Fasada

Fasada (od francuskog: façade, iz talijanskog: facciata, koja je pak derivat od latinskog facies = izgled) je naziv za vanjski vidljivi plašt neke građevine.

Fasada
Fasada barokne crkve iz Krakova Fasada barokne crkve iz Krakova

One su uobičajeno perforirane prozorima, vratima i ventilacionim otvorima. Fasadom se uobičajeno zove glavno lice zgrade, dio gdje se nalazi centralni ulaz, okrenut prema trgu, ulici, parku.^[1]

Historijski gledano, fasade su kojiput bile usko povezane sa unutrašnjošću objekta, ali kojiput uopće nisu odavale kakva im je unutrašnja struktura.^[1]

Karakteristike

Fasade mogu biti raščlanjivane po horizontali ili vertikali, pilastrima i drugim arhitektonskim elementima, rustikom, atikama, timpanonima, rozetama, arkaturama i sličnim. Ti elementi su bili uobičajeni na fasadama građevina izgrađenim do 19. vijeka u nekom od historijskih stilova romanika, gotika, renesansa, barok, klasicizam...

Fasade mogu biti raščlanjene i bojama, a ne samo sa nabrojanim elementima.

Nakon pojave funkcionalizma i internacionalnog stila početkom 20. vijeka, na fasade se počelo drugačije gledati, pa su i one oblikovane u skladu sa namjenom i strukturom građevine, bez puno dekorativnih elemenata. Ti stilovi izrodili su obješene fasade - potpuno odvojenih od konstruktivnih (nosećih) dijelova zgrade. U najnovije vrijeme razvija se novi tip fasada, koje imaju ulogu proizvodnje (fotonaponske i uštede energije takozvane - inteligentne fasade.