Plonten

Ne Plonte (dt. Pflanze) is n Lieuweweesen dät truch Photosynthese organiske Stoffe moakje kon uut anorganiske Stoffe. Ne Plonte is maasttied apbaud uut Wuttele, Steele, Bleede un Bloumen. Mäd do Wuttele sit ju fääst in de Gruunde un ju kon sik also nit fräi bewäägje.

Plonten
N tropisken Rienwoold mäd fuul Plonten
Systematik
Klassifikation: Lieuweweesen Domäne: Eucariota sunner Stappe: Archaeplastida sunner Stappe: Chloroplastida sunner Stappe: Charophyta Riek: Plonten (Plantae)

Biespiele foar do Plonten

Systematisk oardende Biespiele foar do Plonten

I NOAKENDSÄIDIGE (GYMNOSPERMAE) sunt do Säidplonte do der neen Bloumen hääbe.

Spuureplonten (Cryptogame)

• Pudderääske (Equisetum)
• Rainefoone (Dryopteris)

Näddelboome (Conifere)

• Fjuurenboom (Pinus)

• Kjuusdanne (Picea)
• Wacholder (Juniperus communis)

II BEDÄKTSÄIDIGE (ANGIOSPERMAE) sunt do Bloumenplonten.

Lilienoardige (Liliaceae)

• Buutergäärs (Narthecium ossifragum)

Amaryllisgewoakse (Amaryllidaceae)

• Poaskebloume (Narcissus)

Rääskengewoakse (Juncaceae)

• Rääske (Juncus)

Muppertgewächse (Typhaceae),

• Muppert (Typha)
• Iele (Sparganium)

Karmsgewoakse (Acoraceae)

• Karmswuttel (Acorus)

Suurgäärse (Cyperaceae)

• Säächgäärs (Carex)
• Puuskat (Eriophorum ang.
• Poulrääske (Scirpus)

Swäitgäärse (Poaceae)

• Gäärs
• Muusegäärs (Hordeum mur.)
• Kaantegäärs (Holcus lan.)
• Slabbegäärs (Glyceria fl.)
• Bjunt (Molinia)
• Kwieke (Agropyron rep.)
• Weete (Triticum)
• Roage (Secale)
• Jäärste (Hordeum vulg.)
• Hoawer (Avena)
• Turskeweete (Zea mays)

Orchideen (Orchidaceae)

• Kuukuuksbloume (Orchis)

Bäärkengewoakse (Betulaceae)

• Riesenboom (Betula)
• Ällerboom (Alnus)
• Nuuteboom (Corylus av.)
• Eeke (Quercus)

Poarsgewoakse (Myricaceae)

• Poars (Myrica)

Wüülgengewoakse (Salicaceae)

• Wüülgen (Salix)
• Äidwüülge (Salix Repens)

Knätgewoakse (Polygonaceae)

• Suurke (Rumex acetosa)
• Smaatekaan (Polygonum pers.)
• Boukete (Fagopyrum esculentum)

Gäisefoutgewoakse (Chenopodiaceae)

• Meelde (Atriplex)

Nälkengewoakse (Caryophyllaceae)

• Hoonepoote (Lychnis flos cuculi)
• Woaterjood (Spergula)
• Ierwe (Stellaria media)
• Jelaangerjeljauer (Dianthus barb.)

Hoonefoutgewoakse (Ranunculaceae)

• Poatermutse (Aconitum)
• Klokkebloume (Aquilegia)
• Spjoone (Paeonia)
• Buuterbloume (Ranunculus)

Poapskengewoakse (Nymphaeaceae)

• Poapske (Nymphaea)
• Woaterkinkes (Nuphar lutea)

Kjuusbloitengewoakse (Brassicaceae)

• Buuskool (Brassica ol. alba)
• Räiwsäid (Brassica rapa)

Stiefmutterkegewoakse (Violaceae)

• Wüülde Stiefmutterke (Viola tricolor)

Sonnentaugewächse (Droseraceae)

• Bullekruud (Drosera)

Häkkebloumegewoakse (Tropaeolaceae)

• Häkkebloume (Tropaeolum)

Liengewoakse (Linaceae)

• Floaks (Linum)

Dulle-Huundegewoakse (Aquifoliaceae)

• Dulle-Huunde (Ilex)

Kjuustoudengewoakse (Rhamnaceae)

• Fuulbäie (Frangula alnus)

Heedekruudgewoakse (Ericaceae)

• Bikbäie (Vaccinium myrtillus)
• Krounbäie (Vaccinium vitis-idaea)
• Moasbäie (Vaccinium vitis-idaea, moan dät stimmt nit, dät mout heete: Vaccinium oxycoccos, syn. Oxycoccus palustris)
• Dopheede (Erica tetralix)
• Riesheede (Calluna vulgaris)
• Heedebäie (Empetrum)

Schirmbloumen (Apiaceae)

• Wuttel (Daucus carota)

Tjukbläädgewoakse (Crassulaceae)

• Huuslook (Sempervivum)

Steenbreekgewoakse (Saxifragaceae)

• Säntjansbäie (Ribes)
• Kjuusbäie (Ribes uva-crispa)

Kattestäitgewoakse (Lythraceae)

