Ziemia halicka

Ziemia halicka – jednostka administracyjna Królestwa Polskiego, od inkorporacji przez Kazimierza Wielkiego (1349), województwo ruskie w okresie Rzeczypospolitej (1434 - 1772). Stolicą ziemi halickiej był Halicz. Sejmiki ziemskie odbywały się od roku 1564 w Haliczu, wcześniej w Sądowej Wiszni. System prawny miast w oparciu o prawo magdeburskie, prawo cywilne od XV oparte na statucie wiślickim, prowincja sądowa małopolska.

Herb ziemi halickiej

Podział administracyjny

Powiaty

• powiat halicki, stolica Halicz, starostwo grodowe, sejmik ziemski od roku 1564
• powiat trembowelski, siedziba Trembowla do 1569, starostwo grodowe
• powiat kołomyjski, siedziba Kołomyja

Starosta halicki zwoływał popis całej szlachty ziemi halickiej pod Haliczem. Powiaty obierały 6 deputatów na Trybunał Koronny i Trybunał Skarbowy Radomski na sejmiku deputackim i gospodarczym.

Starostwa niegrodowe

• kołomyjskie, siedziba Kołomyja
• buczniewskie, siedziba Buczniów
• tłumackie, siedziba Tłumacz
• rohatyńskie, siedziba Rohatyn
• kałuskie, siedziba Kałusz
• jabłonowskie, siedziba Jabłonów
• śniatyńskie, siedziba Śniatyn
• sołotwińskie, siedziba Sołotwina (znane także przejściowo jako krasnopolskie)
• mogilnickie, siedziba Mogielnica

Według lustracji królewskiej sporządzonej w roku 1677 znajdowało się w całej ziemi halickiej 38 miast i 565 wsi.

Miejscowości

• Bolechów
• Bołszowce
• Borek
• Brzeżany
• Buczacz
• Bukaczowce
• Bursztyn
• Chodorów
• Dolina
• Halicz
• Jezupol
• Kałusz
• Kosów
• Kozowa
• Kuropatniki
• Kuty
• Lipówka
• Mariampol
• Meducha
• Monasterzyska
• Nieźwiska
• Niżniów
• Ottynia
• Pobereże
• Podhajce
• Podilla
• Pomorzany
• Rohatyn
• Słoboda
• Stanisławów
• Trembowla
• Uście
• Wojniłów
• Zwenigród
• Żelibory

Zobacz też

• archidiecezja halicka
• Księstwo Halickie 1054–1340
• metropolia halicka
• Pokucie
• Ruś Halicko-Wołyńska

Bibliografia

• Aleksander Jabłonowski. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. W: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. VII. Cz. II-a. Warszawa: drukarnia Piotra Laskanera i S-ki, 1903, s. 28-30.
• Lustracja województwa ruskiego, podolskiego i bełskiego, 1564-1565 Warszawa, (I) 2001, ss. 289. ISBN 83-7181-193-4
• Lustracje dóbr królewskich XVI-XVIII wieku. Lustracja województwa ruskiego 1661—1665. Część III ziemie halicka i chełmska. Polska Akademia Nauk - Instytut Historii. 1976
• Lustracje województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564 - 1565, wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz, cz. 1, Warszawa - Łódź 1992.

Linki zewnętrzne

• Szlachta Ziemi Halickiej
• Złoty Szlak : kwartalnik poświęcony kulturze ziemi halickiej - czasopismo z 1938