เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ (อังกฤษ: Knight and Dame of the Most Auspicious Order of the Rajamitrabhorn) เรียกโดยย่อว่า "ร.ม.ภ." เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งประเทศไทยที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2505 โดยเหตุที่ว่าได้มีการผูกสัมพันธไมตรีกับประเทศต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้น ดังนั้น จึงสมควรที่จะมีเครื่องราชอิสริยาภรณ์สำหรับพระราชทานแก่ประมุขแห่งรัฐต่างประเทศ^[1] โดยเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์จัดเป็นเครื่องราชอิสริยภรณ์ที่มีลำดับเกียรติสูงที่สุดของไทย^[2]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่ง ราชมิตราภรณ์
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์
มอบโดย พระมหากษัตริย์ไทย
อักษรย่อ	ร.ม.ภ.
ประเภท	สายสะพายและดารา (ชั้นเดียว)
วันสถาปนา	12 มิถุนายน พ.ศ. 2505
ประเทศ	ราชอาณาจักรไทย
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
แพรแถบ
ผู้สมควรได้รับ	ประมุขแห่งรัฐต่างประเทศ
มอบเพื่อ	การเจริญสันถวไมตรีกับต่างประเทศ
สถานะ	ยังพระราชทานอยู่
ผู้สถาปนา	พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ประธาน	พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
สถิติการมอบ
รายแรก	สมเด็จพระราชาธิบดีซัยยิด ปูตรา 20 มิถุนายน พ.ศ. 2505
รายล่าสุด	สมเด็จพระราชาธิบดีมีซัน ไซนัล อาบีดิน 9 มีนาคม พ.ศ. 2552
ทั้งหมด	33 ราย
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	ไม่มี (เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ลำดับสูงสุด)
รองมา	เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ มีพระมหากษัตริย์เป็นประธานของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ และมีพระราชอำนาจที่จะพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้แก่ประมุขของรัฐต่างประเทศ

องค์ประกอบของ ร.ม.ภ.

แพรแถบ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ กรมศิลปากรเป็นผู้รับผิดชอบในการออกแบบ มีนายสนิท ดิษฐพันธุ์เป็นช่างผู้เขียนแบบและหม่อมเจ้ายาใจ จิตรพงศ์ทรงควบคุม^[3] โดย 1 สำรับ ประกอบด้วย^[1]

1. ดวงตราสำหรับสายห้อยสร้อย มีรูปจักรและตรีศูลขัดกัน ประดับเพชรอยู่ในวงกลมบนพื้นสีขาบ ขอบวงกลม เป็นเพชรสร่งเงินมีรัศมีทองแปดแฉก ด้านหลังมีอักษรพระปรมาภิไธยย่อ "ภ.ป.ร." อยู่ในวงกลมบนพื้นลงยาสีขาว ขอบวงกลมสีน้ำเงิน เบื้องบนด้านหน้ามีอุณาโลมและพระมหามงกุฎทองมีรัศมีทองห้อยกับสายสร้อยทองรูปดอกชัยพฤกษ์สลับกนกเกลียว ตรงที่ห้อยดวงตรามีอักษรพระปรมาภิไธยย่อ "ภ.ป.ร." ประดับเพชร อยู่ในรูปปทุมลงยาสีเหลือง ใช้สำหรับสวมคอ
2. ดวงตราสำหรับห้อยสายสะพาย มีลักษณะเช่นเดียวกับดวงตราสำหรับห้อยสายสร้อย แต่มีขนาดเล็กกว่า รูปจักรและตรีศูลลงยาสีขาวด้านหลังไม่มีอักษรพระปรมาภิไธยย่อ ห้อยกับสายสะพายแพรแถบสีเหลืองขนาดกว้าง 10 เซนติเมตร มีริ้วสีขาวกว้าง 5 มิลลิเมตรใกล้ขอบทั้งสองข้าง ริมริ้วสีขาวทั้ง 2 ข้าง มีเส้นสีน้ำเงิน สะพายบ่าขวาเฉียงลงทางซ้าย
3. ดารา มีรูปนารายณ์ทรงครุฑทองอยู่ในวงกลมบนพื้นลงยาสีขาบขอบวงกลมเป็นเพชนสร่งเงินมีรัศมีทองแปดแฉก ประดับที่อกเสื้อด้านซ้าย หมายเหตุ: สำหรับองค์ประธานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ดาราจะมีขนาดใหญ่และประดับเพชรทั้งดวง

สำหรับประมุขของรัฐต่างประเทศที่เป็นสตรีดวงตรา ดารา และสายสร้อยจะมีขนาดเล็กกว่า รวมทั้ง ใช้สายสะพานขนาดกว้าง 7 เซนติเมตร

นอกจากนี้ ยังมีเครื่องหมายสำหรับประดับแพรแถบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ โดยมีลักษณะเป็นรูปนารายณ์ทรงครุฑทองอยู่ในวงกลมบนพื้นลงยาสีขาบ^[4] และเครื่องหมายที่ใช้เป็นดุมเสื้อเป็นรูปดอกไม้จีบด้วยแพรแถบของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ มีสิทธิใช้ประดับเป็นดุมเสื้อเวลาแต่งเครื่องสากลโดยให้ประดับที่รังดุมคอพับของเสื้อชั้นนอกเบื้องซ้าย^[5] และสามารถใช้ประดับเมื่อสวมชุดไทย โดยบุรุษมีสิทธิใช้ประดับเป็นดุมเสื้อเวลาแต่งเสื้อชุดไทยสีสุภาพ โดยประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย บริเวณปากระเป๋าเสื้อ ส่วนสตรีนั้น มีสิทธิใช้ประดับเป็นดุมเสื้อเวลาแต่งเสื้อชุดไทยเรือนต้น ชุดไทยจิตรลดา ชุดไทยอมรินทร์ และชุดไทยบรมพิมาน โดยประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย^[6]

ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
• พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว

รายพระนามและชื่อผู้ได้รับ ร.ม.ภ.

