From Wikipedia, the free encyclopedia
మిథనాల్ ( మిథైల్ ఆల్కహాల్, వుడ్ స్పిరిట్ అలాగే మిథనోల్ అని కూడా పిలుస్తారు ) అనేది హైడ్రో కార్బన్(సేంద్రియ)రసాయన సమ్మేళనం.ఇది సరళమైన అలిఫాటిక్ ఆల్కహాల్. రసాయన సూత్రంCH3OH ( హైడ్రాక్సిల్(OH) సమూహంతో అనుసంధానించబడిన మిథైల్ సమూహం). తరచుగా MeOH అని సంక్షిప్తీకరించబడుతుంది.ఇది తేలికైన అస్థిరమైన(volatile), రంగులేని, మండే ద్రవం, ఇది ఇథనాల్ (పానీయమైన ఆల్కహాల్) మాదిరిగానే ఒక విలక్షణమైన ఆల్కహాలిక్ వాసనతో ఉంటుంది.[1] మిథనాల్ ఒకప్పుడు కలప యొక్క విధ్వంసక స్వేదనం ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడినందున వుడ్ ఆల్కహాల్ అనే పేరును పొందింది.వర్తమాన కాలంలో మిథనాల్ ప్రధానంగా కార్బన్ మోనాక్సైడ్ యొక్క హైడ్రోజనేషను ద్వారా పారిశ్రామికంగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది. మిథనాల్ ధ్రువ హైడ్రాక్సిల్ సమూహానికి అనుసంధానించబడిన మిథైల్ సమూహాన్ని కలిగి ఉంటుంది. సంవత్సరానికి 20 మిలియన్ టన్నుల కంటే ఎక్కువ ఉత్పత్తి చేయబడుతుండగా, ఫార్మాల్డిహైడ్ , ఎసిటిక్ ఆమ్లం, మిథైల్ టెర్ట్-బ్యూటైల్ ఈథర్, మిథైల్ బెంజోయేట్, అనిసోల , పెరాక్సియాసిడ్స్, అలాగే మరిన్ని ప్రత్యేకమైన రసాయనాల సమ్మేళనాలతో సహా ఇతర వస్తువుల రసాయనాలకు ఇది పూర్వగామిగా ఉపయోగించబడుతుంది.
సాధారణ, ఆరోగ్యవంతమైన మానవ వ్యక్తులలో చిన్న మొత్తంలో మిథనాల్ ఉంటుంది. ఒక అధ్యయనంలో ఒక ఉచ్ఛ్వాస శ్వాసలో సగటున 4.5 ppm మిథనాల్ ఉన్నట్లు తెలిసింది.[2]మానవులలో వుండే 0.45 గ్రా/డి సగటు ఎండోజెనస్ మిథనాల్,బహుశా పండ్లలో కనిపించే పెక్టిన్ నుండి జీవక్రియ వలన మానవునిలో ఏర్పడి వుండవచ్చును.ఒక కిలోగ్రాము యాపిల్ 1.4 గ్రా పెక్టిన్ (0.6 గ్రా మిథనాల్.)వరకు ఉత్పత్తి చేస్తుంది.[3]మిథనాల్ వాయురహిత బ్యాక్టీరియా, ఫైటోప్లాంక్టన్ ద్వారా ఉత్పత్తి అవుతుంది.[4][5]
మిథనాల్ అంతరిక్షంలో నక్షత్రాలు ఏర్పడే ప్రాంతాలలో కూడా సమృద్ధిగా దొరుకుతుంది, ఖగోళ శాస్త్రంలో అటువంటి ప్రాంతాలకు సూచికగా ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది దాని వర్ణ పట ఉద్గార పట్టీలు/గీతలు ద్వారా గుర్తించబడుతుంది.[6] 2006లో, జోడ్రెల్ బ్యాంక్ అబ్జర్వేటరీలో, మెర్లిన్ శ్రేణి రేడియో టెలిస్కోప్లను ఉపయోగించి ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు 463 టెరామీటర్లు (288 బిలియన్ మైళ్ళు) అవతల ఉన్న అంతరిక్షంలో మిథనాల్ యొక్క పెద్దమేఘాన్ని కనుగొన్నారు.[7][8]2016లో, ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు అటాకామా లార్జ్ మిల్లీమీటర్ అర్రే రేడియో టెలిస్కోపుని ఉపయోగించి యువ నక్షత్రం TW హైడ్రే చుట్టూ ఉన్న గ్రహం-ఏర్పడే డిస్క్లో మిథనాల్ను గుర్తించారు.[9]
