คำถามยอดนิยม
ไทมไลน์
แชท
มุมมอง
อำเภอพุนพิน
อำเภอในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ประเทศไทย จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Remove ads
พุนพิน เป็นอำเภอตั้งอยู่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นอำเภอที่ตั้งของสถานีสุราษฎร์ธานีบนทางรถไฟสายใต้และท่าอากาศยานนานาชาติสุราษฎร์ธานี
Remove ads
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอพุนพินมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอท่าฉางและอ่าวไทย
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานีและอำเภอบ้านนาเดิม
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเคียนซา
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอคีรีรัฐนิคมและอำเภอวิภาวดี
.jpg)
.jpg)
Remove ads
ประวัติ
สรุป
มุมมอง
พื้นที่อำเภอพุนพินนั้นตั้งอยู่ริมแม่น้ำตาปีและแม่น้ำพุมดวง มีประวัติศาสตร์ยาวนาน สืบเนื่องกรณีสำนักศิลปากรที่ 12 นครศรีธรรมราช พบหลักฐานที่แหล่งโบราณคดีเขาศรีวิชัย อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยเฉพาะ “จักร” ที่ทำจากโลหะสัมฤทธิ์ และเครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์ถัง และเศษภาชนะดินเผาจากเปอร์เซีย สนับสนุนข้อสันนิษฐานว่าเป็นรัฐโบราณตามเอกสารจีนที่เรียกว่า “พันพัน” ซึ่งปัจจุบันคือ อำเภอพุนพิน ถือเป็นเมืองท่าสำคัญทั้งการค้าและศาสนาที่รุ่งเรืองในอดีตเมื่อ 1,300 ปีก่อน ซึ่งมีชื่ออำเภอว่า "พุนพิน"[1] ตั้งแต่แรกตั้งอำเภอ ได้รับการจัดตั้งขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ ร.ศ. 116 เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2440 โดยมีเขตการปกครองในเขตฝั่งเหนือของแม่น้ำพุมดวง 10 ตำบล คือ ตำบลพุนพิน ตำบลหัวเตย ตำบลมะลวน ตำบลลีเล็ด ตำบลหนองไทร ตำบลน้ำรอบ ตำบลท่าฉาง ตำบลท่าเคย ตำบลคลองไทร และตำบลบางงอน[2] ในปี พ.ศ. 2451 ได้มีการแยกตำบลท่าฉาง ตำบลท่าเคย ตำบลคลองไทร ของอำเภอพุนพิน และตำบลเขาถ่าน ตำบลปากฉลุย ตำบลเสวียด ของอำเภอพุมเรียง ไปตั้งเป็น "กิ่งอำเภอท่าฉาง"[3] ในขณะนั้นอำเภอพุนพินจึงเหลือการปกครองเพียง 7 ตำบล
ในปี พ.ศ. 2463 ทางราชการได้เห็นว่าบ้านท่าข้าม ตำบลวัดประดู่ อำเภอบ้านดอน เป็นที่ตั้งของสถานีรถไฟ ซึ่งมีชุมชนหนาแน่นและมีการรับ–ส่งสินค้าทั้งทางบกและทางน้ำ เป็นทำเลที่ดีและจะเจริญต่อไป จึงได้โอนพื้นที่บ้านท่าข้าม ตำบลวัดประดู่ รวมเข้ากับตำบลท่าสะท้อน อำเภอบ้านดอน แล้วเปลี่ยนชื่อเป็นตำบลท่าข้าม และให้โอนพื้นที่ของตำบลท่าข้าม อำเภอบ้านดอน มาขึ้นอำเภอพุนพิน อีกทั้งยังได้ย้ายที่ว่าการอำเภอพุนพินเดิม มาตั้งที่บ้านท่าข้าม จึงมีการเปลี่ยนชื่ออำเภอตามตำบลที่ตั้งเป็น อำเภอ "ท่าข้าม"[4] ในขณะนั้นจึงมีตำบลในเขตการปกครองของอำเภอเป็น 8 ตำบล ในปี พ.ศ. 2473 ทางราชการได้สั่งยุบอำเภอท่าโรงช้าง เนื่องจากมีประชากรและปริมาณงานน้อย จึงมีการโอนตำบลในอำเภอท่าโรงช้างไปขึ้นกับอำเภออื่นๆ ใกล้เคียง คือ โอนตำบลย่านยาวและตำบลถ้ำสิงขร ไปขึ้นกับอำเภอท่าขนอน โอนตำบลกรูด ไปขึ้นกับอำเภอบ้านนา กับโอนตำบลท่าโรงช้าง ตำบลบางเดือน และตำบลบางมะเดื่อ มาขึ้นกับอำเภอท่าข้าม จึงมีเขตการปกครองเพิ่มเป็น 11 ตำบล และในปี พ.ศ. 2482 ได้กลับมาใช้ชื่ออำเภอ "พุนพิน" ดังเดิม เพื่อรักษาไว้ซึ่งชื่อประวัติศาสตร์แห่งท้องถิ่น อีกทั้งประชาชนในท้องที่คุ้นชินชื่อ "พุนพิน" มากกว่า
ต่อมาในช่วง พ.ศ. 2482 - 2500 จังหวัดสุราษฎร์ธานีได้มีการเปลี่ยนแปลงเขตการปกครองให้เหมาะสมโดยในอำเภอต่างๆ ใน พ.ศ. 2482 ในอำเภอพุนพินมีการโอนพื้นที่หมู่ 1–3 (ในขณะนั้น) ของตำบลพุนพิน ไปขึ้นกับตำบลท่าข้าม และโอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลพุนพิน ไปขึ้นกับตำบลมะลวนกับแยกพื้นที่หมู่ หมู่ 1–7 (ในขณะนั้น) ตำบลท่าข้าม จัดตั้งเป็นตำบลท่าสะท้อน[5]เป็นตำบลลำดับที่ 12 ในช่วงปี พ.ศ. 2483 ได้มีการยุบเขตการปกครองที่มีขนาดเล็กเพื่อลดภาระงานที่ไม่จำเป็นของทางราชการ ทางอำเภอจึงยุบตำบลบางมะเดื่อเข้ากับพื้นที่ตำบลท่าโรงช้างและตำบลบางเดือน กับยุบตำบลหนองไทรเข้ากับพื้นที่ตำบลน้ำรอบ จึงเหลือเขตการปกครอง 10 ตำบล
