Teorija zavjere

Konspirativna teorija, konspiracionizam ^[1] ili teorija zavjere je naziv za spekulacije koje su suprotstavljene široko uvriježenom (ili etabliranom) objašnjenju ili tumačenju nekih događaja ili niza događaja, te pretpostavljaju zavjeru vladajućih struktura s ciljem da se zavara javnost, odnosno uklone svi dokazi koji bi mogli osporiti "službenu" verziju.

Bitna komponenta teorije zavere je da one koji u nju veruju, prema njihovim uverenjima, oslobađa svake odgovornosti za ono što rade.^[2]

Konspirativne teorije u pravilu osporavaju mogućnost da se određeni događaj zbio slučajno, ili da su njegovi neposredni sudionici u njemu imali glavnu i odlučujuću ulogu. Konspirativne teorije se nekada mogu razviti u složeni sistem kojim se objašnjava ne samo jedan, nego cijeli niz događaj, uključujući i cijelu historiju nekih država, organizacija ili civilizacija - u tom slučaju se koristi izraz tajna ili alternativna historija.

Moderna sociologija konspirativne teorije ponekad ubraja u urbane legende. Njihovi zagovornici se često optužuju za širenje paranoje, te izraz konspirativna teorija ima pejorativno značenje.

Najpoznatije teorije zavjere u historiji

• vezane uz eksploziju USS Maine (ACR-1)
• Teorije zavjere o atentatu na Johna F. Kennedyja
• Teorije zavjere o 11. septembru

Povezano

• Cui bono
• Operacija pod lažnom zastavom