ఈజిప్షియన్లు శవాలను భద్రపరచు(embalming) ప్రక్రియలో, పురాతన ఈజిప్షియన్లు కలప యొక్క పైరోలైసిస్ నుండి పొందిన మిథనాల్తో కూడిన పదార్థాల మిశ్రమాన్ని ఉపయోగించారు.. అయితే, స్వచ్ఛమైన మిథనాల్ను 1661లో రాబర్ట్ బాయిల్, బక్సస్ (బాక్స్వుడ్) స్వేదనం(distillation)ద్వారా ఉత్పత్తి చేసినప్పుడు మొదటిసారిగా వేరుచేయబడింది.[10]ఇది తరువాత "పైరాక్సిలిక్ స్పిరిట్"గా ప్రసిద్ధి చెందింది. 1834లో, ఫ్రెంచ్ రసాయన శాస్త్రవేత్తలు జీన్-బాప్టిస్ట్ డుమాస్, యూజీన్ పెలిగోట్ దాని అణు సౌష్టవ నమూనా కూర్పును నిర్ణయించారు.[11]
వారు ఆర్గానిక్ కెమిస్ట్రీకి "మిథైలీన్" అనే పదాన్ని పరిచయం చేశారు, గ్రీకు మెథీ = "ఆల్కహాలిక్ లిక్విడ్" + hȳlē = "అడవి, కలప, కలప, పదార్థం" నుండి దీనిని రూపొందించారు. "మిథైలీన్" ఒక "రాడికల్" గా గుర్తించబడింది , అది బరువు ప్రకారం 14% హైడ్రోజన్, ఒక కార్బన్ అణువును కలిగి ఉంటుంది. ఇది CH2 అవుతుంది, కానీ ఆ సమయంలో కార్బన్ హైడ్రోజన్ కంటే ఆరు రెట్లు మాత్రమే పరమాణు బరువు కలిగి ఉంటుందని భావించారు, కాబట్టి వారు సూత్రాన్ని CH గా ఇచ్చారు.[11]అప్పుడు వారు వుడ్ ఆల్కహాల్ (l'esprit de bois) "బిహైడ్రేట్ డి మిథైలీన్" (బైహైడ్రేట్ ఎందుకంటే వారు సూత్రం C4H8O4 లేదా (CH)4(H2O)2)అని పిలిచారు."మిథైల్" అనే పదం 1840లో "మిథైలీన్" నుండి బ్యాక్-ఫార్మేషన్ ద్వారా ఉద్భవించింది, తరువాత "మిథైల్ ఆల్కహాల్"ని వివరించడానికి వర్తించబడింది.ఇది 1892లో రసాయన నామకరణంపై అంతర్జాతీయ సమావేశం ద్వారా "మిథనాల్"గా కుదించబడింది.[12]కర్బన రసాయన శాస్త్రంలో కార్బన్ సమూహాల పేర్లను ఏర్పరిచే ప్రత్యయం -yl పదం మిథైల్ నుండి వచ్చింది.
ఫ్రెంచ్ రసాయన శాస్త్రవేత్త పాల్ సబాటియర్ 1905లో కృత్రిమంగా మిథనాల్ను ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగించే మొదటి ప్రక్రియను అందించాడు. ఈ ప్రక్రియ కార్బన్ డయాక్సైడ్, హైడ్రోజన్లను ప్రతిస్పందించి మిథనాల్ను ఉత్పత్తి చేయవచ్చని సూచించింది.[13]బాడిస్చే-అనిలిన్ & సోడా-ఫాబ్రిక్ (BASF) కోసం పనిచేస్తున్న జర్మన్ రసాయన శాస్త్రవేత్తలు ఆల్విన్ మిట్టాష్, మథియాస్ పీర్, సంశ్లేషణ వాయువును ( కార్బన్ మోనాక్సైడ్ , కార్బన్ డయాక్సైడ్, హైడ్రోజన్ మిశ్రమం ) మిథనాల్గా మార్చడానికి ఒక మార్గాన్ని అభివృద్ధి చేశారు, పేటెంట్ పొందారు. . Bozzano, Manenti ప్రకారం, BASF యొక్క ప్రక్రియ మొదటగా 1923లో జర్మనీలోని ల్యూనాలో ఉపయోగించబడింది. "అధిక" ఉష్ణోగ్రతలు (300, 400 °C) మధ్య, జింక్ / క్రోమియంతో ను ఉత్పర్యకాలుగా వాడి అధిక ఒత్తిడి (250, 350 atm మధ్య) వద్దఉత్పత్తి జగి రింది. US పేటెంట్ 1,569,775 ( US 1569775 ) 4 సెప్టెంబర్ 1924న దరఖాస్తు చేయబడింది, 12 జనవరి 1926న BASFకి జారీ చేయబడింది; ఈ ప్రక్రియలో క్రోమియం, మాంగనీస్ ఆక్సైడ్ ఉత్ప్రేరకం అత్యంత శక్తివంతమైన పరిస్థితులతో ఉపయోగించబడింది: ఒత్తిడి 50 నుండి 220 atm వరకు, ఉష్ణోగ్రతలు 450 °C వరకు ఉంటాయి. ఆధునిక మిథనాల్ ఉత్పత్తి ఉత్ప్రేరకాలు (సాధారణంగా రాగి) ఉపయోగించడం ద్వారా తక్కువ పీడనం వద్ద పనిచేయగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఆధునిక అల్ప పీడన మిథనాల్ (LPM) ప్రక్రియను ICI 1960ల చివరిలో US 3326956 సాంకేతిక పేటెంట్తో అభివృద్ధి చేసింది.
