Manđelos

Manđelos (mađarski: ) je naselje u Srbiji u opštini Sremska Mitrovica u Sremskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1319 stanovnika.

Manđelos
Manđelos - središte sela
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Sremski
Opština	Sremska Mitrovica
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1319
Gustina stanovništva	39 st./km²
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	130 m
Površina	39,8 km²
Manđelos Manđelos na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski kod	22208
Pozivni broj	022
Registarska oznaka	SM

Historija

Originalno ime sela je bilo Nađolas (veliko italijansko selo) pa su ga kasnije prekrstili u Manđelos. Najčešće voće sa Fruške gore je sa manđeloških plantažnih voćnjaka Vranjaša i Mutalj, kao i kvalitetne rakije. Sa izvora Vranjaš u rimsko doba vodom se snabdevao Sirmijum. Izvor je i danas živ. Severno od Sremske Mitrovice, na obroncima Fruške gore, nalazi se selo Manđelos. Na početku XIX veka (1802) završena je menđeloska crkva Sv. Georgija. Ta godina zapisana je u gornjem delu zvonika. Građevina je jednobrodna, sa oltarskom apsidom na istočnoj i zvonikom prizidanim uz pročelje na zapadnoj strani. Naos je presveden poluobličastim lucima i svodovima, i podeljen na traveje. Fasade su horizontalno raščlanjene soklom, frizom i profilisanim kordonskim vencem. Vertikalno raščlanjavanje postignuto je pilastrima sa kapitelima, a pravougaoni, lučno završeni prozori ukrašeni su profilisanim okvirima. Zapadni portal, flankiran pilastrima, nalazi se u prizemlju zvonika, dok se još jedan ulaz nalazi na južnoj strani hrama. Prozori na zvoniku su istovetno ukrašeni, a kordonski venac između spratova ukrašen je nizom mutula. Visoki ikonostas sa klasicističkim formama rezbario je Marko Konstantinović posle 1816. On je oblikovao i pevnice i vladičanski presto. Za oslikavanje i pozlatu ikonostasa i pevnica Crkvena opština pozvala je 1825. Georgija Bakalovića. Zidne slike su rad nepoznatog umetnika iz XIX veka. U oltaru su kompozicije: Hristos na prestolu i Milosrdni Hristos; u svodu nad solejom naslikan je Gospod Savaot sa jevanđelistima, a na zapadnom zidu je patron hrama – sv. Georgije. U crkvi se nalazi i više ikona Grigorija Davidovića Opšića. Arhitektonsko-konzervatorski radovi izvođeni su 1980.

U Manđelosu je 2014. osnovan i Manastir Svetog Vasilija Ostroškog.^[1]

Demografija

U naselju Manđelos živi 1189 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,0 godina (36,8 kod muškaraca i 39,1 kod žena). U naselju ima 474 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,23.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 995 [2] 1953. 1019 1961. 1263 1971. 1418 1981. 1516 1991. 1478 1429 2002. 1610 1533

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			1503	98.04%
Ukrajinci			4	0.26%
Mađari			4	0.26%
Jugosloveni			4	0.26%
Hrvati			3	0.19%
Crnogorci			1	0.06%
nepoznato			2	0.13%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[3]

	m			ž
?	3			4
80+	8			11
75-79	14			19
70-74	33			48
65-69	38			48
60-64	38			53
55-59	34			40
50-54	40			51
45-49	46			48
40-44	67			57
35-39	63			55
30-34	53			62
25-29	51			55
20-24	56			52
15-19	48			58
10-14	65			38
5-9	53			56
0-4	29			39
prosek	36.8			39.1

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 272 281 358 377 401 421 474

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 76 110 79 110 51 35 10 2 1 - 3.23

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 592 169 388 24 11 - 661

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 131 400 117 12 1

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	302	125	-	-	63	4	16	20	-	18
Ženski	137	64	-	-	21	-	2	14	-	1
Oba	439	189	-	-	84	4	18	34	-	19
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	26	4	5	6	-	-	15
Ženski	1	-	5	8	17	-	-	-	4
Oba	1	-	31	12	22	6	-	-	19

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Znamenitosti

• Pravoslavna crkva Svetog Georgija - nepokretno kulturno dobro od velikog značaja.