Кюри Мария

Мария Саломеа Кюри (Склодовская) (фр. Marie Curie, пол. Maria Salomea Skłodowska-Curie) (1867, сэтинньи 7, Варшава - 1934, от ыйын 4, Салланш таһа, Франция) — Польшаттан төрүттээх Франция физига, химига. Сорбоннаҕа үөрэммитэ (1891 сылтан). Радиоактивноһы А. Беккерель урааҥҥа арыйбытын кэннэ торийга булбута. 1895 с. физик Пьер Кюрига кэргэн тахсыбыта. Иккиэн бииргэ полонийы уонна раадийы арыйбыттара, альфа-, бета- уонна гамма-сардаҥалары арыйбыттара. Радиоактивноһы (Мария Кюри тиэрминэ) арыйыы иһин кэргэннии Кюрилар Беккерели кытта 1903 с. физикаҕа Нобель бириэмийэтин ылбыттара. 1911 с. Мария Кюри полонийы арыйбытын улнна ыраас раадийы ылбытын иһин 1911 с. аны химияҕа Нобель бириэмийэтин ылбыта.

Мария Склодовская-Кюри
Төрөөбүтэ	7 Сэтинньи 1867(1867-11-07) Варшава, Россия империята held Илин Польша
Өлбүтэ	4 От ыйын 1934 (сааhыгар 66) Passy, Haute-Savoie, Франция
Гражданствота	Нучча, кэнники Франия
Nationality	Полячка
Эйгэлэрэ	Физика, Химия
Үлэлээбит сирдэрэ	Париж института
Үөрэммит сирэ	Париж института ESPCI
Доктор буолуутугар салайааччыта	Генри Беккуре
Үлэлэрэ	радиактивность, поллоний, радий
Суолталаах бэлэхтэрэ	Физикаҕа Нобель Бирииһэ (1903) Дави мэтээлэ (1903) Матеуччи мэтээлэ (1904) Химияҕа Нобель бирииһэ (1911)
Итэҕэлэ	Агностик
Илии баттааhына
Notes Икки араас наукаҕа Нобель бирииһин ылбыт соҕотох киһи.

Мария Кюри 1934 с. лейкемияттан өлбүтэ.

Дьахталлартан бастакынан бэйэтин өҥөтүн иһин Парижка Пантеоҥҥа көмүллүбүтэ^[1].

• Почта мааркалара
• 
  ССРС почтатын маарката,
  1987
• 
  Молдова почтатын маарката,
  1996

Оҕолоро

• Ирен Жолио-Кюри (1897—1956)— химияҕа Нобель лауреата 1935.
• Ева Кюри (1904—2007)— суруналыыс, ийэтин туһунан кинигэ ааптара.