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో,మిథనాల్ అనేక జర్మన్ మిలిటరీ రాకెట్ డిజైన్లలో M-Stoff పేరుతో, సి-స్టాఫ్ అని పిలువబడే హైడ్రాజైన్తో దాదాపు 50/50 మిశ్రమంలో ఇంధనంగా ఉపయోగించబడింది.1970ల చమురు సంక్షోభాల సమయంలో మిథనాల్ను మోటారు ఇంధనంగా ఉపయోగించడం దృష్టిని ఆకర్షించింది . 1990ల మధ్య నాటికి, మిథనాల్ లేదా గ్యాసోలిన్పై పనిచేసే సామర్థ్యం ఉన్న 20,000 మిథనాల్ " ఫ్లెక్సిబుల్ ఫ్యూయల్ వెహికల్స్ " (FFV) USలో ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి అదనంగా, 1980లలో చాలా వరకు యూరప్లో విక్రయించే గ్యాసోలిన్ ఇంధనాలలో తక్కువ స్థాయి మిథనాల్ మిళితం చేయబడింది, 1990ల ప్రారంభంలో. వాహన తయారీదారులు 1990ల చివరి నాటికి మిథనాల్ FFVలను నిర్మించడం మానేశారు, ఇథనాల్-ఇంధన వాహనాలపై తమ దృష్టిని మార్చారు. మిథనాల్ FFV కార్యక్రమం సాంకేతికంగా విజయం సాధించినప్పటికీ, 1990ల మధ్య నుండి చివరి వరకు గ్యాసోలిన్ పంపు ధరలు క్షీణిస్తున్న సమయంలో మిథనాల్ ధర పెరగడం వల్ల మిథనాల్ ఇంధనాలపై ఆసక్తి తగ్గింది.[14]
1970ల ప్రారంభంలో, మిథనాల్ నుండి గ్యాసోలిన్ ఇంధనాన్ని ఉత్పత్తి చేయడానికి మొబిల్ కంపెనీ ఒక ప్రక్రియను అభివృద్ధి చేసింది.[15] 1960లు, 1980ల మధ్య మిథనాల్ ఫీడ్స్టాక్ కెమికల్స్ ఎసిటిక్ యాసిడ్, ఎసిటిక్ అన్హైడ్రైడ్లకు పూర్వగామిగా ఉద్భవించింది. ఈ ప్రక్రియలలో మోన్శాంటో ఎసిటిక్ ఆమ్లం సంశ్లేషణ ,కాటివా ప్రక్రియ, టేనస్సీ ఈస్ట్మన్ ఎసిటిక్ అన్హైడ్రైడ్ ప్రక్రియ ఉన్నాయి.
మిథనాల్ ప్రాథమికంగా ఫార్మాల్డిహైడ్గా మార్చబడుతుంది, ఇది అనేక ప్రాంతాల్లో, ముఖ్యంగా పాలిమర్లలో విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుంది. మార్పిడి ఆక్సీకరణను కలిగి ఉంటుంది.
మిథనాల్ నుండి ఎసిటిక్ ఆమ్లం ఉత్పత్తి అవుతుంది.
మిథనాల్, ఐసోబుటీన్ మిథైల్ టెర్ట్ -బ్యూటిల్ ఈథర్ (MTBE) ని అందించడానికి మిళితం చేయబడతాయి. MTBE గ్యాసోలిన్లో ప్రధాన ఆక్టేన్ బూస్టర్.
