คลองหันตรา

คลองหันตรา เป็นคลองในตำบลหันตรา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา แยกจากคลองข้าวเม่า ไปลงแม่น้ำป่าสักฝั่งซ้ายที่บ้านหันตรา คลองมีความยาว 4 กิโลเมตร^[1]

แต่เดิมคลองหันตราเป็นแม่น้ำป่าสักสายเก่า เป็นเส้นทางคมนาคมสำคัญเชื่อมโขง-ชี-มูลกับอ่าวไทย ตั้งแต่สมัยโบราณหลายพันปี^[2]

เมื่อเสียกรุงศรีครั้งที่ 1 หลังพม่าเข้าป้อมราชคฤห์ เป็นคูขื่อหน้าขนาดเล็ก สมเด็จพระมหาธรรมราชาจึงโปรดให้ขุดเพิ่มเติมยาว 10 วา ลึก 3 วา ตั้งแต่วัดตองปุถึงป้อมเพชร น้ำไหลเข้าคลองหันตราน้อยลงท้าให้จากแม่น้ำป่าสักสายสองแคบลงกลายเป็นคลองหันตราในปัจจุบัน^[3]