ประเทศมอลโดวา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
มอลโดวา (โรมาเนีย: Moldova, ออกเสียง: [mo̞lˈdo̞va]) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐมอลโดวา (Republica Moldova) เป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลในภูมิภาคยุโรปตะวันออก ตั้งอยู่ระหว่างประเทศโรมาเนียทางทิศตะวันตกกับประเทศยูเครนทางทิศตะวันออก มีพรมแดนกับโรมาเนียตามแม่น้ำปรุตและแม่น้ำดานูบ
สาธารณรัฐมอลโดวา Republica Moldova (โรมาเนีย) | |
|---|---|
 ธงชาติ
| |
 ที่ตั้งของประเทศมอลโดวา (เขียว) ในทวีปยุโรป | |
| เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | คีชีเนา 47°0′N 28°55′E |
| ภาษาราชการ | โรมาเนีย |
| ภาษาชนกลุ่มน้อย ที่ได้รับการรับรอง | [1][2][3] |
| กลุ่มชาติพันธุ์ (ค.ศ. 2014; ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย) | 75.1% มอลโดวา[lower-alpha 1] 7.0% โรมาเนีย 6.6% ยูเครน 4.6% กากาอุซ 4.1% รัสเซีย 1.9% บัลแกเรีย 0.36% โรมานี 0.07% โปแลนด์ 0.89% อื่น ๆ |
| ศาสนา (ค.ศ. 2014; ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย) | 91.8% คริสต์ —90.1% อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ —1.7% นิกายอื่น ๆ 5.5% ไม่มี 2.4% ไม่ระบุ 0.3% อื่น ๆ[4] |
| การปกครอง | รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบรัฐสภา |
• ประธานาธิบดี | มายา ซันดู |
• นายกรัฐมนตรี | ดอริน เรชัน |
• ประธานรัฐสภา | อีกอร์ กรอซู |
| สภานิติบัญญัติ | รัฐสภา |
| ก่อตั้ง | |
| ค.ศ. 1346 | |
• เขตผู้ว่าราชการเบสซาเรเบีย | ค.ศ. 1812 |
• สาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลเดเวีย | 15 ธันวาคม ค.ศ. 1917 |
| 9 เมษายน ค.ศ. 1918 | |
• สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตปกครองตนเอง | 12 ตุลาคม ค.ศ. 1924 |
| 2 สิงหาคม ค.ศ. 1940 | |
• เอกราชจากสหภาพโซเวียต | 27 สิงหาคม ค.ศ. 1991b |
| 2 มีนาคม ค.ศ. 1992 | |
• นำรัฐธรรมนูญมาใช้ | 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1994 |
| พื้นที่ | |
• รวมทรานส์นีสเตรีย | 33,843.5[5] ตารางกิโลเมตร (13,067.0 ตารางไมล์) (อันดับที่ 135) |
| 1.4 (รวมทรานส์นีสเตรีย) | |
• ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย | 30,334 ตารางกิโลเมตร (11,712 ตารางไมล์) [lower-alpha 2] |
| ประชากร | |
• 1 มกราคม ค.ศ. 2021 ประมาณ |  2,597,100 [7](ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย) (อันดับที่ 138) |
| 85.5[8] ต่อตารางกิโลเมตร (221.4 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 125) | |
| จีดีพี (อำนาจซื้อ) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม |  36,886 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[9] (อันดับที่ 134) |
• ต่อหัว | 14,257 ดอลลาร์สหรัฐ[9] (อันดับที่ 118) |
| จีดีพี (ราคาตลาด) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม | 12,396 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[9] (อันดับที่ 144) |