హైడ్రోకార్బన్లు, సుగంధ వ్యవస్థలను ఉత్పత్తి చేయడానికి మిథనాల్ యొక్క ఘనీభవనం వాయువు నుండి ద్రవాలకు సంబంధించిన అనేక సాంకేతికతలకు ఆధారం. వీటిలో మిథనాల్-టు-హైడ్రోకార్బన్లు (MtH), మిథనాల్ నుండి గ్యాసోలిన్ (MtG), మిథనాల్ నుండి ఒలేఫిన్స్ (MtO), మిథనాల్ నుండి ప్రొపైలిన్ (MtP) ఉన్నాయి. ఈ మార్పిడులు జియోలైట్లచే విజాతీయ ఉత్ప్రేరకాలుగా ఉత్ప్రేరకమవుతాయి .MtG ప్రక్రియ ఒకప్పుడు న్యూజిలాండ్లోని మోటునుయ్లో వాణిజ్యీకరించబడింది.[17][18]
యూరోపియన్ ఫ్యూయల్ క్వాలిటీ డైరెక్టివ్ ఇంధన ఉత్పత్తిదారులను ఐరోపాలో విక్రయించే గ్యాసోలిన్తో సమాన మొత్తంలో కోసాల్వెంట్తో 3% మిథనాల్ వరకు కలపడానికి అనుమతిస్తుంది. చైనా సంవత్సరానికి 4.5 బిలియన్ లీటర్ల కంటే ఎక్కువ మిథనాల్ను రవాణా ఇంధనంగా సంప్రదాయ వాహనాలకు తక్కువ స్థాయి మిశ్రమాలలో, మిథనాల్ ఇంధనాల కోసం రూపొందించిన వాహనాల్లో అధిక స్థాయి మిశ్రమాలను ఉపయోగిస్తుంది.
మిథనాల్ చాలా సాధారణ మిథైలమైన్లు,మిథైల్ హాలైడ్లు అలాగే మిథైల్ ఈథర్లకు పూర్వగామి. [19] మిథైల్ ఈస్టర్లు మిథనాల్ నుండి ఉత్పత్తి చేయబడతాయి, వీటిలో కొవ్వుల ట్రాన్స్స్టెరిఫికేషన్, ట్రాన్స్స్టెరిఫికేషన్ ద్వారా బయోడీజిల్ ఉత్పత్తి కూడా ఉన్నాయి.[20][21]
మిథనాల్ ఒక ఆశాజనక శక్తి వాహకం, ఎందుకంటే ద్రవంగా, హైడ్రోజన్, సహజ వాయువు కంటే నిల్వ చేయడం సులభం. అయితే దీని శక్తి సాంద్రత కిలోకు మీథేన్ కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. దీని దహన శక్తి సాంద్రత 15.6 MJ / L ( LHV ), అయితే ఇథనాల్ 24, గ్యాసోలిన్ 33 MJ/L.మిథనాల్ యొక్క మరింత ప్రయోజనాలు దాని సిద్ధంగా బయోడిగ్రేడబిలిటీ, తక్కువ పర్యావరణ విషపూరితం. ఇది ఏరోబిక్ (ఆక్సిజన్-ప్రస్తుతం) లేదా వాయురహిత (ఆక్సిజన్ లేని) పరిసరాలలో కొనసాగదు. భూగర్భజలాలలో మిథనాల్ యొక్క సగం జీవితం కేవలం ఒకటి నుండి ఏడు రోజులు మాత్రమే ఉంటుంది, అయితే చాలా సాధారణ గ్యాసోలిన్ భాగాలు వందల రోజులలో ( 10-730 రోజులలో బెంజీన్ వంటివి) సగం జీవితాలను కలిగి ఉంటాయి. మిథనాల్ నీటిలో కలిసిపోతుంది, జీవఅధోకరణం చెందుతుంది కాబట్టి, భూగర్భజలాలు, ఉపరితల నీరు, గాలి లేదా నేలలో అది పేరుకుపోయే అవకాశం లేదు.[22]
మిథనాల్ అప్పుడప్పుడు అంతర్గత దహన యంత్రాలకు ఇంధనంగా ఉపయోగిస్తారు. ఇది కార్బన్ డయాక్సైడ్, నీటిని ఏర్పరుస్తుంది:
భూగర్భ రవాణా కోసం మిథనాల్ ఇంధనం ప్రతిపాదించబడింది. మిథనాల్ ఆర్థిక వ్యవస్థ యొక్క ప్రధాన ప్రయోజనం ఏమిటంటే, ఇంజిన్లకు కనీస మార్పులతో, ద్రవ ఇంధనాన్ని సరఫరా చేసే, నిల్వ చేసే అవస్థాపనతో గ్యాసోలిన్ అంతర్గత దహన యంత్రాలకు అనుగుణంగా ఉంటుంది. అయితే, దాని శక్తి సాంద్రత గ్యాసోలిన్ కంటే తక్కువగా ఉంటుంది, అంటే మరింత తరచుగా పూరించడం అవసరం. అయినప్పటికీ, ఇది హార్స్పవర్లో సూపర్ హై-ఆక్టేన్ గ్యాసోలిన్కు సమానం, చాలా ఆధునిక కంప్యూటర్-నియంత్రిత ఇంధన ఇంజెక్షన్ సిస్టమ్లు ఇప్పటికే దీనిని ఉపయోగించగలవు.[23]
