Cagliari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Cagliari (fon. Kaljari, sardinski: Casteddu, latinski: Caralis) je glavni grad Cagliarijskog metropolitanskog područja i regije Sardinije u Italiji. Grad je 2011. imao 149.883 stanovnika.[1] Metropolitanski Cagliari zajedno s predgrađima (Elmas, Assemini, Capoterra, Selargius, Sestu, Monserrato, Quartucciu, Quartu Sant'Elena) i još 15 naselja broji sveukupno 453.728 stanovnika.
Remove ads
Geografija
Cagliari leži na sjevernom kraju Cagliarijskog zaljeva, na jugu Sardinije.[2] Skeveroistočno od grada leže obronci masiva Gennargentua, dok se na sjeverozapadu prostire najveća otočka ravnica Campidano. Srednjovjekovni centar grada leži na dugom uskom brežuljku, položenom u smjeru sjever-jug, najvjerovatnije na istom mjestu na kojem se nalazila kartažanska akropola. S druge strane, zapadni dio grada i kvart Marina u donjem gradu, vjerojatno se prostiru na terenu nekadašnjeg rimskog grada Caralisa, što potvrđuju ostaci velikog rimskog amfiteatra i velika nekropola.[2]
Remove ads
Klima
Cagliari ima tipičnu sredozemnu klimu s dugim, toplim i sušnim ljetima, te kratkim i kišnim zimama.
Remove ads
Etimologija
Casteddu na sardinskom znači zamak.
Historija
Antika
Cagliari je vjerovatno nastao još za prahistorije, ali se njegovo osnovanje vezuje uz Feničane.[2] Grci su ga znali pod imenom Cardlis, a Rimljani kao Caralis. Caralis je bio najznačajnija utvrda Kartage, koju su Rimljani zauzeli za Drugog punskog rata (218–211. pne).[2] Najverojatnije je postao rimska kolonija i dobio puna prava za vladavine Julija Cezara u 1. vijeku pne. Za Rimskog Carstva Caralis je postao najvažniji grad na otoku, najviše zahvaljujući svojoj odličnoj prirodnoj luci u kojoj je bio stacioniran dio flote iz Mizenuma.[2] U gradu je najvjerovatnije stolovao rimski guverner, od 4. do 5. vijeka, a u to doba bio je čvorište svih sardinskih cesta.[2]
Srednji vijek
Nakon propasti Zapadnog Rimskog carstva grad i cijeli otok opustošli su Vandali u 6. vijeku. Kasnije je Cagliari kao i čitav otok došao pod vlast Bizanta. Kada su muslimani 827. osvojili Siciliju, totalno su odrezali Tirensko more od Bizanta, pa su Cagliari i cijela Sardinija bili prepušteni samima sebi. Za ranog srednjeg vijeka postao je prijestolnica istoimenog guidicata Cagliarija.[2] Poziciju administrativnog centra i biskupskog središta zadržao je i u kasnijim vijekovima. Godine 1258. njime je zavladala Republika Pisa, a od 14. vijeka španjolski Aragonci. Od 1718. otokom i gradom zavladala je savojska dinastija,[2] pa su i svoje kraljevstvo nazvali Pijemont-Sardinija.
Remove ads
Novije doba
Luka Cagliari je od davnina bila velika baza ratne mornarice, a u gradu se nalazila i velika baza ratne avijacije. Grad je teško bombardiran od strane savezičke avijacije za vrijeme Drugog svjetskog rata, pa je izgubio tu funkciju.[2] Od 1859. Cagliari je bio sjedište Cagliarijske provincije koja je 2016. ukinuta i njena uža zona zamijenjena Cagliarijskim metropolitanskim područjem.
Znamenitosti
Najveća znamenitost u srednjovjekovnom starom gradu je romanička katedrala Santa Cecilia, izgrađena od 1257. do 1312. i temeljno rekonstruirana između 1669. i 1702. godine, koja još uvijek ima dva orginalna portala na transeptu. U gradu se nalaze i ostaci pisanskih fortifikacija, tornjevi San Pancrazio (1305) i Elefante (1307), zatim arheološki muzej i rektorat univerziteta koji je osnovan 1606. godine. U donjem gradu, u kvartu Villanova (istočno od Marine) nalazi se ranokršćanska bazilika San Saturnino (zapravo SS. Cosma e Damiano), izgrađena od 5. do 6. vijeka i temeljno rekonstruirana u 12. vijeku.[2]
Remove ads
Privreda
Nakon Drugog svjetskog rata gradska luka je obnovljena i danas je najvažnija na Sardiniji. Iz nje se izvozi cink, sol i drugi minerali.[2] Cagliari je centar poljoprivrednog kraja, poznat i po svojim solanama i mlinovima.[2] Od industrije ima tvornice cementa, fosfata, šećera i keramike.[2]
Gradovi prijatelji
|
Galerija
Panorama Cagliaria
Reference
Vanjske veze
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads