พระยาพายัพพิริยกิจ (เป้า จารุเสถียร)

อำมาตย์เอก พระยาพายัพพิริยกิจ (8 พฤษภาคม 2424–10 กุมภาพันธ์ 2470) ขุนนางชาวไทย ต้นตระกูลจารุเสถียรโดย ได้ขอพระราชทานจาก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะมียศและบรรดาศักดิ์เป็น อำมาตย์โท พระบุรีสราธิการ ผู้ว่าราชการเมืองสระบุรี และได้รับพระราชทานมาเมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2456 เป็นลำดับที่ 889^[1] อดีตผู้ตรวจการ มณฑลนครราชสีมา อดีตผู้ว่าราชการ เมืองสระบุรี, จังหวัดพระประแดง อดีตปลัด มณฑลกรุงเก่า, มณฑลภูเก็ต, มณฑลพายัพ และเป็นบิดาของ พล.อ. จำเป็น จารุเสถียร อดีตนายก สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ และ จอมพล ประภาส จารุเสถียร อดีตรองนายกรัฐมนตรี

อำมาตย์เอก พระยาพายัพพิริยกิจ ว.ป.ร.4
เกิด	8 พฤษภาคม พ.ศ. 2424
ถึงแก่กรรม	10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2470 (45 ปี)
สาเหตุเสียชีวิต	ถูกลอบยิง
ตำแหน่ง	ผู้ว่าราชการเมืองสระบุรี
บุตร	พลเอก จำเป็น จารุเสถียร จอมพล ประภาส จารุเสถียร

ประวัติ

อำมาตย์เอก พระยาพายัพพิริยกิจ มีนามเดิมว่า เป้า จารุเสถียร เกิดเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2424 เป็นบุตรชายของ ขุนศรีพลภักดิ์ จบการศึกษาจาก โรงเรียนมหาดเล็กหลวง และได้เดินทางไปฝึกราชการที่ มณฑลกรุงเก่า ก่อนจะเดินทางกลับมายังกรุงเทพมหานครและได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2445^[2]

ด้านชีวิตครอบครัวมีภรรยาทั้งสิ้น 2 ท่านคือ คุณหญิงแช่ม จารุเสถียร และ เจ้าบัวตอง โดยมีบุตรธิดาที่เกิดจาก คุณหญิงแช่ม 4 คนและที่เกิดจาก เจ้าบัวตอง 6 คน

พระยาพายัพพิริยกิจถึงแก่กรรมเนื่องจากถูกคนร้ายลอบยิงเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2470^[3] และได้จัดพิธีพระราชทานเพลิงศพที่ วัดจักรวรรดิราชาวาสวรมหาวิหาร เมื่อวันที่ 9 กันยายน ปี พ.ศ. 2473 โดยได้พระราชทานเงิน 1000 สตางค์ ผ้าขาว 4 พับ^[4]

รับราชการ

• 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2446 - รับพระราชทานสัญญาบัตรตำแหน่งหน้าที่ราชการ^[5]
• 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2446 ผู้ตรวจการมณฑลนครราชสีมา^[6]
• นายอำเภอเมืองบุรีรัมย์
• 7 มกราคม พ.ศ. 2447 - กรมการในกองข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลนครราชสีมา ถือศักดินา 600^[7]
• ข้าหลวงมหาดไทยมณฑลอุดร
• 2 มิถุนายน พ.ศ. 2456 ผู้รั้งผู้ว่าราชการเมืองสระบุรี^[8]
• 21 สิงหาคม พ.ศ. 2456 - ผู้ว่าราชการเมืองสระบุรี^[9]
• 8 ตุลาคม พ.ศ. 2457 ปลัดมณฑลอยุธยา^[10]
• 18 ธันวาคม พ.ศ. 2457 - ปลัดมณฑลภูเก็ต^[11]
• 25 ตุลาคม พ.ศ. 2459 - ปลัดมณฑลพายัพ^[12]
• 25 มีนาคม พ.ศ. 2468 - รั้งตำแหน่งนครบาล จังหวัดพระประแดง^[13]
• 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469 - ผู้ว่าราชการ จังหวัดพระประแดง^[14]

บรรดาศักดิ์

• 7 มกราคม พ.ศ. 2447 - ขุนวรภักดิ์พิบูลย์^[15]
• 22 เมษายน พ.ศ. 2451 - หลวงอนุรักษ์ภักดี^[16]
• 21 สิงหาคม พ.ศ. 2456 - พระบุรีสราธิการ^[17]
• 29 สิงหาคม 2457 – ส่งสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์ไปพระราชทาน^[18]
• 24 ธันวาคม พ.ศ. 2463 – พระยาพายัพพิริยกิจ^[19]

ยศ

• 20 สิงหาคม พ.ศ. 2454 - อำมาตย์ตรี^[20]
• 16 มิถุนายน พ.ศ. 2455 นายหมู่ตรี^[21]
• 21 สิงหาคม พ.ศ. 2456 - อำมาตย์โท^[22]
• 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2458 - นายหมวดโท^[23]
• 20 ธันวาคม พ.ศ. 2461 - อำมาตย์เอก^[24]
• 23 ธันวาคม พ.ศ. 2461 นายหมวดเอก^[25]
• 20 มกราคม 2462 – นายกองตรีเสือป่า^[26]
• 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465 นายกองโทเสือป่า^[27]
• 19 พฤศจิกายน 2468 – นายกองเอก^[28]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2465 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)^[29]
• พ.ศ. 2463 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์ช้างเผือก (จ.ช.)^[30]
• พ.ศ. 2469 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)^[31]
• พ.ศ. 2458 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 4 (ว.ป.ร.4)^[32]
• พ.ศ. 2446 – เหรียญทวีธาภิเศก (ท.ศ.)
• พ.ศ. 2450 – เหรียญรัชมงคล (ร.ร.ม.)
• พ.ศ. 2451 – เหรียญรัชมังคลาภิเศก รัชกาลที่ 5 (ร.ม.ศ.5)
• พ.ศ. 2454 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 6 (ร.ร.ศ.6)
• พ.ศ. 2468 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)