ประมุขของประเทศที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตระกูลนี้มีทั้งสิ้น 33 สำรับ

  ผู้ได้รับถวายและรับพระราชทาน ร.ม.ภ. ที่ยังทรงพระชนม์และยังมีชีวิตอยู่

วันที่	ประเทศ	พระนามและชื่อ	อ้างอิง
20 มิถุนายน พ.ศ. 2505	มาลายา	สมเด็จพระราชาธิบดีซัยยิด ปูตรา	[7]
21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2505	เยอรมนีตะวันตก	ไฮน์ริช ลึพเคอ	[8]
14 ธันวาคม พ.ศ. 2505	พม่า	เนวี่น	[9]
14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2506	กรีซ	สมเด็จพระเจ้าปัฟโลสแห่งกรีซ	[10]
22 มีนาคม พ.ศ. 2506	ลาว	สมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวัฒนา	[11]
27 พฤษภาคม พ.ศ. 2506	ญี่ปุ่น	จักรพรรดิโชวะ	[12]
5 มิถุนายน พ.ศ. 2506	ไต้หวัน	เจียง ไคเชก	[13]
9 กรกฎาคม พ.ศ. 2506	ฟิลิปปินส์	ดิออสดาโด มากาปากัล	[14]
15 ตุลาคม พ.ศ. 2506	เนเธอร์แลนด์	สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาแห่งเนเธอร์แลนด์	[15]
3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2507	เบลเยียม	สมเด็จพระราชาธิบดีโบดวงแห่งเบลเยียม
29 กันยายน พ.ศ. 2507	ออสเตรีย	อาด็อล์ฟ แชร์ฟ
15 มกราคม พ.ศ. 2508	นอร์เวย์	สมเด็จพระราชาธิบดีโอลาฟที่ 5 แห่งนอร์เวย์
10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509	เกาหลีใต้​	พัก ช็อง-ฮี
17 มกราคม พ.ศ. 2510	ออสเตรีย	ฟรันทซ์ โยนัส	[16]
15 มกราคม พ.ศ. 2511	ฟิลิปปินส์	เฟอร์ดินานด์ มาร์กอส	[17]
22 มกราคม พ.ศ. 2511	จักรวรรดิอิหร่าน​	พระเจ้าชาห์ โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี
19 มีนาคม พ.ศ. 2513	อินโดนีเซีย	ซูฮาร์โต
1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2516	มาเลเซีย	สมเด็จพระราชาธิบดีอับดุล ฮาลิม มูอัซซัม ชาห์
3 กรกฎาคม พ.ศ. 2524	เกาหลีใต้	ช็อน ดู-ฮวัน	[18]
29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2527	เยอรมนีตะวันตก	คาร์ล คาร์สเทินส์	[19]
17 ธันวาคม พ.ศ. 2528	มาเลเซีย	สมเด็จพระราชาธิบดีอิสกันดาร์	[20]
2 พฤษภาคม พ.ศ. 2529	เนปาล	สมเด็จพระราชาธิบดีพีเรนทระแห่งเนปาล	[21]
28 ตุลาคม พ.ศ. 2530	ปากีสถาน	โมฮัมหมัด เซีย อุล ฮัก	[22]
15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2530	สเปน	สมเด็จพระราชาธิบดีฆวน การ์โลสที่ 1 แห่งสเปน	[23]
31 ตุลาคม พ.ศ. 2531	บรูไน	สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์	[24]
15 ธันวาคม พ.ศ. 2533	มาเลเซีย	สมเด็จพระราชาธิบดีอัซลัน มูฮิบบุดดิน ชาห์	[25]
21 กันยายน พ.ศ. 2534	ญี่ปุ่น	สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ	[26]
27 ธันวาคม พ.ศ. 2534	ลาว	ไกสอน พมวิหาน	[27]
24 มีนาคม พ.ศ. 2543	มาเลเซีย	สมเด็จพระราชาธิบดีซาลาฮุดดีน อับดุล อาซิซ	[28]
3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544	เดนมาร์ก	สมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธอที่ 2 แห่งเดนมาร์ก	[29]
23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546	สวีเดน	สมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 16 กุสตาฟแห่งสวีเดน	[30]
26 ธันวาคม พ.ศ. 2546	เนเธอร์แลนด์	สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์แห่งเนเธอร์แลนด์	[31]
9 มีนาคม พ.ศ. 2552	มาเลเซีย	สมเด็จพระราชาธิบดีมีซัน ไซนัล อาบีดิน	[32]