Parke

Parke (latinski: ) bile su, u rimskoj mitologiji, žene koje personifikuju sudbinu; na hrvatskom se često nazivaju suđenice, a u grčkoj mitologiji odgovaraju im Mojre. Bilo je tri Parke i upravljale su metaforičkom životnom niti svakog smrtnika i besmrtnika od njegovog rođenja do smrti. I bogovi se se plašili Parki, a u njihovoj je moći bio i sam Juputer. Njihova su imena:

• Nona (grčki pandan: Kloto = "Prelja"), koja prede nit života sa svoje preslice na vreteno;^[1]
• Decima (grčki pandan: Lahesa = "Sudbina"), koja svojim štapom meri nit života;^[1]
• Morta (grčki pandan: Atropoa = "Neumitna"), koja preseca nit života i odlučuje o načinu čovekove smrti.^[2][3][4]

Les Parques ("Parke", oko 1885), Alfred Agache

Tri Parke predu sudninu Marije de' Medici (1622–1625), Peter Paul Rubens

Najstariji poznati dokumenti koji spominju ova božanstva jesu tri male stele (cippi) pronađene kod drevnog Lavinija nakon drugog svetskog rata.^[5] Na njima se nalazi ovaj natpis:

Neuna fata, Neuna dono, Parca Maurtia dono

Tu se navode dva od tri imena rimskih Parki (Neuna = Nona, Maurtia = Morta) i povezuju sa s konceptom subine (fata).^[6]

Nona je odlučivala o dužini čovekobog života na da dies lustricus, tj. na dan kad je detetu davano ime, što se događalo devetog dana po rođenju dečaka i osmog dana po rođenju devojčice.^[7]

Parke nisu uvek zamišljanje kao prelje, već i kao boginje koje zapisuju sudbinu čoveka pri rođenju i potom te zapise brižljivo čuvaju, a takođe se spominju i kao čuvarice celokupnog božanskog arhiva.^[8]