Pobuna u Eureki

Pobuna u Eureki 1854. godine bila je povijesno značajna, organizirana pobuna rudara iz okolice Ballarata protiv kolonijalnih vlasti Ujedinjenog Kraljevstva. Konačni sukob vodio se 3. prosinca 1854. između rudara i australskih kolonijalnih trupa u predgrađu Eureka, a ostao je zapamčen po palisadama što su ih rudari podigli tokom bitke.^[1] Uz procijenjenih 27 mrtvih, većina kojih je bila na strani pobunjenika, pobuna u Eureki ostaje najznačajniji konflikt u kolonijalnoj historiji Victorije.

Pobuna u Eureki
J. B. Henderson: Pobuna u Eureki (1854.), akvarel
Datum 3. prosinca 1854. Lokacija Eureka, Vic., Australija Ishod Vlasti guše pobunu rudara
Sukobljeni
Ujedinjeno Kraljevstvo	Pobunjeni rudari
Vođe
John Wellesley Thomas Charles Pasley	Peter Lalor + Henry Ross + #
Vojne snage
276	120
Posljedice
6 mrtvih	cca. 22 mrtvih 12 ozlijeđenih 120 uhapšenih

Sama pobuna bila je posljedica kulminiranog nezadovoljstva i građanskog neposluha u okolici Ballarata u jeku zlatne groznice u Victoriji. Rudari su se žalili na pretjerano skupe rudarske dozvole, oporezivanje bez zastupanja (taxation without representation) te na djelovanje vlasti i njezinih službenika (policije i vojske).^[2][3] Pobunjenici su se okupili oko reformističkog pokreta u Ballaratu, a posljedica konflikta bila je krvava odmazda od strane kolonijalnih vlasti.

Masovna podrška javnosti u glavnom gradu Victorije, Melbourneu, tokom suđenja pobunjenicima dovela je do izglasavanja Izbornog zakona iz 1856. godine, kojim su svi punoljetni, bijeli muškarci dobili puno aktivno i pasivno biračko pravo za donji dom parlamenta u Victoriji, čime je on postao druga demokratski izabrana institucija u Australiji.^[2] Upravo zbog toga, neki povjesničari smatraju pobunu u Eureki događajem koji je "rodio" demokraciju u Australiji te političkom pobunom.^[4][5][6]