Azori (portugalski: Açores) je portugalski arhipelag od 9 otoka u Atlantskom oceanu i jedna od dvije portugalske autonomne regije (portugalski: Região Autónoma dos Açores). Azori su integralni dio Europske Unije kao njena ultraperiferna regija.
Região Autónoma dos Açores Autonomna regija Azori | |
|---|---|
 Zastava
 Grb
| |
| Geslo: Antes morrer livres que em paz sujeitos (portugalski:Bolje umrijeti slobodan nego biti porobljen u miru) | |
| Himna: "A Portuguesa (nacionalna), Hino dos Açores (lokalna)" | |
| Glavni grad | Ponta Delgada, Angra do Heroísmo, Horta |
| Službeni jezici | portugalski |
| Leaders | |
| Utemeljenje | autonomija od 1976 |
| Površina | |
• Vode (%) | n/a |
| Stanovništvo | |
• Popis iz 2011 | 246 102 (n/a.) |
• Gustoća | 105 /km2 |
| Valuta | euro |
| Vremenska zona | +1 |
| Pozivni broj | +351 292/+351 295/+351 296 |
| ISO 3166 kod | [[ISO 3166-2:Šablon:ISO 3166 kod|Šablon:ISO 3166 kod]] |
| Veb-domena | .pt |
Azori su udaljeni oko 1400 km od Lisabona i oko 1800 km od istočne obale Sjeverne Amerike. [1]Na arhipelagu živi 246 102 stanovnika, po podacima iz 2011. Dvije najvažnije privredne aktivnosti su poljoprivreda i turizam. Arhipelag se sastoji od devet velićih i osam manjih otoka, koja se protežu na više od 600 kilometara. Portugal je proglasio vode oko arhipelaga od 1,1 miliona km² svojom pomorskom i ekonomskom zonom. Azori su otoci vulkanskog porijekla, i nikad nisu bili dio nikakve kopnene mase. Planina Pico na istoimenom otoku Pico visoka 2351 m, je ujedno i najviši vrh Portugala. Azori su u stvari vrhovi najviših planina na svijetu, ukoliko bi se mjerilo od njihove baze na dnu oceana.
Historija
Azori su bili izgleda poznati još u 14. vijeku, što se može videti iz jednoga katalonskoga atlasa. Ponovo ih je otkrio 1427. jedan od kapetana, koji je plovio za Henrika Moreplovca. Kolonizacija tada nenastanjenog arhipelaga započela je 1439. Filip II Španjolski je 1583. poslao iberijsku flotu da očisti Azore od francuskih trgovaca. Azori su se vratili pod kontrolu Portugala krajem iberijske unije Portugala i Španjolske. Tada je narod Azora napao dobro utvrđen garnizon Kastiljanaca. Građanski rat 1820. u Portugalu imao je svoje posledice na Azorima. Za vreme Drugog svjetskog rata portugalski diktator Antonio Salazar iznajmio 1943. je Azore Britancima. To je bila promena politike, jer je dotad dopuštao samo njemačkim podmornicama i brodovima da se opskrbljuju gorivom. To je bila prelomna točka bitke za Atlantik, jer je omogućila saveznicima da osiguraju zračnu nadmoć u sredini Atlantika. Na taj način su mogli pratiti podmornice i štititi konvoje. Amerikanci su 1944. osnovali bazu na otoku Santa Maria, ali ta baza je bila kratkog vijeka. Na otoku Terceira osnovana je 1945. zajednička američko-portugalska baza. Ta baza je bila važna tokom Hladnog rata, jer su odatle patrolirale podmornice i tražile sovjetske podmornice, pored toga baza se koristi i za opskrbu aviona gorivom na letu preko oceana.
Geografija i klima
Arhipelag se formirao tokom tercijara u alpinskoj fazi. Vulkanski krateri i kupe otkrivaju vulkansko porjeklo otoka, posljednja erupcija dogodila se na otoku Faial 1957, nakon nje se povećala površina otoka. Ukupna površina Azora je 2 333 km²[1], 9 najvećih otoka arhipelaga su;
- Zapadna grupa
- Flores 143 km²
- Corvo 17 km²
- Središnja grupa
- Istočna grupa
- Santa Maria
- São Miguel 759 km²
Azori imaju umjerenu oceansku klimu. Prosječna količina padalina povećava se od istoka prema zapadu i kreće se od 700 do 1600 milimetara.
Povezano
Bilješke
Vanjske veze
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
