Saka

Saka, šaka ili sake (staropersijski: ; brahmanski: , sanskritski: शक, ; starogrčki: Σάκαι, ; latinski: ; kineski: 塞, staro , mod. , egipatski: 𓐠𓎼𓋴𓎡𓈙/sꜣgskš) bili su grupe nomadskih iranskih naroda koji su istorijski naseljavali severne i istočne Evroazijske stepe i Tarimske kotline.^[2][3]

Paradni oklop u stilu katafrakta pripadnika kraljevske porodice, takođe poznatog kao „Zlatni ratnik”, iz Isik kurgana, istorijske grobnice u blizini bivšeg prestoničkog grada Almati, Kazahstan. Oko 400-200. p. n. e..^[1]

Mada su usko povezani, Sake treba razlikovati od Skita iz Pontijskih stepa i Masageta iz oblasti Aralskog mora.^[3][4][5] Oni čine deo širih skitskih kultura.^[6] Kao i Skiti, Saka su ultimatlo proistekli iz ranije andronovske kulture. Njihov jezik bio je deo skitskih jezika. Istaknuti arheološki ostaci Saka uključuju Arzhan, Paziričke grobnice, Isik kurgan, Saka Kurganske grobnice, humke iz Tasmola i eventualno Tilija Tepe.

U 2. veku p. n. e., mnogi pripadnici naroda Sake su usled napada Juedža prebegli iz stepa u Sogdiju i Baktriju, a zatim na severozapad Indijskog potkontinenta, gde su bili poznati kao Indo-Skiti.^[7][8][9] Drugi pripadnici naroda Saka su napali Partsko carstvo i na kraju su se nastanili u Sistanu, dok su drugi verovatno prešli u Dijan Kraljevstvo u Junanu u Kini. U Tarimskoj kotlini i pustinji Takla Makan severozapadne Kine, oni su se naselili u Kotanu, Jarkandu, Kašgaru i drugim mestima, koja su u raznim vremenima bila vazalna većim silama, poput Han Kine i Tang Kine.^[10]