Sultanat

Sultanat (arapski: سلطنة) je naziv za državu ili neki teritorij kojim vlada sultan^[1], najkraće rečeno oni su nešto poput evropske monarhije - model vladanja u kom vrhovna vlast pripada monarhu - sultanu. Uzor sultanata je bio kalifat utemeljen na ideji da islamski lider treba biti Muhamedov nasljednik - kalif, samo on može imati autoritet da ostvari političko jedinstvo i vodstvo islamskog svijeta.

Sultanat سلطنة
Mletačka ambasada u Damasku, prijestolnici memelučkog sultanata 16. vijeka (slika Giovanni Bellinija) Mletačka ambasada u Damasku, prijestolnici memelučkog sultanata 16. vijeka (slika Giovanni Bellinija)

Historija

Historijski najpoznatiji primjer sultanata bilo je Osmansko carstvo, koje je postalo uzor za osnivanje brojnih kasnijih sultanata. Sve je počelo u 11. vijeku kad je tadašnji seldžučki kan - Togrul beg zauzeo Bagdad i zahtijevao da mu kalif prizna i dodjeli titulu - sultana. To priznanje stvorilo je Seldžučku dinastiju^[2]. Drugi poznati sultanat bio je - Sultanat Delhi koji je ustanovljen 1192. i egzistirao je sve do 1398..^[2]

I danas postoji nekoliko sultanata u svijetu; Oman^[2], Brunej i Malezija^[2], ali ih je nekada bilo puno više, oni su počeli nestajati sa historijske pozornice krajem 19. i početkom 20. vijeka i transformirati se u druge oblike vladavine. Današnji sultanati liče na evropske ustavne monarhije, jer u njima sultan više nema apsolutnu vlast, uostalom tu vrst vlasti nisu imali ni posljednji osmanski sultani.