คลองยัน

คลองยัน อังกฤษ: Khlong Yan เป็นลำน้ำหลักในพื้นที่อำเภอวิภาวดี มีต้นกำเนิดที่เกิดจากเทือกเขาภูเก็ต มีความยาวประมาณ 70 กิโลเมตร มีน้ำไหลเชี่ยวบางช่วงเป็นแก่ง^[1]และยังเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารของแม่น้ำพุมดวงและแม่น้ำตาปี สภาพป่าไม้ส่วนใหญ่เป็นป่าดงดิบขึ้นประมาณ 98 เปอร์เซ็นต์ มีพันธุ์ไม้เด่น เช่น ยาง ตะเคียน หลุมพอ เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยและหากินของสัตว์ป่าชนิดต่างๆ มากมาย ได้แก่ สัตว์จำพวกนก เช่น นกกาฮัง นกเงือก ฯลฯ สัตว์เลี้ยงลูกเลี้ยงด้วยนม เช่น หมูป่า ช้างป่า วัวกระทิง สมเสร็จ เก้งหม้อ กวาง เลียงผา เสือดำ ฯลฯ^[2]คลองยันไหลผ่านพื้นที่ 2 จังหวัด คือสุราษฎร์ธานีและระนอง ในจังหวัดสุราษฎร์ธานีครอบคลุมพื้นที่ 4 อำเภอ ได้แก่ อำเภอคีรีรัฐนิคม อำเภอวิภาวดี อำเภอไชยา และอำเภอท่าฉาง ในจังหวัดระนอง ครอบคลุมตำบลบางหิน อำเภอกะเปอร์

คลองยัน
ลักษณะทางกายภาพ
ต้นน้ำ	เทือกเขาภูเก็ต อำเภอกะเปอร์ ระนอง
ปากน้ำ	แม่น้ำพุมดวง อำเภอคีรีรัฐนิคม สุราษฎร์ธานี
ความยาว	70 กิโลเมตร

คลองยันอยู่ในพื้นที่การดูแลของอุทยานแห่งชาติแก่งกรุง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองยัน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองแสง และเชื่อมต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองนาคา ของจังหวัดระนอง

ภูมิประเทศในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองยัน มีความลาดชันของพื้นที่เป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองยัน มีพื้นที่แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนเหนือ มีลักษณะเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน มียอดเขาหลังคาตึกเป็นจุดเด่น สูงจากระดับน้ำทะเล 1,116 เมตร ลักษณะเป็นภูเขาดินดานและ หินทราย เป็นจุดกำเนิดของต้นน้ำคลองยัน จังหวัดสุราษฎร์ธานี และ ต้นนํ้าลําคลองกะเปอร์ จังหวัดระนอง