Агломератсияи Душанбе

Агломератсияи Душанбе — системаи гурӯҳии маҳалҳои аҳолинишин дар атрофи пойтахти Ҷумҳурии Тоҷикистон, шаҳри Душанбе.

Город
Душанбе
тоҷикӣ: Душанбе
Нишон
38°34′23″ с. ш. 68°47′11″ в. д.HGЯO
Кишвар	[[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат	1 685 км²
Баландии марказ	706 м
Минтақаи замонӣ	UTC+05:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ	1 600 000 тан (2019)
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта	734000
dushanbe.tj
Душанбе
Парвандаҳо дар Викианбор

Тавсиф

Агломератсия маркази системаи ноҳияҳои водии Ҳисор (Турсунзода, Ҳисор, Рӯдакӣ, Ваҳдат, Файзобод) ва шаҳрҳо ва маҳалҳои аҳолинишини берун аз ҳудуди он (Норак, Ёвон ва ғайра) мебошад, ки дар асоси муносибатҳои умумии истеҳсолӣ ва иқтисодӣ, шуғл ва хизматрасонӣ ба аҳолӣ ташаккул ёфтааст. Он бо суръати баланди афзоиши аҳолии деҳот, камҳаракатии ҳудудӣ тавсиф карда мешавад, ки раванди шаҳрсозиро суст ва мушкилоти истифодаи захираҳои меҳнатиро шадидтар мекунад. Водии Ҳисор аз ҳама сераҳолӣ дар кишвар мебошад, ки зичии аҳолӣ аз 600 нафарро дар км² ташкил медиҳад ^[1].

Вилояти Сталинобод (1945), ки ба қаламрави агломератсияи Душанбе мувофиқ аст.

Ба системаи гурӯҳии маҳалҳои аҳолинишини водии Ҳисор дохил мешаванд (шумораи аҳолӣ то 1 январи соли 2022 ^[2] нишон дода шудааст):

• шаҳри Душанбе — 1201,8 ҳазор нафар аҳолӣ (2022)
• ҳудуди тобеи шаҳри Ваҳдат — 359,8 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳри Ваҳдат — 54,4 ҳазор нафар.
  • шаҳраки Нуъмон Розиқ — 13,0 ҳаз. наф.
  • минтақаи деҳот — 292,4 ҳазор наф.
• ҳудуди тобеи шаҳри Ҳисор — 331,4 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳри Хисор — 32,1 ҳазор нафар
  • шаҳраки Шарора — 15,6 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 283,7 ҳазор нафар.
• ҳудуди тобеи шаҳри Турсунзода — 320,2 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳри Турсунзода — 57,8 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 262,4 ҳазор нафар.
• ноҳияи Рӯдакӣ – 387,2 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳраки Сомониён – 27,3 ҳазор нафао
  • шаҳраки Мирзо Турсунзода — 27,1 ҳазор нафар
  • шаҳраки Навобод — 9,6 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 323,2 ҳазор нафар
• ноҳияи Файзобод — 111,7 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳраки Файзобод — 12,3 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 99,4 ҳазор нафар
• ноҳияи Шаҳринав — 121,9 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳраки Мирзо Турсунзода — 8,8 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 113,1 ҳазор нафар

Шаҳру ноҳияҳои берун аз водии Ҳисор, аммо бо он пайванд

• қаламрави тобеи шҳхри Норак — 64,9 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳри Норак — 28,8 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 36,1 ҳазор нафар
• ноҳияи Ёвон — 248,1 ҳазор нафар, аз ҷумла:
  • шаҳраки Ёвон — 39,6 ҳазор нафар
  • шаҳраки Ҳаётинав — 4,4 ҳазор нафар
  • маҳалли деҳот — 204,1 ҳазор нафар

Минтақаҳо

Ҳудуди таъсири Душанбе ба 3 минтақа тақсим мешавад:

• Минтақаи I - қаламрав дар радиуси 30-дақ. дастрасии интиқол ба маркази он. Нуқтаҳои канорӣшаҳрии Сомониён (ноҳияи Рӯдакӣ) ва ноҳияи Варзоб мебошанд.
• Минтақаи II - минтақа дар доираи радиуси дастрасии яксоатаи нақлиёт ба марказ. Дар он шаҳри Ваҳдат, шаҳраки Ҳисор ҷойгиранд.
• Минтақаи III - минтақае, ки дар минтақаи дастрасии дусоата ба марказ ҷойгир аст. Он нуқтаҳои аҳолинишинро, ки бо муассисаҳои худ таъмин карда шудаанд, дар бар мегирад. Калонтарин маҳалҳои аҳолинишини ин минтақа худ марказҳои системаҳои гурӯҳии маҳаллӣ мебошанд (Турсунзода, Ёвон, Файзобод). ^[1] Норак дар Тоҷикистон шаҳри дорои аҳамияти стратегӣ мебошад.