ในปี พ.ศ. 2490 ได้มีการตั้งตำบลเดิมที่เคยยุบไปเมื่อปี พ.ศ. 2483 อีกครั้ง โดยแยกพื้นที่หมู่ 5–9 (ในขณะนั้น) ของตำบลน้ำรอบ ตั้งเป็นตำบลหนองไทร และแยกพื้นที่หมู่ 1 (ในขณะนั้น) ของตำบลท่าโรงช้างกับพื้นที่หมู่ 5–6 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางเดือน ตั้งเป็นตำบลบางมะเดื่อ[6] ใน พ.ศ. 2492 มีการโอนพื้นที่หมู่ 5–6 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางงอน ไปขึ้นกับตำบลน้ำรอบ และโอนพื้นที่หมู่ 1 (ในขณะนั้น) ของตำบลพุนพิน ไปขึ้นกับตำบลท่าข้ามกับโอนพื้นที่หมู่ 4 (ในขณะนั้น) ของตำบลท่าสะท้อน ไปขึ้นกับตำบลท่าข้าม[7] และในปี พ.ศ. 2494 อำเภอบ้านนาสาร ได้มีการโอนพื้นที่การปกครองของตำบลกรูด (ยกเว้นพื้นที่หมู่ 3) มาขึ้นกับอำเภอพุนพิน[8] เป็นตำบลลำดับที่ 13 หลังจากปี พ.ศ. 2500 เป็นต้นไป อำเภอพุนพินได้มีการตั้งเขตการปกครองเพิ่มอีก 3 ตำบล คือ ในปี พ.ศ. 2519 ได้แยกพื้นที่หมู่ 1,5 ของตำบลพุนพิน รวมกับพื้นที่หมู่ 7 ของตำบลลีเล็ด ตั้งเป็นตำบลศรีวิชัย[9] ปี พ.ศ. 2523 ได้ตั้งตำบลเขาหัวควาย โดยแยกออกจากตำบลท่าสะท้อน[10] และตั้งตำบลลำดับที่ 16 ในปี พ.ศ. 2534 โดยแยกพื้นที่ตำบลกรูด ตั้งเป็นตำบลตะปาน[11] อำเภอพุนพินจึงมี 16 ตำบลจนปัจจุบัน
บ้านท่าข้ามมีความเจริญเป็นอย่างมาก จึงมีการจัดตั้งสุขาภิบาลขึ้นในท้องที่เป็นลำดับที่ 3 ของจังหวัดในปี พ.ศ. 2498[12] (ต่อจากสุขาภิบาลเมืองสุราษฎร์ธานีและเทศบาลตำบลนาสาร) และยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลในปี พ.ศ. 2529[13] และจัดตั้งเป็นเทศบาลเมืองท่าข้ามในปี พ.ศ. 2543[14] ตามลำดับความเจริญของพื้นที่
Remove ads
การแบ่งเขตการปกครอง
สรุป
มุมมอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอพุนพินแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 16 ตำบล 98 หมู่บ้าน ได้แก่
|
 |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอพุนพินประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 17 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลเมืองท่าข้าม ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลท่าข้าม
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าข้าม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองท่าข้าม)
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าสะท้อน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าสะท้อนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลลีเล็ด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลีเล็ดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางมะเดื่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางมะเดื่อทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางเดือน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางเดือนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าโรงช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าโรงช้างทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลกรูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกรูดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลพุนพิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพุนพินทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางงอน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางงอนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลศรีวิชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีวิชัยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำรอบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำรอบทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลมะลวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมะลวนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหัวเตย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวเตยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไทร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไทรทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาหัวควาย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาหัวควายทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตะปาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะปานทั้งตำบล
อ้างอิง
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads