Adolf Hitler

Adolf Hitler (ur. 20 kwjetńa 1889 we Braunau am Inn, zm. 30 kwjetńa 1945 we Berlińe) – mjymjecki politiker, kanclyrz Mjymjec uod 1933, führer i kanclerz III Rajchu uod 1934, prziwůdca Narodowo-Socjalistycznyj Mjymjeckej Partii Robotńikůw (NSDAP), ideolůg mjymjeckej uodmjany faszyzmu zwanyj uod jygo nazwiska hitleryzmym abo narodowym socjalizmym (naźismym), twůrca a dyktator III Rajchu mjymjeckiego, zbrodńorz wojynny, uodpedźalny za zbrodńe przećiw ludzkośći.

Adolf Hitler
Adolf Hitler (1938)
Data rodzyńo	20 kwjetńa 1889 Braunau am Inn
Data śmjyrći	30 kwjetńa 1945 Berlin
Uobywatylstwo	mjymjecke
Norodowość	austrijecko
Fach	polityk
Małżyństwo ze	Eva Braun
Matka	Klara Pölzl
Fater	Alois Hitler
Nadgrody
Galeryjo uobrozkůw we Wikimedia Commons

Po uobjyńću uobu fůnkcyji zmjyńůno nazwa jygo stanowisko na „Führer und Reichskanzler” (Wůdz i kanclyrz Rajchu). Uznowany je bez wjynkszość historykůw za uosobiśće uodpedźalnygo za polityka rasowo naźistowskych Mjymjec, Holocaust a za śmjerć milijůnůw ludźi ubitych podczas jygo rzůndůw. Agresywno polityka zagrańiczno, kero stosowoł, doprowadźyła do rozpyntańo bez Mjymcy II wojny śwjatowyj, we wyńiku keryj zginyło 55 miljůnůw ludźi.

Familijo

Alois Hitler (1837–1903), fater Adolfa Hitlera

Klara Pölzl (1860–1907), matka Adolfa Hitlera

4. Johann Georg Hiedler (1792–1857)
			2. Alois Hitler (1837–1903)
5. Maria Anna Schicklgruber (1795–1847)
						1. Adolf Hitler
6. Johann Baptist Pölzl (1825–1901)
			3. Klara Pölzl (1860–1907)
7. Johanna Hüttler (1830–1906)

Rodzyństwo Adolfa Hitlera:

• Alois Hitler junior (1882–1956)
• Angela Hitler (1883–1949)
• Gustav Hitler (1885–1887)
• Ida Hitler (1886–1888)
• Otto Hitler (1887–1887)
• Edmund Hitler (1894–1900)
• Paula Hitler (1896–1960)

Biografijo

Wczesne żyće

Hitler kole 1890

Hitler rodźił śe 20 kwjetńa 1889 we mjeśće Braunau am Inn kole Linz we Gůrnyj Austriji we Austro-Madźarach. Był dźeckem Klary Pölzl a Aloisa Hitlera. Wychowywoł śe we Passau, Lambach a Leonding. Krůtko po śmjyrći fatra we 1903, kole 1905 zajyntyresowały go antysemjicke (antyżydowske) a pangermańske poglůndy profesora Leopolda Poetscha. Bez śmjyrć matki we 1907 popadł we depresyje.^[1] We 1909, Hitler zaczůł studja sztukji we Wjedyńu.

I wojna śwjatowo

Hitler (X) we czaśe I wojńy śwjatowej

We 1913 zamjyszkoł we München we Mjymcach. 16 śyrpńa 1914 dołůnczył do Bajerskej armii. Broł udźoł we I wojńe śwjatowej. Walczył we Belgiji a Francyji we 16 Bajerskjim Pułku Rezerwowym. 2 grudńa 1914 dostoł Żelazny Krziż II klasy.

5 paźdźerńika 1916 bůł ranny a uod 9 paźdźerńika do 1 grudńa leżoł we lazaryće Belitz.^[2] Na frůnt wrůćił we marcu 1917. 4 śyrpńa 1918 dostoł Żelazny Krziż I klasy uod Hugo Gutmanna.

Führer III Rajchu

Po wojńe wrůćił do München. Dołůnczył do Narodowo-Socjalistycznyj Mjymjeckej Partii Robotńikůw, kerej bůł prziwůdcům. Uod 1933 bůł kanclyrzem Mjymjec. Po uobjyńću uobu fůnkcyji zmjyńůno nazwa jygo stanowisko na „Führer und Reichskanzler” (Wůdz i kanclyrz Rajchu). 1 wrześńa 1939 przez angrif Mjymcůw na Polsko uozpoczył II wojne śwjatowům, we wyńiku keryj zginyło 60 miljůnůw ludźi.

Śmjyrć

Artikel gazyty „Stars & Stripes” uo śmjyrći Hitlera

30 kwjetńa 1945 Hitler popełńůł samobůjstwo. Uůnygo ćało uostoło spalůne.

Nadgrody

Lista ńypołno

• Żelazny Krziż (1914) I klasy
• Żelazny Krziż (1914) II klasy
• Czorno Uodznaka za Rany (1918)
• Złoto Uodznaka za Rany (po ataku 20 lipca 1944)
• Złoto Uodznaka Partii
• Wjelgi Kawalyr Imperjalnego Uordera Czerwůnych Strzał – Szpańijo (Franco), 1937^[3]
• Uodznaka hůnorowygo titlaCaporale d’Onore della Milizia (MVSN) – Italijo, 1938^[4]
• Honorowy kordźik MVSN – Italijo, 1938^[4]

Rzůnd Hitlera

Rzůnd Adolfa Hitlera był uod jego przejyńćio władzy (tzw. Machtergreifung) 30 styczńa 1933 aż do jego śjyrći 30 kwjetńa 1945 (12 lat a 3 mjeśůnce).

Przipisy

1. John Toland: Adolf Hitler; Biography 1889-1945. Lübbe Verlag, 1977. ISBN 978-3-8289-0540-5.
2. Adolf Hitler: Mein Kampf. Mariner Books, s. 50–51. ISBN 978-0-395-92503-4.
3. Order „czerwonych strzał” (pol.). [dostymp 2021-01-07].
4. Zdjyńće Hitlera ze uodznakům. germaniainternational.com. [dostymp 2021-01-07].