Kampi i shfarosjes

Gjermania naziste përdori gjashtë kampe shfarosjeje (gjermanisht: Vernichtungslager), të quajtur edhe kampe vdekjeje (Todeslager), ose qendra vrasjeje (Tötungszentren), në Evropën Qendrore, kryesisht në Poloninë e pushtuar, gjatë Luftës së Dytë Botërore për të vrarë sistematikisht mbi 2.7 milionë njerëz – kryesisht hebrenj – në Holokaust.^[1][2] Viktimat e kampeve të vdekjes u vranë kryesisht me gaz, qoftë në instalimet e përhershme të ndërtuara për këtë qëllim specifik, ose me furgona me gaz.^[3] Gjashtë kampet e shfarosjes ishin Çelmno, Belzek, Sobibor, Treblinka, Majdanek dhe Aushvic-Birkenau. Shfarosja përmes punës u përdor gjithashtu në kampet e vdekjes Aushvic dhe Majdanek.^[4][5][3] Miliona u vranë gjithashtu në kampet e përqendrimit, në Aktion T4, ose direkt në vend.^[6]

Fëmijë hebrenj gjatë dëbimit në kampin e shfarosjes Çelmno.

Ideja e shfarosjes masive me përdorimin e godinave të palëvizshme, në të cilat viktimat dërgoheshin me tren, ishte rezultat i eksperimenteve të mëparshme naziste me gaz helmues të prodhuar kimikisht gjatë programit të fshehtë të eutanazisë Aktion T4 kundër pacientëve në spital me aftësi të kufizuara mendore dhe fizike.^[7] Teknologjia u përshtat, u zgjerua dhe u zbatua në kohë lufte te viktimat nga shumë grupe etnike dhe kombëtare, që nuk dyshonin; hebrenjtë ishin objektivi kryesor, që përbënin mbi 90 për qind të viktimave të kampeve të shfarosjes.^[8] Gjenocidi i hebrenjve të Evropës ishte "Zgjidhja përfundimtare e çështjes hebreje" e Gjermanisë naziste.^[9][3][10]

Shiko edhe

• Gjermania naziste