Homoljske planine

Homoljske planine se nalaze u istočnoj Srbiji i pripadaju Karpatsko-balkanskoj grupi planina. Izgrađene su pretežno od škriljaca i krečnjaka. Imaju pravac pružanja zapad-istok i smeštene su između Zviške kotline na severu i Žagubičke kotline na jugu, kao i između Mlavske kotline na zapadu i izvorišnih delova Gornjeg Peka na istoku. Prosečna visina je oko 900 metara, a najviša tačka iznosi 962 metra. Planine su bogate gustom šumom i mnogim rečnim izvorima, koji se spuštaju sa padina.

Homoljske planine
Homoljske planine Veliki Vukan
Nadmorska visina	962 m
Države	Srbija
Grupa	Karpati
Jezik	srpski vlaški

U administrativnom smislu skoro u potpunosti pripadaju opštini Žagubica, koja se graniči sa opštinama: Petrovac, Despotovac, Bor, Majdanpek i Kučevo.^[1]

Na obroncima i padinama Homoljskih planina i u klisuri reke Mlave nalaze se ostaci brjnih manastira iz srednjeg veka. Do danas su tu ostali manastiri: Trška crkva kod Žagubice, Gornjak, Sv. Trojica i Reškovica kod sela Ždrelo, Đerinac^[2] kod Bistrice, Vitovnica i Bradača.^[3]

U ovom kraju dobro su očuvana obeležja stare kulture, narodnih običaja, starih zanata i tradicionalne arhitekture. Niži delovi planina obrasli su hrastovim šumama, na srednjim delovima su hrastove i bukove šume, dok se na najvišim delovima nalaze se pašnjaci i livade, i na njima katuni i bačije, starinska stočarska staništa, koja su i danas u upotrebi, posebno između Đurđevdana i Mitrovdana, gde pasu stada ovaca, od čijeg se mleka pravi homoljski sir.^[4]

Vrhovi Homoljskih planina[5][6]

• Homoljski Oman 962 m^[7][8][9]
• Štubej 940 m
• Kupinova Glava 923 m
• Veliki Sumorovac 911 m
• Zdravča 897 m
• Veliki Vranj 884 m
• Poljana Tresnita 880 m
• Čoka Njamci 856 m
• Tilva Uroša 854 m
• Strnjak 848 m
• Pripor 846 m
• Veliki Vukan 825 m
• Vrata 815 m
• Kobilja Glava 778 m
• Mali Vukan 752 m
• Ježevac 675 m