ที่ราบสูงโคราช
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ที่ราบสูงโคราช หรือ แอ่งโคราช เป็นที่ราบสูงในภาคอีสานของประเทศไทย ได้ชื่อมาจากชื่อสั้นของจังหวัดนครราชสีมา
ที่ราบสูงโคราช | |
|---|---|
พื้นที่ทางธรรมชาติ | |
 ทิวทัศน์ของที่ราบสูงโคราช | |
 แผนที่ของที่ราบสูงโคราช | |
| ประเทศ | ไทย |
| ความสูง | 200 เมตร (700 ฟุต) |
บริเวณนี้มีความสูงเฉลี่ย 200 เมตร และกินพื้นที่ 155,000 ตารางกิโลเมตร ที่ราบสูงคล้ายรูปจานรองแบ่งออกด้วยทิวเขาภูพานไปเป็น 2 ลุ่มน้ำ: ลุ่มน้ำสกลนครทางเหนือ และลุ่มน้ำโคราชทางใต้ ที่ราบสูงนี้เอียงจากมุมตะวันตกเฉียงเหนือที่อยู่เหนือระดับน้ำทะเล 213 เมตร (700 ฟุต) ไปยังฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ที่มีความสูงแค่ประมาณ 62 เมตร (200 ฟุต) ยกเว้นบริเวณเนินเขาในมุมตะวันออกเฉียงเหนือที่มีพื้นดินเป็นลูกคลื่นบาง ๆ เป็นหลัก ส่วนใหญ่มีความสูงหลากหลายตั้งแต่ 90–180 เมตร (300–600 ฟุต) เอียงจากทิวเขาเพชรบูรณ์ทางตะวันตกตอนล่างไปยังแม่น้ำโขง[1]:1 ที่ราบสูงนี้มีแม่น้ำมูลกับแม่น้ำชีไหลผ่านไปสมทบกับแม่น้ำโขง ซึ่งทำให้เกิดชายแดนภาคอีสานขึ้น โดยทิศตะวันตกมีทิวเขาเพชรบูรณ์และทิวเขาดงพญาเย็นกั้นกับภาคกลางของไทย เทือกเขาสันกำแพงในทิศตะวันตกเฉียงใต้ และทิวเขาพนมดงรักในทิศใต้ ทั้งหมดนี้ทำให้การเข้าถึงที่ราบสูงอดีตมีความยากลำบาก
ที่ราบสูงถูกยกตัวจากที่ราบของเศษอนุทวีปซิมเมเรีย และศิลาภูมิประเทศ เช่นศิลาภูมิประเทศรัฐฉาน–ไทย ซึ่งน่าจะอยู่ในสมัยไพลสโตซีนหรือสมัยโฮโลซีนตอนต้น[2] ประมาณปีที่ 1 ของปฏิทินโฮโลซีน พื้นผิวของที่ราบสูงส่วนใหญ่ในตอนนั้นเป็นศิลาแลง แต่การจัดอันดับดินตามประเภทของออกซิซอล (oxisol) มีประโยชน์มากต่อเกษตรกรรม หรือดินยโสธรที่ก่อตัวภายใต้สภาวะเขตร้อนชื้นในยุคเทอร์เชียรีตอนต้น Xanthic ferralsols ในบริเวณโคราชและอุบลมีสีเหลืองอ่อนถึงน้ำตาล ก่อให้เกิดดินที่ราบลุ่มคล้ายกับดินน้ำตาลในยุโรป.[3]
สถานที่หลายแห่งในประเทศไทยยุคก่อนประวัติศาสตร์ถูกพบในที่ราบสูง เช่น พระธาตุสำริดบางส่วนจากวัฒนธรรมดงเซิน แหล่งโบราณคดีบ้านเชียงของแหล่งมรดกโลกที่ค้นพบใน พ.ศ. 2509 เป็นหลักฐานว่ายุคสัมฤทธิ์เริ่มขึ้นในช่วงประมาณ 2000 ปีก่อนคริสตกาล แต่ไม่มีหลักฐานในด้านอาวุธ จึงทำให้มันมักมีส่วนเกี่ยวข้องกับยุคสัมฤทธิ์ในทวีปยุโรปกับส่วนอื่นของโลก[4] บริเวณนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมขนาดใหญ่ จนกระทั่งถูกทิ้งไปประมาณ ค.ศ. 200 CE ไม่มีใครตั้งรกรากจนกระทั่งต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 โนนนกทาในอำเภอภูเวียงเป็นหลักฐานการตั้งถิ่นฐานในยุคโลหะช่วงประมาณ 1420 ถึง 50 ปีก่อนคริสตกาล
บริเวณนี้เคยตกเป็นของอาณาจักรทวารวดี และต่อมาจักรวรรดิเขมร โดยไม่ได้มีเพียงสถานที่พักผ่อนเท่านั้น แต่ยังมีบ้านพักรับรองกับห้องสมุด และรวมไปถึงบาราย (แหล่งเก็บน้ำ)[5] ชาลส์ ฮิกแฮม นักโบราณคดีกล่าวว่า "...เรายังคงไม่ทราบถึงความสัมพันธ์ระหว่างบริเวณและการการปรากฏตัวหรืออีกอย่างหนึ่งคือรัฐในที่ราบสูงโคราช" ในคริสต์ศตวรรษที่ 7 ถึง 11 เมืองเสมากับเมืองฟ้าแดดเป็นที่รู้จักจากสิ่งก่อสร้างทางศาสนา เช่น ใบเสมาที่เมืองฟ้าแดด[6]: 312–316
มีข้อมูลน้อยมากในศตวรรษที่มีชื่อว่ายุคมืดของกัมพูชา แต่ดูเหมือนว่าที่ราบสูงส่วนใหญ่จะถูกทำลายไปแล้ว ใน ค.ศ. 1718 ชาวลาวคนแรกในหุบเขาแม่น้ำชีถูกพบในอำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ดในปัจจุบัน โดยเป็นข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ที่รับใช้สมเด็จพระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูรแห่งอาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์[7]
- ใบเสมา
- ประวัติศาสตร์ภาคอีสาน
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