• ต่อหัว | 4,791 ดอลลาร์สหรัฐ[9] (อันดับที่ 123) |
| จีนี (ค.ศ. 2018) |  25.7[10]ต่ำ |
| เอชดีไอ (ค.ศ. 2019) | 0.750[11] สูง · อันดับที่ 90 |
| สกุลเงิน | เลวูมอลโดวา (MDL) |
| เขตเวลา | UTC+2 (เวลายุโรปตะวันออก) |
| UTC+3 (เวลาออมแสงยุโรปตะวันออก) | |
| ขับรถด้าน | ขวามือ |
| รหัสโทรศัพท์ | +373 |
| โดเมนบนสุด | .md |
เว็บไซต์ moldova | |
| |
ในอดีตพื้นที่ประเทศมอลโดวาอยู่ในอาณาบริเวณของราชรัฐมอลเดเวียต่อมาถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิรัสเซียใน พ.ศ. 2355 และได้รวมกับดินแดนโรมาเนียอื่น ๆ เป็นประเทศโรมาเนียใน พ.ศ. 2461 หลังจากเปลี่ยนผู้มีอำนาจเหนือดินแดนนี้ไปมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 มอลโดวาก็ได้กลายเป็นดินแดนของสหภาพโซเวียตในชื่อสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียระหว่าง พ.ศ. 2488–2534 จนในที่สุดก็ได้ประกาศเอกราชเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2534
ในบรรดากลุ่มประเทศเครือรัฐเอกราช มอลโดวาเป็นประเทศที่มีพื้นที่ขนาดเล็กเป็นอันดับที่สอง รองจากอาร์เมเนีย ในประวัติศาสตร์ มอลโดวาเป็นรัฐเล็ก ๆ ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำปรุตกับแม่น้ำนีสเตอร์ ซึ่งรู้จักกันในครั้งนั้นว่า เบสซาเรเบีย (Bessarabia) เคยอยู่ภายใต้การปกครองของโรมาเนีย ต่อมาถูกรุกรานและมีการเปลี่ยนแปลงเขตแดนบ่อยครั้ง จนกระทั่งสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง รัฐนี้จึงได้ถูกผนวกเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนสหภาพโซเวียต
ในสมัยยุคกลาง ดินแดนส่วนใหญ่ของมอลโดวาที่ขณะนี้ถูกผนวกรวมกับโรมาเนียและยูเครน เคยอยู่ภายใต้การปกครองของฮังการีและลิทัวเนีย ในคริสตศวรรษที่ 16 ถูกตุรกีเข้ามาปกครอง และถูกผนวกรวมกับจักรวรรดิรัสเซียในปี ค.ศ. 1812 อย่างไรก็ตาม ภายหลังจากพ่ายแพ้ในสงครามไครเมีย จักรวรรดิรัสเซียต้องเสียดินแดนส่วนหนึ่งของมอลโดวา (ทางใต้ของเบสซาเรเบีย) ให้โรมาเนีย แต่ก็ได้กลับคืนมาอีกครั้ง ในระหว่างการประชุมใหญ่เบอร์ลิน ใน ค.ศ. 1878 ต่อมาจักรวรรดิรัสเซียต้องเสียดินแดนเบสซาเรเบียให้โรมาเนียอีกครั้งในปี ค.ศ. 1918 และในปี ค.ศ. 1924 สหภาพโซเวียตได้จัดตั้งสาธารณรัฐปกครองตนเองสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียขึ้นทางภาคตะวันออกของแม่น้ำนีสเตอร์ (ประชากรส่วนใหญ่เป็นมีเชื้อชาติยูเครน) และไม่ยอมรับการอ้างสิทธิ์ของโรมาเนียเหนือดินแดนเบสซาเรเบีย ภายหลังจากการลงนามกติกาสัญญาโมโลตอฟ–ริบเบนทรอพ ในปี ค.ศ. 1939 สหภาพโซเวียตได้ดินแดนเบสซาเรเบียกลับคืนมาและผนวกรวมกับสาธารณรัฐปกครองตนเองสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียในปี ค.ศ. 1940 และเสียดินแดนส่วนใหญ่ของมอลโดวาให้โรมาเนียอีกครั้งเมื่อเยอรมันบุกสหภาพโซเวียตในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1941 ยกเว้นทางด้านตะวันออกของแม่น้ำนีสเตอร์ ส่วนบริเวณทรานส์นีสเตรียซึ่งอยู่ระหว่างแม่น้ำนีสเตอร์กับแม่น้ำบุก (Bug) ก็ถูกครอบครองโดยกองกำลังทหารของโรมาเนียที่เข้าไปสร้างความโหดร้ายให้แก่ชาวพื้นเมืองเป็นอย่างมาก ในขณะที่ชาวยิวและชาวยิปซีได้รับการยกเว้น อย่างไรก็ตาม เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง มอลโดวาก็กลับมาอยู่ภายใต้การครอบครองของสหภาพโซเวียตอีกครั้งในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1944
