Taxi Driver
film / From Wikipedia, the free encyclopedia
Taxi Driver është një film thriller psikologjik neo-noir amerikan i vitit 1976 me regji të Martin Scorsese, shkruar nga Paul Schrader, dhe me aktorë Robert De Niro, Jodie Foster, Cybill Shepherd, Harvey Keitel, Peter Boyle, Leonard Harris, dhe Albert Brooks. I vendosur në New York City të prishur dhe të falimentuar moralisht pas Luftës së Vietnamit, filmi ndjek Travis Bickle (De Niro), një shofer taksie dhe gjendjen e tij mendore të përkeqësuar teksa punon netët në qytet.
Taxi Driver | |
---|---|
Regjia nga | Martin Scorsese |
Shkruar nga | Paul Schrader |
Prodhuesi |
|
Luajnë |
|
Kinematografia | Michael Chapman |
Montazhi |
|
Muzika | Bernard Herrmann |
Kompanitë prodhuese | |
Shpërndarë nga | Columbia Pictures |
Data e publikimit | 9 shkurt 1976 |
Kohëzgjatja | 114 minuta[2] |
Shteti | Shtetet e Bashkuara |
Gjuha | Anglisht |
Buxheti | $1.9 million[3][4] |
Fitimi | $28.6 million[5] |
Me The Wrong Man (1956) dhe A Bigger Splash (1973) si frymëzim, Scorsese donte që filmi të ndihej si një ëndërr për audiencën. Me kineast Michael Chapman, xhirimet filluan në verën e vitit 1975 në New York City, me aktorët që morën shkurtime pagash për të siguruar që projekti të mund të përfundonte me një buxhet të ulët prej 1.9 milion dollarë. Prodhimi përfundoi në të njëjtin vit. Bernard Herrmann kompozoi muzikën e filmit në atë që do të ishte partitura e tij përfundimtare, e përfunduar vetëm disa orë para vdekjes së tij; filmi i dedikohet atij.
Filmi u publikua në teatër nga Columbia Pictures më 7 shkurt 1976 dhe ishte një sukses kritik dhe komercial, pavarësisht se krijoi polemika për dhunën e tij grafike në fundin kulmor dhe vendosjen e aktorit të atëhershëm 12-vjeçarit Foster në rolin e një prostitute fëmijë. Filmi mori vlerësime të shumta duke përfshirë Palme d'Or në Festivalin e Filmit në Kanë 1976 dhe katër nominime në Academy Award i 49-të, duke përfshirë filmin më të mirë, aktorin më të mirë (për De Niro), dhe aktoren më të mirë dytësore (përFoster).
Megjithëse Taxi Driver krijoi polemika të mëtejshme për rolin e tij në motivin e John Hinckley Jr. për të tentuar vrasjen e Presidentit të atëhershëm Ronald Reagan, filmi ka mbetur i popullarizuar dhe konsiderohet si një nga filmat më domethënës dhe frymëzues nga ana kulturore të kohës së tij dhe një nga filmat më të mëdhenj të bërë ndonjëherë dhe fitoi status kulti.[6] Në vitin 2022, Sight & Sound e quajti atë filmin e 29-të më të mirë ndonjëherë në sondazhin e tij dhjetëvjeçar të kritikëve, dhe filmin e 12-të më të mirë të të gjitha kohërave në sondazhin e regjisorëve të tij, i barabartë me Barry Lyndon. Në vitin 1994, filmi u konsiderua "kulturalisht, historikisht ose estetikisht" i rëndësishëm nga Biblioteka e Kongresit të SHBA-së dhe u zgjodh për t'u ruajtur në National Film Registry.