Bitka kod Nihavanda

Bitka kod Nihavanda (Nahāwand, Nehavand) (arapski: معركة نهاوند‎) se odigrala krajem 641. ili početkom 642. u Iranu između arapsko-muslimanske vojske Rašidunskog Kalifata na jednoj, i perzijske (sasanidske) vojske na drugoj strani. Predstavljala je posljednji veliki okršaj u muslimanskom ratu protiv Perzije, koji je započeo devet godina ranije, i u kome je Sasanidsko Carstvo 636/637. izgubilo svoju najbogatiju provinciju Mezopotamiju (Irak), uključujući prijestolnicu Ktesifon, a 639. i područje današnjeg Kuzistana. Perzijski kralj Jezdegerd III je, međutim, nastavio pružati otpor i uspio je skupiti veliku vojsku s kojom bi pokušao povratiti svoja područja. Na nju su Arapi poslali dvije velike vojske - jednu iz Kufe, drugu iz Basra. S jednom od njih su se Perzijanci sreli u blizini današnjeg Hamadana. O samom toku bitke postoje oskudni i prilično nepouzdani izvori; prema njima je perzijska vojska, iako brojčano jača, poražena. Prema jednoj verziji su Perzijanci namamljeni u klopku, a prema drugoj su se jednostavno dali u bijeg. Iako je Jezdegerd preživio bitku i našao utočište u udaljenim istočnim provincijama, bitka kod Nihavanda - koju su muslimanski pisci kasnije opisivali kao "pobjedu na pobjedama" - je označila de facto kraj sasanidske države. Muslimanska vojska je nakon nje osvojila najveći dio Perzije, dok su ostatkom zavladali lokalni perzijski velmože i gospodari rata.

Bitka kod Nahāvanda
Segment muslimanskog osvajanja Perzije
Datum 642 Lokacija Nahāvand, kraj Hamadana u Iranu Ishod odlučujuća rašidunska pobjeda,[1] potpuni kolaps Sasanidskog Carstva[2]
Sukobljene strane
Rašidunski Kalifat	Sasanidsko Perzijsko Carstvo
Komandanti i vođe
Sa`d ibn Abi Waqqas[3] An-Numan ibn Muqarrin	Bāhman (a.k.a. Mardan Shah)† Pirouzan †
Snage
30.000[4]	50.000[3]
Žrtve i gubici
nekoliko hiljada	20.000