Gamelan

Gamelan (javanski jezik - gamel: pjesma koja se pjeva uz gamelan) je muzički ansambl indonezijskog porijekla. Danas se sastoji prvenstveno od kitnjastih udaraljki napravljenih od ručno kovanog metala, ksilofona, gongova, gong zvona, bubnjeva, činele, žičanih instrumenata i bambusove flaute, te pjevačica i muška vokalna grupa.^[1]

Gamelan
Nematerijalna svjetska baština
Indonezija
Regija:	Azija
Godina upisa:	2021.
ID:	01607
Ugroženost:
Poveznica:	UNESCO

Gamelan se razvio rano u istoriji današnje Indonezije. Bio je karakteristika dvorskog života tokom 8. do 11. vijeka, među hinduističkim i budističkim kraljevinama Java, Sumatra i Bali. Najstarija slika muzičkog ansambla pronađena je na reljefu budističkog spomenika Boroboduru iz 8. vijeka u centralnoj Javi. Borobodurovi muzičari sviraju gudačke instrumente poput laute, kendang bubnjeve, suling flaute, male činele i zvona.^[2] Iako su metalni instrumenti skupi za izradu, u poređenju sa instrumentima od drveta ili bambusa, oni se nisu kvarili u vrućoj klimi u Indoneziji. Naučnici smatraju da je to jedan od razloga zašto se gamelan razvio, sa svojim prepoznatljivim metalnim zvukom.

Tokom 15. vijeka, narod Jave i mnogih drugih indonezijskih ostrva postepeno je prešao na islam, pod uticajem muslimanskih trgovaca sa arapskog poluostrva i južne Azije. Najutjecajnija vrsta islama u Indoneziji bio je sufizam, mistična grana koja cijeni muziku kao jedan od puteva do doživljaja božanskog.

Bali, drugi veliki centar gamelana, ostao je pretežno hinduistički. Ovaj vjerski raskol je oslabio kulturne veze između Balija i Jave, iako se trgovina između ostrva nastavila tokom 15. do 17. stoljeća. Kao rezultat toga, ostrva su razvila različite oblike gamelana. Gamelan sa Balija počeo je naglašavati virtuoznost i brz tempo, trend koji su kasnije poticali nizozemski kolonisti. U skladu sa sufijskim učenjima, Java gamelan je imao tendenciju da bude sporiji u tempu i više meditativni ili nalik transu.

Gong gamelan sa Jave