Kuman

Kuman atawa patogén hartina agén biologis nu ngabalukarkeun kasakit atawa panyakit ka inangna.

Istilah ieu mindeng dipaké pikeun agén anu ngaruksak pisiologi normal sato atawa tutuwuhan multisélulér. Najan kitu, kuman bisa ogé nginféksi organisme sél tunggal ti sadaya karajaan biologis. Istilah patogén diturunkeun tina kecap Yunani παθογένεια, "datangna nyeri".

Aya sababaraha substrat jeung jalur panarajang kuman, nu utamana mah ngaliwatan udara/engapan; cai/katuangan, kontak kulit; kontak sato (véktor).

Awak manusa mibanda taméng alami pikeun ngalawan kuman, dina bentuk sistim imun jeung sababaraha baktéri nu aya dina awak manusa. Najan kitu, mun sistim imun atawa baktéri "alus" téa ruksak (misalna alatan kémoterapi, HIV, atawa antibiotik), baktéri patogénik nu tadina bisa katahan téh bisa narajang inangna. Kasus modél kieu disebutna inféksi oportunistik.

Rupa-rupa kuman

Di handap ieu béréndélan sababaraha kuman, digolongkeun dumasar ciri strukturna, katut balukarna ka nu katarajang.

Kuman	Conto	Pangaruh
Baktéri	Escherichia coli	inféksi saluran kiih (urinary tract infection, UTI), peritonitis, karacunan dahar
	Mycobacterium tuberculosis	tuberkulosis
	Salmonella	karacunan dahar
	Staphylococcus aureus	toxic shock syndrome
	Streptococcus pneumoniae	pneumonia
	Streptococcus pyogenes	strep throat
	Helicobacter pylori	Stomach ulcers
	Francisella tularensis	tularemia
Virus	Hépatitis A, B, C, D, jeung E	panyakit ati
	Virus influenza	flu
	Virus Herpes simplex	hérpes
	Molluscum contagiosum	rash
	HIV	AIDS
Protozoa	Cryptosporidium	cryptosporidiosis
	Giardia lamblia	giardiasis
	Plasmodium	malaria
	Trypanosoma cruzi	panyakit chagas
Fungi	Pneumocystis jiroveci	opportunistic pneumonia
	Tinea	ringworm
	Candida	candidiasis
Parasit	Roundworm
	Scabies
	Cacing pita
	Flatworm
Protéin	Prion	BSE, vCJD

Baca ogé

• Épidemiologi
• Kasakit tina katuangan
• Mikrobiologi

Rujukan

• Pathogen, Wikipédia édisi basa Inggris