• Kattestäit (Lythrum)

Rousengewoakse (Rosaceae)

• Wüülde Rouse ((Rosa canina)
• Hoageltouden (Crataegus)
• Moaiboom (Sorbus)
• Släietouden (Prunus spinosa)
• Bloudooge (Comarum palustre)
• Hiembäie (Rubus idaeus)
• Brummelbäie (Rubus fruticosa agg.)
• Äidbäie (Fragaria)
• Appelboom (Malus)
• Peereboom (Pyrus)

Puulebloumen (Leguminosae)

• Brom (Cytisus scoparius)
• Knapheede (Genista anglica)
• Heedkonke (Genista pilosa)
• Kleeuwer (Trifolium)
• Slinkkleeuwer (Lotus)
• Aate (Pisum sativum)
• Wukke (Vicia)
• Hangsteboone (Vicia faba)
• Boone (Phaseolus)

Ouljeboomgewoakse (Oleaceae)

• Pingsterbloume (Syringa vulgaris)

Trjoobläädgewoakse (Menyanthaceae)

• Trjooblääd (Menyanthes trifoliata)

Nachtschaadgewoakse (Solanaceae)

• Tuffelke (Solanum tuberosum)
• Fuulbäie (Solanum nigrum)

Suumerkruudgewoakse (Orobanchaceae)

• Doorik (Rhinanthus serotinus)
• Roode Doorik (Pedicularis palustris)

Lippeblöitengewoakse (Lamiaceae)

• Dongele (Galeopsis)
• Kruusemunte (Mentha piperata)

Pintjegewoakse (Plantaginaceae)

• Riesenpintje (Plantago)

Kliefgewoakse (Rubiaceen)

• Klief (Galium aparine)

Kiddeboomgewoakse (Caprifoliaceae)

• Suugelke (Lonicera)
• Kiddeboom (Sambucus)

Kardengewächse (Dipsacaceae)

• Suldoatenknoop (Succisa pratensis Moench)

Kuurichbloitegewoakse (Asteraceae)

• Schoanelke (Centaurea cyanus)
• Marienbloume (Bellis perennis)
• Goartjebloume (Calendula)
• Snüüfken (Arnica)
• Hoofuurke (Bidens)
• Tiesel (Cirsium)
• Duusendtakke (Achillea millefolium)
• Kladde (Arctium Lappa)
• Huundebloume (Taráxacum)
• Gäisekool (Aegopodium podagraria)

moor Plonten

Tjukbläädgewoakse (Crassulaceae)

• Huuslook (Sempervivum)

XX

• Frantsoosenkruud (Galinsoga parviflora)
• Danne (Abies)
• Giftpetersilje (Aethusa cynapium)
• Tuunpetersilje

M2

• Snüüfkensbloume (Arnica montana)
• Hoonkebloume (Melandrium diurnum)
• Hankebloume (Melandrium album)
• Hoangstebloume (Taraxacum)
• Klokkerke (Campanula)
• Pingsterbloume (Convallaria majalis)
• Suldoatensknoop (Succisa pratensis)
• Sunnebloume (Helianthus)
• Soogenjiersbloume (Gnaphalium uliginosum)
• Muurk (Eriophorum)
• Oksenbrink (Juncus squarrosus)
• Buutergäärs (Ranunculus)
• Muugerk (Artemisia)
• Hoamp (Cannabis)
• Dongele (Galeopsis)
• Langejan
• Düüwelsbit
• Sokkerai (Cichorium intybus)
• Släieboom (Prunus spinosa)
• Banneetel (Urtica)
• Suugerke (Lamium album)
• Hoppe (Humulus lupulus)
• Kool (Brassica oleracea)
• Groote Boone (Vicia faba)
• Aate (Pisum sativum)
• Stäkräiwe (Brassica napus)
• Runkelräiwe (Beta vulgaris)
• Wüülde Räiwe (Raphanus raphanistrum)
• Pingsternakke (Pastinaca sativa)
• Siepel (Allium cepa)
• Schelotte (Allium ascalonium)
• Huuslook (Sempervivum tectorum)
• Bräi (Allium porrum)
• Päppelne Boom (Populus)
• Säärseboom (Prunus subg. Cerasus)
• Oachtjeboom (P. domestica subsp. domestica)
• Pluume (Prunus domestica)
• Wiendruuge (Vitis vinifera L. ssp. vinifera)
• Pispotte (Calystegia sepium)

Album

• 
  Borassus flabellifer
• 
  Do Fruchte fon ju Palmyrapoolme, Borassus flabellifer (ap ju Steede Thaati Munjelu naamd), as ferkooped ap n Määrked in Guntur, India.
• 
  Turmeric rhizome
• 
  Sweet potato, Ipomoea batatas, Maui Nui Botanical Garden
• 
  Pandanus amaryllifolius
• 
  California Papaya
• 
  Carica papaya, cultivar 'Sunset'
• 
  Cymbopogon citratus, lemon grass, oil grass
• 
  Pachyrhizus erosus bulb-root. Situgede, Bogor, West Java, Indonesia.
• 
  Fuji (apple)
• 
  Sprouting shoots of Sauropus androgynus
• 
  Cocos nucifera