วัดเกาะวาลุการาม

วัดเกาะวาลุการาม เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลสวนดอก อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง มีพื้นที่ 9 ไร่ 2 งาน

วัดเกาะวาลุการาม
ชื่อสามัญ	วัดเกาะวาลุการาม, วัดเกาะ
ที่ตั้ง	ตำบลสวนดอก อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
พระพุทธรูปสำคัญ	พระพุทธรูปไสยาสน์
เจ้าอาวาส	พระอธิการสุชาติ จนฺทสโร
สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

วัดเกาะวาลุการามตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2430 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2449^[1] ที่ตั้งเดิมเป็นเกาะกลางแม่น้ำวังจึงได้ชื่อว่า วัดเกาะ แต่จากประวัติของวัดระบุว่าสร้างขึ้นในพุทธศวรรษที่ 25 เป็นพ่อค้า แม่ค้า พาณิชย์ คหบดีที่ตั้งเคหสถานบ้านเรือน ในแถวตลาดจีน และอื่น ๆ อาคารหลังแรกของวัดเป็นกุฏิไม้ไผ่ หลังคามุงตอนตึง (ตองควง) ฝาขัดแตะ ตั้งอยู่บริเวณข้างต้นโพธิ์ใหญ่ ซึ่งเวลานี้ได้ล้มโค่นลงแล้ว กุฏิพระนอนน่าจะสร้างระหว่าง พ.ศ. 2427–2430 มีเจ้าอาวาสรูปแรกเป็นพระธุดงค์จากจังหวัดจันทบุรีนามหลวงพ่อกริ่ม เป็นเจ้าอาวาสช่วง พ.ศ. 2427^[2]

อาคารเสนาสนะที่สำคัญ ได้แก่ อุโบสถที่มีศิลปะผสมผสานไทย ล้านนา และพม่า ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังเขียนโดยชาวพื้นเมืองชื่อ ปวน หรือ ป.สุวรรณสิงห์ เจดีย์ทรงระฆังคว่ำศิลปะแบบพม่าสร้างราวประมาณ พ.ศ. 2460 ศาลาการเปรียญเก่าทรงไทยภาคกลาง มณฑปพระพุทธบาทจำลองสี่รอยทำจากหินอ่อนแกะสลักเป็นรูปพระพุทธบาท ซ้อนกัน 4 รอย จากเมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า และนำมาประดิษฐานไว้ที่วัดเกาะวาลุการาม เมื่อ พ.ศ. 2467 สร้างถวายโดยหลวงกำจรวานิช-นางบุญชู สินานนท์ ปูชนียวัตถุที่สำคัญคือ พระพุทธรูปสัมฤทธิ์ปางห้ามญาติ และปางไสยาสน์ (พระนอน)^[3] ซึ่งระบุว่าสร้างเมื่อ พ.ศ. 2145 โดยมีเจ้าหัวแสนหลวงไนเป็นองค์อุปถัมภ์^[4]

รายนามเจ้าอาวาส

• หลวงพ่อกริ่ม จนฺทวํโส
• หลวงพ่อเอม เมตฺติโก
• พระครูสุเวทกิตติคุณ (หลวงพ่อบุญชุบ ทินฺนโก)
• พระอธิการสุชาติ จนฺทสโร