Hanza

Hanza ili Hanzeatski savez (od starog donjonjemačkog Hanse = oznaka za gildu^[1], grupu, skupinu) je naziv za trgovačko-obrambeni savez trgovačkih gildi i njihovih gradova, koji je egzistirao od kraja 12. vijeka do polovine 17. vijeka.

Ovo je glavno značenje pojma Hanza. Za druga značenja, v. Hanza (razvrstavanje).

Hanzeatski savez Hanse - Düdesche Hanse
Karta Sjeverne Evrope sa Hanzeatskim gradovima oko 1400. Karta Sjeverne Evrope sa Hanzeatskim gradovima oko 1400.

Hanza se iz saveza trgovačkih cehova, sredinom 13. vijeka pretvorila u savez gradova, odnosno Hanzeatski savez ili Hanzeatsku ligu.^[1] Do pojave Hanze trgovina po Baltiku bila je zanemariva, ali se u idućih stotinjak godina značajno razvila. U 14. vijeku u Hanzeatskom savezu bilo je oko 100 gradova, od toga većinom njemačkih.^[1]

Na vrhuncu svoje moći u 15. vijeku Hanzeatski savez, prostirao od Baltika do Sjevernog mora i kontrolirao trgovinu, po svim važnijim lukama tog ogromnog područja, centar Hanze bio je grad Lübeck.

Boje Hanze (bijela i crvena) nalaze se i danas na grbovima velikog broja nekadašnjih Hanzeatskih gradova, oni i danas uz ime svog grada dodaju sufiks -hanzeatski, kao dio svoje stare slave i ponosa. Po čitavoj Sjevernoj Evropi, a naročito po Baltiku Hanzeatski savez bio je izuzetno moćan, i to ne samo ekonomski, već je uticao i na politička i kulturna zbivanja.

Historija

Hanza je nastala iz potrebe trgovaca da zaštite svoje brodove sa robom, od brojnih pirata kojih je početkom 12. vijeka bilo napretek.