Spesidaler

Spesidaler (ili Speciedaler) je bio naziv u Danskoj i Norveškoj za kovani srebrni talir.^[a][1]

Spesidaler iz 18. stoljeća.

Historija

Spesidaler je se koristio u Norveškoj od 1560. do 1875. Inače je sadržavao između 25 i 26 grama srebra. U Norveškoj je prvi put iskovan 1628. u Christianiji kao razlomci jedne polovice, kao četvrtina i osmina cijelog dalera.^[1] Poznat pod akronimom Spd, sadržao je 87,5% (875/1000) čistog srebra. Proizvodnju je nastavila Kraljevska kovnica u Kongsbergu u razdoblju od 1686. do 1873. No, u Srednjem vijeku norveška službena valuta zvala se rigsdaler i osnivala se na talir. Spesidaler je postao službena norveška valuta 1816. godine i ostao je u optjecaju do 1875. Podijeljen je u 5 orta po 24 šilinga.^[1] Prve novčanice spesidalera je izdala Norveška centralna banka u 1817. godini. Godine 1873. je uslijedila skandinavska monetarna reforma koju su provele i Švedska i Danska kako bi prešle na novu jedinicu, krunu. Norveška je slijedila primjer i pridružila se monetarnoj uniji 1875. Tijekom prijelaza, jedan spesidaler bio je vrijedio četiri krune.^[1]

Povezano

• Rigsdaler
• Kruna (razvrstavanje)
• Norveška kruna

Napomene

1. Na norveškom dalar ili daler, na danskom i švedskom daler. Na njemačkom se zvao Taler ili u arhaičnijim oblicima Thaler, bio je veliko-modularni srebrni novac i igrao je važnu ulogu u ekonomiji srednjeg vijeka.