Gambia

Mos të ngatërrohet me Zambia.

Gambia ndodhet në pjesën më perenimore të Afrikës dhe në pjesën perendimore të vendit ka dalje në Oqeanin Atlantik. Sipërfaqja e Gambies është e kufizuar nga Senegali përpos daljes në perendim.

Republika e Gambies
Flamuri i Gambies Stema e Gambies
Motoja: Përparim, Paqe dhe Begati (Progress, Peace, and Prosperity)
Himni: Për Gambien, Atdheun Tonë (For The Gambia Our Homeland)
Vendndodhja e Gambies (e gjelbër e errët) në Afrikën Perëndimore
Kryeqyteti	Banjul
Zona metropolitane më i madh	Serrekunda
Gjuhët zyrtare	Anglishtja
Gjuhë të rëndësishme	Lista: Mandinka Pular Volof Serer Jola Anglisht Balanta Arabisht Jola-Fonji Mandjak Mankanja Nun Djula Soninke Fula Karon Kasonke Kanxhin Gjuha gambiane e shenjave
Grupet etnike (Censusi i popullsisë dhe banesave 2024)	34.4% mandinka 25.0% fula 15.4% volofë 9.5% jola 8.2% soninke 2.9% sererë 4.6% të tjerë[1]
Feja (2024)[2][3]	95.7% myslimanë 4.2% të krishterë 0.1% të tjerë
Demonim(et)	Gambian
Qeverisja	Republikë unitare presidenciale
• President	Adama Barrow
• Zv. president	Muhammad B. S. Jallow
• Kryetar i Asamblesë Kombëtare	Fabakary Tombong Jatta
• Kryetari i Gjykatës	Hassan Bubacar Jallow
Legjislatura	Asambleja Kombëtare
Pavarësia
• Nga Mbretëria e Bashkuar	18 shkurt 1965
• Shpërbërja e Konfederatës së Senegambias	30 shtator 1989
Sipërfaqja
• Gjithsej	11,300[4] km2 (4,400 sq mi) (e 159-ta)
• Uji (%)	11.5
Popullsia
• Regjistrimi	2,422,712 (2024)[5]
• Dendësia	227/km2 (587.9/sq mi) (e 74-ta)
GDP (PPP)	Llogaritja 2023
• Gjithsej	$7.502 miliardë dollarë (në rritje)[6] (e 166-ta)
•  Për kokë banori	$2,837 dollarë (në rritje)[6] (e 175-ta)
PBB (nominal)	Llogaritja 2023
• Gjithsej	$2.388 miliardë dollarë (në rritje)[6] (e 185-ta)
• Për kokë banori	$903 dollarë (në rritje)[6] (e 180-ta)
Gini (2015)	35.9[7] medium inequality
HDI (2023)	0.524[8] low (e 170-ta)
Valuta	Dallasi gambian (GMD)
Prefiksi telefonik	+220
Kodi ISO 3166	GM
TLD në internet	.gm

Historia

Artikulli kryesor Historia e Gambies

Lexo më tepër: Senegambia

Politika

Artikulli kryesor Sistemi shtetror në Afrikën Perëndimore

Lexo më tepër: Sistemi shtetëror i Gambies

Njësit administrative

Artikulli kryesor Njësitë administrative të Gambies

Gjeografia

Artikulli kryesor Gjeografia e Gambies

Sipërfaqja e përgjithshme e Gambies është 11,300 km², nga kjo sipërfaqe 1,300 km² janë ujë. Gambia shtrihet rreth koordinatave gjeografike 13.28°N 16.36°W / 13.28; -16.36.

Gambia ka një bregdet 80 km të gjatë dhe vijë kufitare 740 km që e ndanë atë nga Senegali.

Klima e Gambies është e njëjtë me vendet ekuatoriale, e nxehtë me sezonin e reshjeve nga qershori deri në nëntor dhe sezonin e thatësisë nga nëntori në maj.

Relievi i Gambies është terren me rrafshnalta që vërshohen lehtë nga lumi Gambia. Përanash rrafshnaltave gjenden disa male. Pika më e ultë e relievit është 0 m përgjatë Oqeanit Atlantik, ndërsa më e larta në një lartësi prej 53 metrave mbidetare.

Ekonomia

Artikulli kryesor Ekonomia e Gambies

Demografia

Artikulli kryesor Demografia e Gambies

Kultura

Artikulli kryesor Kultura e Gambies

Shiko edhe

• Afrika Perëndimore
• Senegambia
• Gjeografia e Shteteve - Gambia
• Benini
• Burkina Faso
• Kepi i Gjelbër
• Bregu i Fildishtë
• Gana
• Guinea
• Guinea Bisau
• Liberia
• Mali
• Mauritania
• Nigeri
• Nigeria
• Senegali
• Siera Leone
• Togo
• Komonuelthi i Kombeve
• Organizata e Bashkëpunimit Islamik
• Bashkimi Afrikan