Anta (arhitektura)

Anta (vjerojatno od latinskog: ante = prije, ispred) je naziv u arhitekturi za stupove ispred bočnih zidova pronaosa (portika) na ulazu u hram,^[1] ali i za sam tip pronaosa koji je sa bokova zatvoren zidovima.

Anta Ante
Tlocrt antičkog hrama sa antom na desnoj strani Tlocrt antičkog hrama sa antom na desnoj strani

Karakteristike

Ante su se postavljale na kraju ciglenih zidova ranih grčkih hramova, da ojačaju njihovu nosivost kako bi mogli nositi tešku drvenu krovnu konstrukciju. Primjer takvoga hrama je Heraion u Olimpiji podignut oko 600. pne.^[1] Kapiteli i stope anta obično nisu slijedili stil ostalih stupova u hramu.

Atenina riznica u Delfima

Nizovi anti postali su popularni dekorativni element renesansne arhitekture i svih kasnijih stilova koji su se inspirirali antičkom klasičnom arhitekturom. Kao dekorativni element ante su bile preteče kasnijih pilastara.^[1]

Stupovi između anta, nazivali su se in antis (dosl. u antama), primjer za to je hram Medinet Habu Ramzesa III.^[1]

Pronaos anta tipa imao je jedan do maksimalno četiri stupa da osiguraju nošenje krovišta.^[1] Ovisno o broju stupova takav pronaos zvao se henostilni (jedan stup), distilni (dva), tristilni (tri) i tetrastilni (četiri).^[2]