Republike i pokrajine SFR Jugoslavije

SFR Jugoslavija bila je složena država, to jest politička unija sastavljena od šest republika koje su ustavno definirane kao nacionalne države njenih konstitutivnih naroda: Crnogoraca, Hrvata, Makedonaca, Muslimana (od 1971.), Slovenaca i Srba. Srbija je, pak, sadržavala dva posebna entiteta – autonomne pokrajine Kosovo i Vojvodinu, koje su Ustavom iz 1974. godine stekle većinu ovlasti koje su pripadale republikama. Otada se za republike i pokrajine koristio zajednički naziv savezne jedinice.

SFRJ

Članak je dio serije: Politika i uprava SFRJ

Ustav (1974) Zakon o udruženom radu (1976)

Republike i pokrajine Društveno-političke zajednice SFRJ Zajednice opština Opštine Organizacija udruženog rada Samoupravna interesna zajednica

Skupština SFRJ Savezno vijeće Vijeće republika i pokrajina

Savezno izvršno vijeće Predsjednici

Vrhovni sud Jugoslavije

Ustavni sud Jugoslavije

Društveno-političke organizacije SKJ SSRNJ SSOJ SSJ SUBNOR

Druge države pogledaj • razgovor • uredi

Popis saveznih jedinica

Ime	Glavni grad	Zastava	Grb	Položaj
Socijalistička Republika Bosna i Hercegovina	Sarajevo
Socijalistička Republika Crna Gora	Titograd*
Socijalistička Republika Hrvatska	Zagreb
Socijalistička Republika Makedonija	Skopje
Socijalistička Republika Slovenija	Ljubljana
Socijalistička Republika Srbija Socijalistička Autonomna Pokrajina Kosovo Socijalistička Autonomna Pokrajina Vojvodina	Beograd Priština Novi Sad

* danas Podgorica.

Historijat

Svih šest republika je formalno osnovano za vrijeme drugog svjetskog rata 1944. godine od strane političkih organizacija vezanih uz partizanski pokret. Godine 1945. su također osnovane Autonomna Pokrajina Vojvodina te Autonomna Kosovsko-Metohijska Oblast (AKMO). Međusobne granice među republikama, odnosno granice pokrajina su određene u periodu 1945–46. godine. 1946. su sve republike, u skladu sa tadašnjim saveznim ustavom koji je Jugoslaviju proglasio federativnom narodnom republikom, dobile naziv Narodna Republika. Godine 1953. je došlo do prve i jedine promjene republičkih granica – kada su teritorije razmijenili NR Bosna i Hecegovina i NR Crna Gora. Godine 1959. je dio teritorije Uže Srbije pripojen teritoriji AKMO. Godine 1963. su republike, u skladu s novim saveznim ustavom i novim nazivom savezne države, dobile naziv Socijalistička, isto kao i pokrajine, uključujući AKMO koji postaje Socijalistička autonomna pokrajina (SAP) Kosovo. Svi su ti nazivi zadržani do uvođenja višestranačja 1990. godine, kada republike svojim ustavima iz imena izbacuju pridjev »socijalistička«, dok su u Srbiji uvedeni nazivi AP Vojvodina te AP Kosovo i Metohija.

S tim su nazivima republike i pokrajine dočekale raspad SFRJ te ga zadržale sve do 2006. kada je i posljednja od njih – Crna Gora – stekla nezavisnost.