เขตแดนในปัจจุบันของมอลโดวาถูกกำหนดขึ้นในปี ค.ศ. 1947 เมื่อได้มีการจัดตั้งสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียอีกครั้ง และโรมาเนียยอมยกมอลโดวาให้สหภาพโซเวียตอย่างเป็นทางการ ดังนั้น จึงมีการรื้อฟื้นการปกครองแบบโซเวียต และสาธารณรัฐมอลโดวาก็เข้าสู่กระบวนการแผลงให้เป็นรัสเซีย (Russiafication) อย่างเข้มงวด ทำให้ในระหว่างนั้น มอลโดวาถูกแยกออกจากการปกครองของโรมาเนียอย่างเด็ดขาด อีกทั้งยังมีการส่งเสริมให้ผู้อพยพชาวยูเครนกับชาวรัสเซียเข้าไปตั้งถิ่นฐานในมอลโดวา โดยเฉพาะบริเวณเขตอุตสาหกรรมทรานส์นีสเตรีย
นโยบายแผลงให้เป็นรัสเซียในมอลโดวาดำเนินไปอย่างเข้มข้นตลอดระยะเวลาหลังสงครามโลกครั้งที่สองและเริ่มเบาบางลงเมื่อสหภาพโซเวียตมีนโยบายกลัสนอสต์ (Glasnost) ในปลายปี ค.ศ. 1986 และต่อมาในปี ค.ศ. 1989 กระบวนการแยกตัวเป็นเอกราชและการปฏิรูปประเทศของมอลโดวาก็เริ่มชัดเจนขึ้น โดยผลที่เป็นรูปธรรมที่สุด คือ การที่รัฐบาลสหภาพโซเวียตต้องยอมให้ภาษามอลโดวาภาษาทางการแทนการใช้ภาษารัสเซีย
ภายหลังจากนาย Mircea Druc นักเศรษฐศาสตร์ ได้รับแต่งตั้งให้เป็นนายกรัฐมนตรี ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1990 นาย Druc ได้ริเริ่มแผนปฏิรูประบบเศรษฐกิจและการเมือง จนกระทั่งในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1990 รัฐสภามอลโดวาได้ออกเสียงที่จะให้มีการประกาศเอกราชและการร่างรัฐธรรมนูญ จนในที่สุดมอลโดวาก็ได้ประกาศเอกราชจากสหภาพโซเวียตเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม ค.ศ. 1991 พร้อมทั้งได้เรียกร้องให้รัสเซียถอนกำลังทหารออกจากมอลโดวาและจัดตั้งกองกำลังแห่งชาติมอลโดว่าขึ้นมาแทน
ประเทศมอลโดวาแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 32 เขต, 3 เทศบาลนคร (คีชีเนา, บัลตส์ และเบนเดร์หรือตีกีนา) และ 2 เขตกึ่งปกครองตนเอง (กากาอูซียาและทรานส์นีสเตรีย — สถานะของเขตหลังนี้ยังเป็นที่ขัดแย้ง) เขตต่าง ๆ ได้แก่
|
|
|
ไม่มีชาติใดยอมรับอำนาจอธิปไตยของทรานส์นีสเตรีย โดยยังถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของประเทศมอลโดวาโดยนิตินัย (ตามกฎหมาย) แม้ว่าในความเป็นจริงรัฐบาลมอลโดวาจะไม่ได้ควบคุมดินแดนนี้ก็ตาม
- เนื้อที่ของทรานส์นีสเตรียที่รัฐบาลมอลโดวาและทางการตีรัสปอลยอมรับในทางนิตินัยมีขนาด 3,509.6 ตารางกิโลเมตร[6] เนื้อที่ที่ทรานส์นีสเตรียบริหารในทางพฤตินัยมีขนาด 3,653 ตารางกิโลเมตร ส่วนเนื้อที่ที่ทรานส์นีสเตรียอ้างกรรมสิทธิ์มีขนาด 4,163 ตารางกิโลเมตร
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
