แอลฟา

บทความนี้เกี่ยวกับอักษรกรีก สำหรับความหมายอื่น ดูที่ แอลฟา (แก้ความกำกวม)

แอลฟา หรือมักเรียกกันว่า อัลฟ่า^[1] (อังกฤษ: alpha เสียงอ่าน /ˈælfə/, กรีก: άλφα, ตัวใหญ่ Α, 88ตัวเล็ก α) เป็นอักษรกรีกตัวที่ 1 และเป็นเลขกรีกที่มีค่าเท่ากับ 1 แอลฟามีที่มาจากอาเลฟ ซึ่งเป็นอักษรฟินิเชียและฮีบรู เป็นสัญลักษณ์สื่อถึงวัวตัวผู้หรือผู้นำ^[2] นอกจากนี้แอลฟายังเป็นรากในการกำเนิดอักษรตัวอื่นด้วย เช่น เอ (A) ในภาษาละติน และ อา (А) ในอักษรซีริลลิกในภาษาอังกฤษ คำว่า "แอลฟา" ซึ่งเป็นคำนาม มีความหมายว่า "การเริ่มต้น" หรือ "อันดับแรก" (ในอนุกรมหรือลำดับ) ซึ่งสอดคล้องกับรากศัพท์ในภาษากรีก^[3]

แอลฟา
อักษรกรีก
Αα แอลฟา	Νν นิว
Ββ บีตา	Ξξ ไซ
Γγ แกมมา	Οο โอไมครอน
Δδ เดลตา	Ππ พาย
Εε เอปไซลอน	Ρρ โร
Ζζ ซีตา	Σσς ซิกมา
Ηη อีตา	Ττ เทา
Θθ ทีตา	Υυ อิปไซลอน
Ι ι ℩ ไอโอตา	Φφ ฟาย
Κκ แคปปา	Χχ ไค
Λλ แลมดา	Ψψ พไซ
Μμ มิว	Ωω โอเมกา
ใกล้คลาสสิก
Ϝϝ เวา	ϘϙϞϟ คอปปา
Ϻϻ แซน	ͲͲϠϡ แซมไพ
Ϛϛ สติกมา	Ͱͱ ฮีตา
Ϸϸ โช
เครื่องหมายเสริมอักษร

การใช้งาน

ในภาษากรีกโบราณ แอลฟาใช้แทนเสียงสระ [a] สามารถแทนได้ทั้งเสียงสระอะ ([a]) และสระอา ([aː]) ในปัจจุบันเพื่อลดความสับสนตรงนี้ จึงได้มีการใส่สัญลักษณ์ไว้ด้านบนของแอลฟา โดย Ᾱᾱ แทนเสียงยาว และ Ᾰᾰ แทนเสียงสั้น

• ὥρα = ὥρᾱ hōrā (โฮร่า) การสะกดในภาษากรีก: [hɔ́ːraː] "เวลา"
• γλῶσσα = γλῶσσᾰ glôssa (กลอสสะ) การสะกดในภาษากรีก: [ɡlɔ̂ːssa] "ลิ้น"

ในภาษากรีกยุคใหม่ เสียงสั้นยาวของสระได้หายไป ทำให้ปัจจุบันสัญลักษณ์สัทศาสตร์ IPA ใช้เพียง [a]