Djerba

Djerba (arapski: جربة‎, fon. Džerba, za antike znan kao Gerba tj. Girba)^[1] je otok u zaljevu Gabes nedaleko od obale Tunisa.^[2] Toliko blizu da još od rimskih vremena nije više otok već poluotok, jer su Rimljani u 2. vijeku podignuli nasip El Kantara dug 6.4 km kojim je povezan sa kopnom.^[3]

Djerba جربة
Topografska karta
Podaci
Lokacija	Sredozemno more
Država	Tunis Vilajet Médenine
Glavno naselje	Houmt Souk
Površina	510 km²
Obalna linija	150 km
Najviši vrh	Dhahret Guellala (53 m)
Tipična plaža

Karakteristike

Otok je dug oko 27 km, širok 26 km, a ima površinu od 510 km².^[2] Na njemu živi 163,726 stanovnika,^[4] od kojih je većina berberskog porijekla, uz to ima i nešto Židova, kojih je nekad bilo puno više, njihova zajednica bila jedna od najstarijih na svijetu. Mali dio stanovništva pripada haridžitskoj sekti islama.^[2] Grad Houmt Souk na sjeveru je administrativni centar i najveći suk, a Ajim na jugu glavna trajektna luka.^[2]

Klima

Klimatološki medijani za Djerbu (1961–1990, ekstremi od 1898)
Mjesec	jan-sij	feb-velj	mar-ožu	apr-tra	maj-svi	jun-lip	jul-srp	aug-kol	sep-ruj	okt-lis	nov-stu	dec-pro	godina
Apsolutni maksimum (°C)	27,7	35,2	35,0	38,6	43,7	46,0	45,2	46,3	42,8	40,0	33,5	28,6	46,3
Srednji maksimum (°C)	15,9	17,5	19,5	22,0	25,5	28,6	31,9	32,3	29,9	26,0	21,3	17,1	24,0
Srednja dnevna (°C)	12,5	13,5	15,2	17,8	21,0	24,4	26,9	27,7	25,9	22,3	17,3	13,7	19,9
Srednji minimum (°C)	8,9	9,2	11,0	13,4	16,4	19,7	21,9	22,9	21,6	18,2	13,7	10,2	15,6
Apsolutni minimum (°C)	0,0	1,0	4,0	5,0	6,0	12,0	15,0	14,0	14,0	10,0	3,0	1,0	0,0
Precipitacija (mm)	28,5	20,5	19,0	13,3	5,1	1,2	0,8	3,3	19,8	53,5	33,8	35,8	2346
Relativna vlažnost (%)	69	67	66	66	65	66	63	65	69	68	67	70	67
Broj sunčanih sati	208	207	245	264	313	321	375	350	276	248	213	205	3225
Izvor: NOAA[5]

Historija

Rimski nasip El Kantara

Stari bunar

Antički geografi nazivali su ga Zemlja u kojoj se jede lotos.^[2] Za starog vijeka na njemu su se izredale brojne civilizacije, od Numidije, Kartage, Rima, do Vandala.^[1]

Nakon Arapske invazije 655. otokom vladaju tuniski i kairouanski emiri. Period između 12. i 15. vijeka bio je buran jer je otok u tom vremenu prelazio iz ruke u ruku raznih vladara, od normanskih, sicilijskih do onih iz Ḥafṣidske dinastije.^[2]

Španjolska je tokom 16. vijeka u nekoliko neuspješnih navrata pokušala zavladati otokom^[2], nakon Bitke kod Djerbe 1560, Djerba je potpala pod Osmansko Carstvo.^[6] Francuska zauzela otok 28. jula 1881. Za vrijeme Francuskog protektorata u Tunisu (1881.-1956.) otok Djerba je administrativno podjeljen na dvanaest šeikata.^[1]

Kad je Tunis stekao nezavisnost 1956. godine, Houmt Souk je postao administrativni centar jedinog distrikta (mutamadije) na otoku koji je kasnije podijeljen na još dva dodatna distrikta: Midoun i Ajim.^[1]

Privreda i transport

Otok je bio poznat po voćarstvu (naročito po datuljama), maslinama, ribarstvu (spužve i oštrige), vunenim tepisima i grnčariji.^[2] Danas je poznat kao popularna turistička destinacija, zbog lijepih plaža i internacionalnog aerodroma Djerba-Zarzis (IATA: DJE, ICAO: DTTJ).^[2]

Djerba: Svedočanstvo o obrascu naseljavanja na ostrvskoj teritoriji

Svjetska baština UNESCO-a
Tunis
Registriran	2023. (45. zasjedanje)
Vrsta	Kulturno dobro
Mjerilo	V
Ugroženost	-
Referenca	UNESCO

Svjetska baština

Djebra je 2023. god. upisana na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine u Tunisu kao svedočanstvo o obrascu naseljavanja na otočkoj teritoriji.^[7][8]