zbudował Cathedra Petri i Plac św. Piotra
- 1655 – Augustyn Kordecki obronił Jasną Górę (27 grudnia)
- 1656 – Stefan Czarniecki wyzwolił Warszawę (30 czerwca)
- 1656 – Diego Velázquez namalował Las Meninas (Panny dworskie)
- 1657 – Jan Ámos Komenský wydrukował dzieło Didactica magna
- 1657 – w pożarze Tokio zginęło około 100 tysięcy osób
- 1657 – zamordowano Andrzeja Bobolę (16 maja)
- 1657 – traktaty welawsko-bydgoskie, na mocy których Wielki Elektor uniezależnił się od Polski (19 września)
- 1657 – Christiaan Huygens skonstruował pierwszy zegar wahadłowy
- 1658 – traktat z Roskilde przyznał Skanię Szwecji (26 lutego)
- 1658 – wygnano z Polski braci polskich
- 1659 – pokój pirenejski powiększył Francję kosztem Hiszpanii (7 listopada)
- 1660 – w Anglii powstało Royal Society (28 listopada)
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat. 60.
- 1661 – Ludwik XIV rozpoczął budowę Wersalu
- 1661 – król Anglii dostał Bombaj w posagu od portugalskiej żony
- 1662 – Pierre de Fermat sformułował zasady optyki
- 1664 – Bashō Matsuo opublikował pierwsze haiku
- 1665 – powstało pierwsze czasopismo naukowe Journal des savants (5 stycznia)
- 1665 – Jan Vermeer namalował Dziewczynę z perłą
- 1665 – Molière wystawił Don Juana
- 1665 – Baruch Spinoza napisał swój główny traktat Ethica ordine geometrico demonstrata
- 1665 – Jerzy Lubomirski wzniecił rokosz zakończony abdykacją króla
- 1666 – Colbert założył Académie des sciences
- 1666 – pożar Londynu (2 września), Christopher Wren rozpoczął odbudowę
- 1667 – rozejm andruszowski przyznał Kijów Rosji (30 stycznia)
- 1667 – Robert Hooke odkrył komórki roślinne
- 1667 – John Milton opublikował poemat epicki Paradise lost (Raj utracony)
- 1668 – Jean de La Fontaine ogłosił pierwszą księgę Fables (Bajek)
- 1670 – wydrukowano pośmiertnie Pensées (Myśli) Blaise Pascala
- 1670–1671 – powstanie kozacko-chłopskie w Rosji
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 70.
- 1672–1679 – wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską
- 1672 – traktatem w Buczaczu oddano Kamieniec Podolski Turcji (16 października)
- 1673 – Sobieski pokonał Turków pod Chocimiem (11 listopada)
- 1673 – Małgorzata Maria Alacoque przeżyła pierwsze objawienie serca Jezusowego (27 grudnia)
- 1673–1679 – Jan Heweliusz opublikował dwutomowe dzieło Machina coelestis
- 1675 – założono Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich pod Londynem (10 sierpnia)
- 1675 – narodził się ruch religijny zwanym kwietyzmem
- 1676 – Ole Rømer jako pierwszy oszacował prędkość światła (21 listopada)
- 1676 – Antoni van Leeuwenhoek jako pierwszy zaobserwował bakterie
- 1678 – pierwsza kobieta otrzymała stopień naukowy doktora (25 czerwca)
- 1678 – Bartolomé Esteban Murillo namalował swoją najsłynniejszą Immaculatę
Remove ads
Wydarzenia historyczne z lat 80.
