Zasłonak ostry

Zasłonak ostry (Cortinarius acutus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)^[1].

Zasłonak ostry

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	zasłonakowate
Rodzaj	zasłonak
Gatunek	zasłonak ostry
Nazwa systematyczna
Cortinarius acutus (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol.: 314 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Zasięg w Europie

Morfologia

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus acutus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Cortinarius^[1]. Synonimy^[2]:

• Agaricus acutus Pers. 1801
• Agaricus acutus Pers. 1801 var. acutus
• Agaricus acutus var. paludosus Fr. 1818
• Cortinarius acutostriatulus Rob. Henry 1968
• Cortinarius acutus (Pers.) Fr. 1838 var. acutus
• Cortinarius striatuloides Rob. Henry 1968
• Hydrocybe acuta (Pers.) Wünsche 1877

Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1981 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1–2 cm. Początkowo stożkowaty, potem kolejno spiczasto-łukowaty, dzwonkowaty i płasko rozpostarty ze spiczastym garbem. Powierzchnia gładka, u młodych okazów z białymi włókienkami będącymi pozostałością zasnówki. Jest higrofaniczny; podczas wilgotnej pogody ma barwę jasnoochrową i aż po garb jest prążkowany z prześwitującymi blaszkami, podczas suchej jest kremowocielisty. Brzeg ostry z resztkami zasnówki^[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie. U młodych owocników kremowocieliste, u starszych brązowawe. Na ostrzach białe rzęski^[4].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 2–3,5 mm, kruchy, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia u młodych owocników gęsto pokryta białymi włókienkami, u starszych naga, ochrowobrązowa, i tylko w niektórych miejscach pokryta białymi łuskami lub włókienkami^[4].

Gatunki podobne

Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, prążkowany kapelusz i spiczasty garb jest to gatunek łatwy do odróżnienia od innych zasłonaków^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Nowej Zelandii. W Europie występuje od Hiszpanii przez Anglię i Islandię po około 65° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Brak informacji o jego występowania w Europie Wschodniej i Południowo-wschodniej^[5]. W piśmiennictwie naukowym podano wiele jego stanowisk na terenie Polski^[3], jest jednak rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych^[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech^[3].

Rośnie na ziemi w lasach iglastych i mieszanych, wśród mchów pod świerkami i sosnami. Owocniki wytwarza od września do listopada^[3]. Częściej spotykany jest na kwaśnych glebach w górskich lasach, wśród mchów pod świerkami^[4].

Znaczenie

Naziemny grzyb mykoryzowy^[3]. Grzyb niejadalny^[4].