మిథనాల్ అనేది నౌకలకు ప్రత్యామ్నాయ ఇంధనం, ఇది షిప్పింగ్ పరిశ్రమకు పెరుగుతున్న కఠినమైన ఉద్గారాల నిబంధనలను చేరుకోవడంలో సహాయపడుతుంది. ఇది సల్ఫర్ ఆక్సైడ్లు (SOx), నైట్రోజన్ ఆక్సైడ్లు (NOx), నలుసు పదార్థాల ఉద్గారాలను గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది. తక్కువ మొత్తంలో పైలట్ ఇంధనాన్ని (ద్వంద్వ ఇంధనం) ఉపయోగించి చిన్న మార్పుల తర్వాత మెరైన్ డీజిల్ ఇంజిన్లలో మిథనాల్ను అధిక సామర్థ్యంతో ఉపయోగించవచ్చు.[24][25]
చైనాలో, మిథనాల్ పారిశ్రామిక బాయిలర్లకు ఇంధనం ఇస్తుంది, ఇవి వివిధ పారిశ్రామిక అనువర్తనాలు, నివాస తాపన కోసం వేడి, ఆవిరిని ఉత్పత్తి చేయడానికి విస్తృతంగా ఉపయోగించబడతాయి. దీని ఉపయోగం బొగ్గును స్థానభ్రంశం చేస్తుంది, ఇది పెరుగుతున్న కఠినమైన పర్యావరణ నిబంధనల నుండి ఒత్తిడికి గురవుతుంది.[26]
డైరెక్ట్-మిథనాల్ ఇంధన ఘటాలు వాటి తక్కువ ఉష్ణోగ్రత, వాతావరణ పీడన ఆపరేషన్లో ప్రత్యేకంగా ఉంటాయి, ఇది వాటిని చాలా సూక్ష్మీకరించడానికి అనుమతిస్తుంది.[27][28]
మిథనాల్ను ఇథనాల్కు డీనాట్యురెంట్గా ఉపయోగిస్తారు, ఈ ఉత్పత్తిని "డీనేచర్డ్ ఆల్కహాల్" లేదా "మిథైలేటెడ్ స్పిరిట్" అని పిలుస్తారు. ఇది సాధారణంగా US నిషేధం సమయంలో బూట్లెగ్డ్ మద్యం వినియోగాన్ని నిరుత్సాహపరిచేందుకు ఉపయోగించబడింది, అనేక మరణాలకు కారణమైంది.[29]థనాల్ ఒక ద్రావకం వలె, పైప్లైన్లు, విండ్షీల్డ్ వాషర్ ద్రవంలో యాంటీఫ్రీజ్గా ఉపయోగించ బడుతుంది. 1900ల ప్రారంభంలో మిథనాల్ ఆటోమొబైల్ కూలెంట్ యాంటీఫ్రీజ్గా ఉపయోగించబడింది.[30]మే 2018 నాటికి, 2012 చెక్ రిపబ్లిక్ మెథనాల్ మానవ వినియోగం వలన విషప్రభావం ఫలితంగా[31][32]కారణంగా విండ్స్క్రీన్ వాషింగ్ లేదా డీఫ్రాస్టింగ్లో ఉపయోగించడం కోసం EUలో మిథనాల్ నిషేధించబడింది.[33]
కార్బన్ మోనాక్సైడ్, హైడ్రోజన్ ఉత్ప్రేరకంపై చర్య జరిపి మిథనాల్ను ఉత్పత్తి చేస్తారు. నేడు, అత్యంత విస్తృతంగా ఉపయోగించే ఉత్ప్రేరకం అనేది రాగి, జింక్ ఆక్సైడ్ల మిశ్రమం. దీనిని ICI మొదటిసారిగా 1966లో ఉపయోగించారు. వత్తిడి(pressure) 5–10 MPa (50–100 atm), 250 °C (482 °F)వద్ద ఉత్పతి ప్రక్రియ వుంటుంది.
అధిక ఎంపిక (>99.8%) ద్వారా వర్గీకరించబడుతుంది. మీథేన్ నుండి సంశ్లేషణ వాయువు ఉత్పత్తి అయ్యే కార్బన్ మోనాక్సైడ్ యొక్క ప్రతి మోల్కు మూడు మోల్స్ హైడ్రోజన్ను ఉత్పత్తి చేస్తుంది, అయితే సంశ్లే షణ కార్బన్ మోనాక్సైడ్ యొక్క మోల్కు రెండు మోల్స్ హైడ్రోజన్ వాయువును మాత్రమే వినియోగి స్తుంది. మిథనాల్ సంశ్లేషణ రియాక్టర్లోకి కార్బన్ డయాక్సైడ్ను ఇంజెక్ట్ చేయడం అదనపు హైడ్రోజన్తో వ్యవహరిం చే ఒక మార్గం,ఇక్కడ అది కూడా సమీకరణం ప్రకారం మిథనాల్ను ఏర్పరుస్తుంది.
