Ekonometria
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ekonometria është aplikimi i metodave statistikore në të dhënat ekonomike për të dhënë përmbajtje empirike në marrëdhëniet ekonomike. [1] Më saktësisht, është "analiza sasiore e fenomeneve aktuale ekonomike bazuar në zhvillimin simultan të teorisë dhe vëzhgimit, të lidhura me metodat e përshtatshme të përfundimit"[2] Një tekst i hershëm i ekonomisë përshkruan ekonometrinë si duke lejuar ekonomistët "të analizojnë malet e të dhënave për nxjerrjen e marrëdhënieve të thjeshta".[3] Përdorimi i parë i njohur i termit "ekonometri" (në formë të ngjashme) ishte nga ekonomisti polak Paweł Ciompa në vitin 1910.[4] Jan Tinbergen është konsideruar nga shumë njerëz si një nga etërit themelues të ekonometrisë.[5][6][7] Ragnar Frisch është kredituar me lidhjen e termit në kuptimin në të cilin përdoret sot.[8]
Një mjet themelor për ekonometrinë është modeli i shumëfishtë i regresionit linear.[9] Teoria e ekonometrike përdor teoritë statistikore dhe statistikat matematikore për të vlerësuar dhe zhvilluar metoda ekonometrike.[10][11] Ekonometristët përpiqen të gjejnë vlerësues që kanë vetitë e dëshiruara statistikore, duke përfshirë parrezikshmërinë, efikasitetin dhe qëndrueshmërinë. Ekonometria e aplikuar përdor econometrinë teorike dhe të dhënat e botës reale për vlerësimin e teorive ekonomike, zhvillimin e modeleve ekonometrike, analizimin e historisë ekonomike dhe parashikimin.