Thomas Edward Lawrence

Tomas Edvard Lorens (engleski: ; 16. avgust 1888 — 19. maj 1935) bio je britanski arheolog, avanturista, pisac i vojnik, profesionalno poznat kao TE Lorens, jer je više voleo inicijale od imena.

Za ostale upotrebe, v. Lorens od Arabije (film).

Tomas Edvard Lorens
T. E. Lorens u uniformi britanske vojske, 1918
Lični podaci
Puno ime	Tomas Edvard Lorens
Nadimak	Lorens od Arabije, El Aurens
Datum rođenja	16. avgust 1888.
Mesto rođenja	Tremadog, Okrug Kernarfon, Vels (Velika Britanija)
Datum smrti	19. maj 1935.
Mesto smrti	Bovington Kamp, Dorset (Engleska, Velika Britanija)
Vojska	Ujedinjeno Kraljevstvo Kraljevstvo Hedžaz
Najviši čin	Pukovnik i Aircraftman
Godine služenja	Britanska armija Kraljevsko vazduhoplovstvo
Bitke i ratovi	Prvi svetski rat Arapska pobuna Opsada Medine Bitka za Fveliju Bitka za Abu al-Lisan Bitka za Akabu Bitka za Tafilej Bitka za Deru Zauzimanje Damaska Bitka za Megido (1918)
Nagrade	Orden kupatila Orden za istaknutu službu Orden Legija časti Orden Ratni krst

Stekao je svetsku slavu kao Lorens od Arabije zahvaljujući svojoj ulozi tokom pohoda na Sinaj i Palestinu i tokom arapske pobune protiv turske vladavine 1916-1918.

Nije bio samo vojskovođa i pokretačka sila arapske pobune protiv Turaka, nego je bio i uticajan teoretičar gerilskog rata. NJegova posvećenost zadatku i raznovrsnost aktivnosti, kao i sposobnost da ih doslovno prenese u pisanoj formi, doneli su mu svetsku slavu i svetu ga predstavili kao Lorensa od Arabije, kako je nazvan i film iz 1962. godine, koji se bavi tematikom Prvog svetskog rata. Lorensov imidž delom je izgrađen iz senzacionalne reportaže o pobuni, koju je napisao američki novinar, Lauel Tomas (engleski: ), kao i iz Lorensovog autobiografskog dela po imenu Sedam stubova mudrosti^[1] (1922). Godine 1935, bio je smrtno povređen u saobraćajnoj nezgodi u Dorsetu.

Mladost i školovanje

Tomas Edvard Lorens je rođen u Tremadogu, Vels, u avgustu 1888. godine, kao vanbračno dete Tomasa Čepmena i Sare Džaner, guvernante koja je i sama bila vanbračno dete. Čepmen je ostavio svoju prvu suprugu i porodicu u Irskoj da bi živeo sa Sarom Džaner i odlučili su da se predstavljaju kao gospodin i gospođa Lorens. U leto 1896, Lorensovi se sele u Oksford, gde je mladi Lorens od 1907-10 studirao istoriju na Isusovom koledžu, i diplomirao je sa počastima prvog reda. Postao je arheolog na Bliskom istoku, radeći na različitim iskopavanjima sa Davidom Džordžom Hogartom i Leonardom Vulijem. Godine 1908. pristupio je oficirskoj vojnoj obuci na Okfordskom Univerzitetu, prolazeći kroz dvogodišnji kurs obuke.^[2] U januaru 1914, pre izbijanja Prvog svetskog rata, Lorensa je mobilisala britanska vojske da preduzme vojnu ofanzivu u pustinji Negev, vršeći ujedno i arheološka istraživanja.

Prvi svetski rat

Kada je počeo Prvi svetski rat, Lorens se kao civil zaposlio u Odeljenju za izradu mapa Ratne kancelarije u Londonu. NJegovo zaduženje bilo je da pripremi mapu Sinaja koja će biti od koristi vojsci. Do decembra 1914. godine postao je poručnik u Kairu. Stručnjaka za arapska pitanja bilo je malo, pa je Lorens raspoređen u obaveštajnu službu u kojoj je proveo više od godinu dana, uglavnom saslušavajući zatvorenike, crtajući mape, primajući i prosleđujući podatke koje je dobijao od svojih ljudi koji su bili neprijatelju za petama, i pišući priručnik o turskoj vojsci.