Hasan al-Basri

Hasan el Basri (arapski: الحسن بن أبي الحسن البصري‎; Al-Hasan ibn Abi-l-Hasan al-Basri) (642–728), bio je islamski teolog i učenjak, jedan od ranih muslimanskih asketa.

Hasan al-Basri

Bio je simbol islamske pobožnosti, inspiracija za mnoge duhovne pokrete u klasičnom islamu kao što su: sufizam, sunizam i dr.^[1] Bio je cijenjen zbog svoje podrške odricanju od dunjalučkih ukrasa i uživanja (zuhd), propovijedao je protiv materijalizma i svjetovnosti tokom ranog perioda Pravednog halifata. Njegovi bliski odnosi s nekoliko najistaknutijih ashaba su učvrstili njegov položaj propovjednika i učenjaka. Njegovo ime se neizbježno susreće u klasičnim i srednjovjekovnim komentarima spisa, kao i u teologiji i misticizmu.

Pripadao je generaciji Tabiina.

Biografija

Hasan el Basri je rođen 642. godine u Medini^[1] od oca Jesara i majke Hajre.^[2] U rodnom gradu je i odrastao. Kako mu je majka bila služavka Poslanikove, supruge Ummu Seleme Hasan je odrastao u okruženje ashaba što je u velikoj mjeri uticalo na njegov daljnji razvoj.

Poslije je, nakon bitke kod Siffina, sa porodicom preselio u Basru. Kao mladić, učestvovao je u osvajanjima i vojnim kampanjama u istočnoj Perziji. Umro je 728. godine u Basri.^[1] Tog petka 5. redžeba 110. hidžretske godine, cjelokupno stanovništvo Basre je prisustvovalo njegovoj dženazi, a prvi put u historiji Basre, gradska džamija Jami' Masjid je ostala prazna za vrijeme ikindije namaza.^[3]

Učenje

On je kritikovao materijalističke ciljeve osvajača i sve stvari koje su bile od ovoga sveta. Njegovi nazori su prevazišli puku umerenost, zamenjenu potpunom potištenošću i plačem, poniranjem u izreku Proroka, „Kada bi znao ono što ja znam, malo bi se smejao, a mnogo plakao".^[4]