- 1681 – powstał pierwszy kocioł parowy
- 1682 – Edmond Halley odkrył periodyczność komety (15 września)
- 1683 – bitwa pod Wiedniem (12 września)
- 1685 – edykt z Fontainebleau (18 października)
- 1687 – Isaac Newton wydał Philosophiae naturalis principia mathematica
- 1687 – trzęsienie ziemi w Limie (20 października)
- 1687 – wybuch wulkanu Pico de Orizaba (26 grudnia)
- 1688 – chwalebna rewolucja w Anglii
- 1689 – John Locke ogłosił Epistola de tolerantia
- 1689–1697 – wojna Francji z Ligą Augsburską
Wydarzenia historyczne z lat. 90
- 1692 – w Salem (Massachusetts) rozpoczęło się polowanie na czarownice (1 marca)
- 1693 – trzęsienie ziemi na Sycylii (11 stycznia)
- 1694 – powstał Bank of England (27 lipca)
- 1696 – Gottfried Wilhelm Leibniz napisał Essai de théodicée
- 1697 – Charles Perrault opublikował Bajki Babci Gąski
- 1698 – spłonął londyński pałac Whitehall (4 stycznia)
- 1699 – pokój w Karłowicach odebrał Turcji Węgry i Podole (26 stycznia)
- 1700 – wybuchła wielka wojna północna
- 1700 – po Pacyfiku rozeszło się tsunami (26 stycznia)
Remove ads
Wybrane wydarzenia XVII wieku
Wybrane wydarzenia XVII wieku
Władcy Anglii w XVII wieku
Władcy Francji w XVII wieku
Władcy Hiszpanii w XVII wieku
_-_WGA24408.jpg)
Władcy Polski w XVII wieku
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Władcy Niemiec (cesarze rzymscy) w XVII wieku
Władcy Szwecji w XVII wieku
Władcy Rosji w XVII wieku
Władcy Turcji w XVII wieku
- 1595–1603 Mehmed III (syn)
- 1603–1617 Ahmed I (syn)
- 1617–1618 Mustafa I (brat, usunięty)
- 1618–1622 Osman II (syn Ahmeda I)
- 1622–1623 Mustafa I (ponownie, usunięty, zm. 1639)
- 1623–1640 Murad IV (syn Ahmeda I)
- 1640–1648 Ibrahim I (brat, usunięty, zm. 1648)
- 1648–1687 Mehmed IV (syn, usunięty, zm. 1693)
- 1687–1691 Sulejman II (brat)
- 1691–1695 Ahmed II (brat)
Władcy Indii (wielcy Mogołowie) w XVII wieku
Cesarze Chin w XVII wieku
Papieże w XVII wieku
Indeks znanych postaci żyjących w XVII wieku
A
- Abbas I Wielki – szach Persji.
- Andrzej Bobola – jezuicki męczennik.
- Anna Austriaczka (1601–1666) – regentka Francji.
B
- Francis Bacon – angielski filozof.
- Pierre Bayle – francuski uczony, prekursor oświecenia.
- Giovanni Lorenzo Bernini – najwybitniejszy rzeźbiarz i architekt baroku.
- Jakob Bernoulli – szwajcarski matematyk.
- Francesco Borromini – włoski architekt.
- Jacques-Bénigne Bossuet – francuski teolog i teoretyk absolutyzmu.
- Nicolas Boileau – francuski poeta.
- Robert Boyle – twórca chemii.
- Michał Boym – misjonarz w Chinach.
- John Bunyan – angielski teolog.
- Dietrich Buxtehude – duńsko-niemiecki muzyk.
C
- Pedro Calderón de la Barca – hiszpański dramaturg.
- Tommaso Campanella – włoski filozof.
- Caravaggio – włoski malarz.
- Giovanni Cassini – włosko-francuski astronom.
- Miguel de Cervantes – hiszpański pisarz.
- Samuel de Champlain – francuski odkrywca.
- Marc-Antoine Charpentier – francuski kompozytor.
- Bohdan Chmielnicki – hetman kozacki.
- Jan Karol Chodkiewicz – wódz polski.
- Chrystian IV – król Danii.
- Jean-Baptiste Colbert – minister Ludwika XIV.
- Pierre Corneille – dramaturg francuski.
- Arcangelo Corelli – włoski kompozytor.
- Savinien Cyrano de Bergerac – pisarz francuski.
- Stefan Czarniecki – wódz polski.
- Evliya Çelebi – turecki podróżnik.
D
- René Descartes (Kartezjusz) – francuski filozof, matematyk i fizyk.
- Tomasz Dolabella – włosko-polski malarz.
- John Donne – poeta metafizyczny.
- Kasper Drużbicki – jezuicki teolog.
- John Dryden – poeta i dramaturg.
- Antoon van Dyck – flamandzko-angielski malarz.
E
F
- Pierre de Fermat – matematyk francuski.
- Filip I Orleański – książę francuski.
- Bernard Fontenelle – francuski filozof.
- Franciszek Salezy – francuski teolog.
- Andrzej Maksymilian Fredro – polski uczony i polityk.
- Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor) – władca Brandenburgii.
G
- Galileusz – włoski astronom.
- Tylman z Gameren – holendersko-polski architekt.
- Pierre Gassendi – francuski filozof.
- Artemisia Gentileschi – włoska malarka.
- Luis de Góngora y Argote – hiszpański poeta.
- Hugo Grocjusz – holenderski pisarz polityczny.
- Otto von Guericke – niemiecki fizyk.
H
.jpg)
- Edmond Halley – angielski astronom.
- Frans Hals – holenderski malarz.
- William Harvey – angielski biolog.
- Jan Heweliusz – gdański astronom.
- Thomas Hobbes – filozof angielski.
- Hong Taiji – cesarz mandżurski.
- Robert Hooke – angielski przyrodnik.
- Henry Hudson – angielski odkrywca.
- Christiaan Huygens – holenderski matematyk i astronom.
I
- Ieyasu Tokugawa – szogun.
- Islam III Girej – chan krymski.
J
- Stanisław Jan Jabłonowski – polski wódz.
- Jan IV Szczęśliwy – król Portugalii.
