กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง

ระวังสับสนกับ ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (SARS-CoV-2)

"SARS" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับเขตบริหารพิเศษของประเทศจีน (special administrative regions หรือ SARs) ดูที่ เขตบริหารพิเศษของประเทศจีน

กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง หรือ โรคซาร์ส (อังกฤษ: severe acute respiratory syndrome, SARS) เป็นไวรัสโรคระบบหายใจที่มีต้นกำเนิดจากสัตว์ซึ่งมาจากไวรัสโคโรนาสายพันธุ์กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (severe acute respiratory syndrome coronavirus; SARS-CoV หรือ SARS-CoV-1) สายจำเพาะแรกของสปีชีส์โคโรนาไวรัสซาร์สในโคโรนาไวรัสสายพันธุ์กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (SARSr-CoV) กลุ่มอาการนี้ก่อให้เกิดการระบาดของโรคซาร์สใน ค.ศ. 2002–2004 ในช่วงปลาย ค.ศ. 2017 นักวิทยาศาสตร์ชาวจีนสืบต้นตอไวรัสจากตัวกลางในอีเห็นข้างลาย ถึงค้างคาวมงกุฎ ในเขตตำบลชนชาติอี๋ ซีหยาง มณฑลยูนนาน ประเทศจีน^[3]

กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (ซาร์ส)
ชื่ออื่น	กลุ่มอาการทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง[1]
กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนของไวรัสซาร์ส
การออกเสียง	/sɑːrz/
สาขาวิชา	โรคติดเชื้อ
อาการ	ป่วย, ไอแห้งบ่อย, ปวดหัว, ปวดกล้ามเนื้อ, หายใจลำบาก
ภาวะแทรกซ้อน	กลุ่มอาการหายใจลำบากเฉียบพลัน (ARDS) กับโรคร่วมอื่น ๆ ที่นำไปสู่การเสียชีวิต
สาเหตุ	ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์โรคซาร์ส (SARS-CoV-1)
การป้องกัน	ล้างมือ, รักษามารยาทการไอ, หลีกเลี่ยงกับการใกล้ชิดผู้ติดเชื้อ, ไม่เดินทางไปยังที่ที่มีผู้ติดเชื้อ[2]
พยากรณ์โรค	โอกาสเสียชีวิตร้อยละ 9.5 (ทุกประเทศ)
ความชุก	8,098 เคส
การเสียชีวิต	เท่าที่รู้ 774 คน

ซาร์สเป็นโรคที่หายาก ในตอนที่โรคระบาดนี้สิ้นสุดลงในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2003 มีผู้ติดเชื้อ 8,422 รายที่มีอัตราป่วยตาย (CFR) ร้อยละ 11^[4] ไม่มีเคส SARS-CoV-1 ที่มีการรายงานทั่วโลกมาตั้งแต่ ค.ศ. 2004^[5]

ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 2019 SARSr-CoV อีกสายหนึ่งมีชื่อว่าไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (SARS-CoV-2)^[6] สายพันธ์ุนี้ก่อให้เกิดโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ซึ่งเป็นโรคทำให้เกิด การระบาดทั่วของโควิด-19^[7]

อาการและอาการแสดง

อาการแรกเริ่มจะคล้ายกับอาการของไข้หวัดใหญ่ คือมีไข้ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย ไอ เจ็บคอ และอาการแบบไม่จำเพาะอื่น ๆ อาการเดียวที่พบร่วมกันในผู้ป่วยทุกรายคือมีไข้เกิน 38 องศาเซลเซียส ผู้ป่วยส่วนหนึ่งจะมีอาการหายใจลำบากและมีปอดอักเสบตามมา ซึ่งอาจเป็นปอดอักเสบจากไวรัสโดยตรง หรือเป็นปอดอักเสบจากแบคทีเรียแทรกซ้อน

เชื้อซาร์สมีระยะฟักตัวอยู่ที่ประมาณ 4–6 วัน แต่ก็พบได้สั้นสุดคือ 1 วัน และนานสุดคือ 14 วัน

สาเหตุ

โรคซาร์ส เกิดจากเชื้อไวรัส 2 ชนิด ^[8]

1. เป็นไวรัสในกลุ่มไวรัสโคโรนา (Corona Virus) ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหวัดธรรมดา
2. เป็นไวรัสอยู่ในกลุ่มไวรัสพาราไมโซ (Paramyxo Virus) ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหัด คางทูม และโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ

การระบาด

องค์การอนามัยโลกระบุว่า โรคนี้มีต้นกำเนิดมาจากมณฑลกวางตุ้งของประเทศจีน เมื่อ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2545 ระบาดไปที่ฮ่องกง และต่อมาที่เวียดนาม สิงคโปร์ และแคนาดา โดยต่อมามีผู้พบโรคนี้ในที่อื่น ๆ ซึ่งรวมถึงในสหรัฐ ฝรั่งเศส อังกฤษ ไต้หวัน และเยอรมนี^[9]

จำนวนผู้ติดเชื้อซาร์สใน ค.ศ. 2003 – ทั่วโลก

ผู้ติดเชื้อซาร์สแบ่งตามประเทศหรือภูมิภาค
1 พฤศจิกายน ค.ศ. 2002 – 31 กรกฎาคม ค.ศ. 2003^[10]

ประเทศหรือภูมิภาค	ติดเชื้อ	เสียชีวิต	อัตราผู้ป่วยตาย (%)
จีน[a]	5,327	349	6.6
ฮ่องกง	1,755	299	17.0
ไต้หวัน[b]	346	73[11][12]	21.1
แคนาดา	251	43	17.1
สิงคโปร์	238	33	13.9
เวียดนาม	63	5	7.9
สหรัฐ	27	0	0
ฟิลิปปินส์	14	2	14.3
ไทย	9	2	22.2
เยอรมนี	9	0	0
มองโกเลีย	9	0	0
ฝรั่งเศส	7	1	14.3
ออสเตรเลีย	6	0	0
มาเลเซีย	5	2	40.0
สวีเดน	5	0	0
สหราชอาณาจักร	4	0	0
อิตาลี	4	0	0
บราซิล	3	0	0
อินเดีย	3	0	0
เกาหลีใต้	3	0	0
อินโดนีเซีย	2	0	0
แอฟริกาใต้	1	1	100.0
โคลอมเบีย	1	0	0
คูเวต	1	0	0
ไอร์แลนด์	1	0	0
มาเก๊า	1	0	0
นิวซีแลนด์	1	0	0
โรมาเนีย	1	0	0
รัสเซีย	1	0	0
สเปน	1	0	0
สวิตเซอร์แลนด์	1	0	0
รวมทุกที่ยกเว้นจีน[a]	2,769	454	16.4
รวม (29 ดินแดน)	8,096	774	9.6
ไม่รวมฮ่องกงกับมาเก๊า ซึ่งรายงานแยกต่างหากโดย WHO หลังวันที่ 11 กรกฎาคม ค.ศ. 2003 เคสในไต้หวัน 325 เคสถูก 'ทิ้งไป' จากข้อมูลในการทดลองไม่เพียงพอหรือไม่สมบูรณ์ สำหรับเคสผู้ป่วยที่ถูกทิ้งไป 135 รายในจำนวนนั้นเสียชีวิต 101 ราย