మెకానిజం పరంగా, ఈ ప్రక్రియ COను CO 2 గా ప్రాథమికంగా మార్చడం ద్వారా జరుగుతుంది , ఇది హైడ్రోజనేటెడ్ చర్య.[34]
ఇక్కడH2O ఉప ఉత్పత్తి నీరు-గ్యాస్ షిఫ్ట్ రియాక్షన్ ద్వారా రీసైకిల్ చేయబడుతుంది.
ఇది మొత్తం ప్రతిచర్యను ఇస్తుంది.
ఇది పైన పేర్కొన్న విధంగానే ఉంటుంది. సంశ్లేషణ వాయువు నుండి మిథనాల్ ఉత్పత్తికి దగ్గరి సంబంధం ఉన్న ప్రక్రియలో, హైడ్రోజన్, CO2 యొక్క ఫీడ్ను నేరుగా ఉపయోగించవచ్చు.[35]ఈ ప్రక్రియ యొక్క ప్రధాన ప్రయోజనం ఏమిటంటే, సంగ్రహించబడిన CO 2, విద్యుద్విశ్లేషణ నుండి పొందిన హైడ్రోజన్ను ఉపయోగించవచ్చు, ఇది శిలాజ ఇంధనాలపై ఆధారపడటాన్ని తొలగిస్తుంది.
మీథేన్ను మిథనాల్గా మార్చడం మీథేన్ మోనో ఆక్సిజనేసెస్తో,ఉత్ప్రేరకంగా సహా ఎంజైమ్ల ద్వారా ప్రభావితమవుతుంది. ఈ ఎంజైమ్లు మిక్స్డ్-ఫంక్షన్ ఆక్సిజనేస్లు, అనగా ఆక్సిజనేషన్ నీటి ఉత్పత్తితో కలిసి ఉంటుంది.[36], NAD (నికోటినామైడ్ అడెనైన్ డైన్యూక్లియోటైడ్)[37]
Fe-, Cu-ఆధారిత ఎంజైమ్లు రెండూ వర్గీకరించబడ్డాయి[37]. మొక్కల ద్వారా ప్రపంచవ్యాప్త మిథనాల్ ఉద్గారాలు సంవత్సరానికి 180, 250 మిలియన్ టన్నుల మధ్య అంచనా వేయబడ్డాయి. [59] ఇది మిథనాల్ యొక్క మానవ నిర్మిత పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి కంటే రెండు, మూడు రెట్లు పెద్దది.
2023 నాటికి, ప్రపంచ మిథనాల్ ఉత్పత్తిలో 0.2% సాపేక్షంగా తక్కువ గ్రీన్హౌస్ వాయు ఉద్గారాలను కలిగి ఉన్న మార్గాల్లో ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది.దీనిని "గ్రీన్" మిథనాల్ అంటారు.[38]చాలా వరకు గ్రీన్ మిథనాల్ బయోమాస్ యొక్క గ్యాసిఫికేషన్ నుండి ఉత్పత్తి అవుతుంది.[38] సింగస్ బయోమాస్ గ్యాసిఫికేషన్ నుండి ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, తరువాత గ్రీన్ మిథనాల్గా మార్చబడుతుంది..[39]
గ్రీన్ మిథనాల్ను ఉత్పత్తి చేసే మరొక పద్ధతి హైడ్రోజన్, కార్బన్ డయాక్సైడ్, అధిక వేడి, పీడనం కింద ఉత్ప్రేరకం కలపడం.[38]గ్రీన్ మిథనాల్గా వర్గీకరించబడాలంటే, హైడ్రోజన్ తప్పనిసరిగా గ్రీన్ హైడ్రోజన్ అయి ఉండాలి,ఇది పునరుత్పాదక విద్యుత్తును ఉపయోగించి ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది.[38]అదనంగా, ఈ ప్రక్రియలో కార్బన్ డయాక్సైడ్ తప్పనిసరిగా కార్బన్ క్యాప్చర్, స్టోరేజ్ లేదా డైరెక్ట్ ఎయిర్ క్యాప్చర్ లేదా ఇటీవలి మూలం యొక్క బయోమాస్ యొక్క ఉత్పత్తి అయి ఉండాలి.[38] గ్రీన్ మిథనాల్ యొక్క కొన్ని నిర్వచనాలు బయోఎనర్జీని కాల్చే సమయంలో కార్బన్ డయాక్సైడ్ తప్పనిసరిగా సంగ్రహించబడాలని పేర్కొంటున్నాయి.[40]
ఇథైల్ ఆల్కహాల్ లాగా మిథనాల్ కూడా మందమైన తీపి ఘాటైన వాసనతో రంగులేని ద్రవం. తక్కువ ఉష్ణొగ్రత వద్దనే త్వరగా ఆవిరిగా మారు అస్థిర ద్రవమ్(volatile liquid).ఇది ధ్రువగుణం (polar) కలిగిన ద్రావణి,అందుచె ఇది ద్రువ గుణమున్ననీటితో పూర్తిగా కరుగుతుంది/కలుస్తుంది. ఆవిర్లు గాలి కంటే కొంచెం ఎక్కువ బరువుగా ఉంటాయి.అయితే ఆవిర్లు కొంత దూరం వరకు గాలిలో ప్రయాణించె గుణం వున్నది.అందువల్ల అవిర్ల కు దగ్గరలో జ్వలనానికి కారణమైనది ఎదైన వున్నచొ,మండె అవకాశం వున్నది.[41]భవనాలు లేదా మురుగు కాలువలు వంటి పరిమిత ప్రదేశాలలో(పాక్షికంగా లేదా పూర్తిగా మూసివున్న) ఏదైనా మిథనాల్ ఆవిరి చేరడంవల్ల,అక్కడ మంటకు దొహదపడె వనర్లు వుండి మండితే పేలిపోవచ్చు.మెథనాల్ అనేది ప్రాథమిక ఆల్కహాల్, ఇది మిథైల్, ఆల్కహాల్ గ్రూపును కలిగి ఉన్న సరళమైన అలిఫాటిక్ ఆల్కహాల్.ఇది ఆల్కైల్ ఆల్కహాల్.ఇది ఒక-కార్బన్ సమ్మేళనం. ప్రాథమిక ఆల్కహాల్. ఇది మెథాక్సైడ్ యొక్క సంయోగ ఆమ్లం.[42]
లక్షణం/గుణం | మితి/విలువ |
అణు ఫార్ములా | CH4O లేదా(CH3OH)[41] |
అణు భారం | 32.04 గ్రా/మోల్[41] |
ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత | -98°c[43] |
మరుగు ఉష్ణోగ్రత | 65.0°C[43] |
ఫ్లాష్పాయింట్ | 15.6°c[43] |
సాంద్రత | 0.792(30°cవద్ద)[41] |
ఆవిరి సాంద్రత | 1.11(గాలి సాంద్రత:1.0)[44] |
ఆవిరి వత్తిడి | 127మి.మి/ పాదరసం,25°C వద్ద[45] |
స్వయం జలిత ఉష్ణోగ్రత | 440°C[46] |
స్నిగ్ధత | 0.544 mPa.,25 °C వద్ద[46] |
వక్రీభవన సూచిక | 1.3292 at 20 °C/D |
సంలీనత ఉష్ణశక్తి | 3.215 కిలో జౌల్స్/మోల్ |
మిథనాల్ వాణిజ్యపరంగా వివిధ స్వచ్ఛత గ్రేడ్లలో లభిస్తుంది. కమర్షియల్ మిథనాల్ సాధారణంగా ASTM స్వచ్ఛత గ్రేడ్లు A, AA ప్రకారం వర్గీకరించబడుతుంది. గ్రేడ్ A, గ్రేడ్ AA స్వచ్ఛత రెండూ బరువు ప్రకారం 99.85% మిథనాల్. గ్రేడ్ "AA" మిథనాల్ ఇథనాల్ యొక్క ట్రేస్ మొత్తాలను కూడా కలిగి ఉంటుంది.[47] రసాయనిక ఉపయోగం కోసం మిథనాల్ సాధారణంగా గ్రేడ్ AAకి అనుగుణంగా ఉంటుంది. నీటికి అదనంగా, సాధారణ మలినాలు అసిటోన్, ఇథనాల్ (స్వేదన ద్వారా వేరు చేయడం చాలా కష్టం) ఉన్నాయి. UV-vis స్పెక్ట్రోస్కోపీ అనేది సుగంధ మలినాలను గుర్తించడానికి అనుకూలమైన పద్ధతి. కార్ల్-ఫిషర్ టైట్రేషన్ ద్వారా నీటి శాతాన్ని నిర్ణయించవచ్చు.
మిథనాల్ చాలా మండుతుంది. దీని ఆవిరి గాలి కంటే కొంచెం బరువుగా ఉంటుంది, సుదూర జ్వలన మూలానికి ప్రయాణించి మండించగలదు. మిథనాల్ మంటలను పొడి రసాయనం, కార్బన్ డయాక్సైడ్,వాటర్ స్ప్రే లేదా ఆల్కహాల్-రెసిస్టెంట్ ఫోమ్తో ఆర్పివేయాలి. </ref>మిథనాల్ మంటలు పగటి వెలుగులో కనిపించవు.
స్వచ్ఛమైన మిథనాల్ను 10 mL (0.34 US fl oz)లేదా అంతకంటే కొంచెం తక్కువగా తీసుకోవడం వలన కళ్ళ నరాల నాశనం ద్వారా శాశ్వత అంధత్వం ఏర్పడుతుంది.30 mL (1.0 US fl oz) వరకు తీసుకుంటే ప్రాణాంతకం కావచ్చు.[48]మధ్యస్థ ప్రాణాంతక మోతాదు 100 mL (3.4 US fl oz), అనగా 1-2 mL/kg శరీర బరువు స్వచ్ఛమైన మిథనాల్తీసుకున్న జరుగును.[49]మిథనాల్ యొక్క సూచన మోతాదు ఒక రోజులో 0.5 mg/kg.[50][51]విషపూరిత ప్రభావాలు తీసుకున్న తర్వాత కొన్ని గంటల తర్వాత ప్రారంభమవుతాయి, విరుగుడులు తరచుగా శాశ్వత నష్టాన్ని నివారిస్తాయి. [48]ఇథనాల్ (పానీయాలలో ఆల్కహాల్) కి కనిపించే, వాసన రెండింటిలో సారూప్యతలు ఉన్నందున , రెండింటి మధ్య తేడాను గుర్తించడం కష్టం; డీనాట్ చేసిన ఆల్కహాల్ , కల్తీ మద్యం లేదా చాలా తక్కువ నాణ్యత గల మద్య పానీయాల విషయంలో కూడా అలాంటిదే .
మిథనాల్ రెండు విధానాల ద్వారా విషపూరితమైనది . మొదటిది, మిథనాల్ కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థపై ప్రభావాల వల్ల ప్రాణాంతకం కావచ్చు, ఇథనాల్ విషప్రయోగం వలె అదే పద్ధతిలో కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ నిస్పృహగా పనిచేస్తుంది. రెండవది, విషప్రక్రియ ప్రక్రియలో , కాలేయంలో ఆల్కహాల్ డీహైడ్రోజినేస్ అనే ఎంజైమ్ ద్వారా ప్రారంభించబడిన ప్రక్రియలో ఫార్మాల్డిహైడ్ ద్వారా ఫార్మిక్ యాసిడ్ (ఇది ఫార్మాట్ అయాన్గా ఉంటుంది) కి జీవక్రియ చేయబడుతుంది.[52]ఆల్కహాల్ డీహైడ్రోజినేస్ (ADH) ద్వారా మిథనాల్ ఫార్మాల్డిహైడ్గా మార్చబడుతుంది, ఆల్డిహైడ్ డీహైడ్రోజినేస్ (ALDH ) ద్వారా ఫార్మాల్డిహైడ్ ఫార్మిక్ యాసిడ్ (ఫార్మేట్)గా మార్చబడుతుంది . ALDH ద్వారా ఫార్మాట్ చేయడానికి మార్పిడి పూర్తిగా కొనసాగుతుంది, గుర్తించదగిన ఫార్మాల్డిహైడ్ మిగిలి ఉండదు.[53]ఫార్మేట్ విషపూరితమైనది ఎందుకంటే ఇది మైటోకాన్డ్రియాల్ సైటోక్రోమ్ సి ఆక్సిడేస్ను నిరోధిస్తుంది , దీని వలన సెల్యులార్ స్థాయిలో హైపోక్సియా, మెటబాలిక్ అసిడోసిస్ , అనేక ఇతర జీవక్రియ ఆటంకాలు ఏర్పడతాయి. [54]
మిథనాల్ విషం యొక్క వ్యాప్తి ప్రధానంగా మద్యపానం కలుషితం కావడం వల్ల సంభవించింది . అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఇది సర్వసాధారణం.[55]013లో యునైటెడ్ స్టేట్స్లో 1700 కంటే ఎక్కువ కేసులు నమోదయ్యాయి. ప్రభావితమైన వారు తరచుగా వయోజన పురుషులు..[56] ప్రారంభ చికిత్సతో ఫలితాలు మంచివి కావచ్చు.[57]మిథనాల్ విషపూరితం ప్రభావం గురించి 1856లోనే వివరించబడింది.[58]దాని విషపూరిత లక్షణాల కారణంగా, మిథనాల్ తరచుగా పారిశ్రామిక అవసరాల కోసం తయారు చేయబడిన ఇథనాల్కు డీనాట్యురెంట్ సంకలితంగా ఉపయోగించబడుతుంది. మిథనాల్ యొక్క ఈ జోడింపు US, ఇతర దేశాలలో మద్యం ఎక్సైజ్ టాక్సేషన్ నుండి పారిశ్రామిక ఇథనాల్ను (సాధారణంగా " డినేచర్డ్ ఆల్కహాల్ " లేదా "మిథైలేటెడ్ స్పిరిట్" అని పిలుస్తారు) మినహాయిస్తుంది.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.