- Jerzy II Rakoczy – książę Siedmiogrodu.
- Ben Jonson – angielski dramaturg i poeta.
K
- Kara Mustafa – wezyr turecki.
- Johannes Kepler – niemiecki astronom.
- Athanasius Kircher – niemiecki polihistor.
- Wespazjan Kochowski – poeta i historyk polski.
- Jan Ámos Komenský – czeski filozof.
- Stanisław Koniecpolski – polski wódz.
- Mehmed Köprülü – turecki wezyr.
- Augustyn Kordecki – obrońca Jasnej Góry.
L
- Juana Inés de la Cruz – meksykańska pisarka.
- Georges de La Tour – lotaryński malarz.
- Jean de La Fontaine – francuski bajkopisarz.
- Charles Le Brun – malarz Ludwika XIV.
- Antoni van Leeuwenhoek – holenderski biolog.
- Gottfried Wilhelm Leibniz – niemiecki filozof i matematyk.
- André Le Nôtre – francuski projektant ogrodów.
- John Locke – angielski filozof.
- Lope de Vega – hiszpański dramaturg.
- Jerzy Sebastian Lubomirski – polski polityk.
- Ludwika Maria Gonzaga – królowa Polski.
- Jean-Baptiste Lully – kompozytor Króla-Słońce.
M
.jpg)
- Marcello Malpighi – włoski biolog.
- Małgorzata Maria Alacoque – prekursorka kultu serca Jezusowego.
- Maria Kazimiera d’Arquien – królowa Polski.
- Maria Medycejska – królowa Francji.
- Maria Teresa Austriaczka (królowa Francji) – żona Ludwika XIV.
- Maryna Mniszchówna – caryca Rosji.
- Bashō Matsuo – japoński poeta.
- Maurycy Orański – stadhouder Holandii
- Jules Mazarin – pierwszy minister Francji.
- Marin Mersenne – francuski uczony.
- John Milton – angielski poeta.
- Molière – dramaturg francuski.
- Claudio Monteverdi – kompozytor włoski.
- Jan Andrzej Morsztyn – poeta i polityk.
- Bartolomé Esteban Murillo – hiszpański malarz.
N
- Daniel Naborowski – polski poeta.
- John Napier – szkocki matematyk.
- Isaac Newton – słynny fizyk i matematyk angielski.
- Nurhaczy – twórca państwa mandżurskiego.
O
- Jerzy Ossoliński – polityk i dyplomata.
P
- Johann Pachelbel – niemiecki kompozytor.
- Stanisław Papczyński – założyciel marianów.
- Denis Papin – francusko-angielski wynalazca.
- Blaise Pascal – francuski filozof i matematyk.
- Jan Chryzostom Pasek – polski pamiętnikarz.
- Samuel Pepys – angielski pamiętnikarz.
- Charles Perrault – francuski bajkopisarz.
- Wacław Potocki – polski poeta.
- Nicolas Poussin – francusko-włoski malarz.
- Henry Purcell – angielski muzyk.
Q
- Francisco de Quevedo y Villegas – hiszpański pisarz.
R
.jpg)
- Jean Baptiste Racine – dramaturg francuski.
- Bogusław Radziwiłł – polsko-litewski polityk.
- Janusz Radziwiłł – hetman wielki litewski.
- Stiepan Razin – przywódca powstania w Rosji.
- Rembrandt – malarz holenderski.
- Guido Reni – włoski malarz.
- Matteo Ricci – włoski misjonarz.
- Armand Jean Richelieu – francuski polityk.
- Ole Rømer – duński astronom.
- Róża z Limy – peruwiańska święta.
- Peter Paul Rubens – niemiecko-flamandzki malarz.
- Michiel de Ruyter – admirał holenderski.
S
- Maciej Kazimierz Sarbiewski – polsko-łaciński poeta.
- Heinrich Schütz – niemiecki kompozytor.
- Jan Steen – holenderski malarz.
- Baruch Spinoza – filozof holenderski pochodzenia żydowskiego.
- Franciszek Suarez – filozof hiszpański.
- William Szekspir – dramaturg angielski.
T
- Abel Tasman – holenderski odkrywca.
- Evangelista Torricelli – włoski fizyk.
- Samuel Twardowski – polski epik.
V
- Diego Velázquez – malarz hiszpański.
- Jan Vermeer – malarz holenderski.
- Sébastien Le Prestre de Vauban – francuski inżynier wojskowy.
W
- Albrecht von Wallenstein – habsburski wódz.
- Michael Willmann – śląski malarz.
- Wincenty a Paulo – założyciel szarytek i misjonarzy.
- Jeremi Wiśniowiecki – polski wódz.
- Christopher Wren – angielski architekt.
Z
- Francisco de Zurbarán – hiszpański malarz.
Ż
- Stanisław Żółkiewski – polski wódz.
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads