Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ[2] พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ สุขสถิตย์ เป็นอธิบดีกรมราชพัสดุ องคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว[3][4] และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว[5] และเป็นต้นราชสกุลเกษมศรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ | |
---|---|
อธิบดีกรมราชพัสดุ[1] | |
ประสูติ | 17 สิงหาคม พ.ศ. 2400 |
สิ้นพระชนม์ | 3 มกราคม พ.ศ. 2459 (58 ปี) |
ภรรยา | ชายา หม่อมเจ้าหญิงประสานศัพท์ เกษมศรี หม่อม 9 ท่าน |
พระบุตร | 30 องค์ |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์จักรี |
ราชสกุล | เกษมศรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาจันทร์ ในรัชกาลที่ 4 |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 30 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ เจ้าจอมมารดาจันทร์ ในรัชกาลที่ 4 เมื่อวันจันทร์ เดือน 9 แรม 12 ค่ำ ปีมะเส็ง นพศก จ.ศ. 1219 ตรงกับวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2400
เมื่อพระชันษาครบอุปสมบท ทรงผนวชที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในสำนักสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ แล้วเสด็จไปจำพรรษา ณ วัดบวรนิเวศวิหาร 1 พรรษา ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นทิวากรวงษประวัติ ทรงศักดินา 15000 เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439[6] และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กำกับกรมช่างมุก
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติทรงรับราชการด้านใหญ่ เช่น ทำการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และทรงรับราชการตำแหน่งอธิบดีกรมราชพัสดุ ในกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ แต่ทรงปฏิบัติได้ไม่นาน เนื่องจากประชวรพระโรคภายในจึงกราบถวายบังคมลาออกจากราชการประจำ คงรับแต่ราชการจรเป็นครั้งคราว ต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นองคมนตรี เมื่อพ.ศ. 2430 เป็นกรรมสัมปาทิกหอพระสมุดวชิรญาณ ชุดที่ 3 และได้รับพระราชทานเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ จุลสุราภรณ์ มงกุฎสยาม และเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 2
นอกจากทรงงานประจำและงานจรที่ทรงปฏิบัติแล้ว ยังมีงานอดิเรกที่ทรงรักและทรงอัจฉริยภาพอย่างยิ่ง ได้แก่
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ ประชวรพระโรคบังคนเบาพิการ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2458 (นับแบบปัจจุบันตรงกับ พ.ศ. 2459) ณ วังถนนขาวสามเสน สิริพระชันษา 59 ปี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาพระราชทานน้ำสรงพระศพ เจ้าพนักงานเชิญพระศพลงในพระลอง ตั้งบนแว่นฟ้า 2 ชั้น ประกอบพระโกศมณฑป และโปรดให้ข้าราชการไว้ทุกข์ 15 วัน[7] ได้รับพระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2459[2]
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ มีพระชายา 1 องค์ และหม่อม 9 คน รวม 10 องค์/คน ได้แก่
มีพระโอรส 1 พระองค์ กับ 17 องค์ และพระธิดา 12 องค์ รวม 30 พระองค์/องค์ ได้แก่
ลำดับ | พระรูปและพระนาม | เพศ | พระมารดา | ประสูติ | สิ้นพระชนม์ | คู่สมรส |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | หม่อมเจ้าปฏิพัทธเกษมศรี เกษมศรี | ช. | หม่อมเพิ่ม | มีนาคม พ.ศ. 2416 | 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2467 |
|
2 | หม่อมเจ้าเม้า | ญ. | หม่อมเพิ่ม | ก่อน 13 เมษายน พ.ศ. 2417 | 27 ธันวาคม พ.ศ. 2418 | มิได้สมรส |
3 | หม่อมเจ้าสมบัติบูรณ์ | ช. | หม่อมพลัด | พฤษภาคม พ.ศ. 2417 | 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 |
|
4 | พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม (เดิม หม่อมเจ้าขุนเณร) | ช. | หม่อมเพิ่ม | 29 สิงหาคม พ.ศ. 2419[8] | 6 มกราคม พ.ศ. 2476 |
|
5 | หม่อมเจ้าผกามาลย์ เกษมศรี | ญ. | หม่อมละม้าย | 1 มิถุนายน พ.ศ. 2424[8] | 27 มีนาคม พ.ศ. 2469 | มิได้สมรส |
6 | หม่อมเจ้ารำไพเยาวยุภา ศุขสวัสดิ์ | ญ. | หม่อมเป้า | เมษายน พ.ศ. 2426 | พ.ศ. 2454 | หม่อมเจ้าอนุชาติศุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ |
7 | หม่อมเจ้า | ช. | ไม่มีข้อมูล | พ.ศ. 2428 | 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2434 | มิได้สมรส |
8 | หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี | ช. | หม่อมเจ้าประสานศัพท์ | 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429[8] | 25 กันยายน พ.ศ. 2506 |
|
9 | หม่อมเจ้านิลประภัศร เกษมศรี | ช. | หม่อมสอน | 29 ตุลาคม พ.ศ. 2433[8] | 15 ตุลาคม พ.ศ. 2476 | หม่อมประภัศร์ (หงสกุล) |
10 | หม่อมเจ้าตระการโชค เกษมศรี | ช. | หม่อมละม้าย | 12 เมษายน พ.ศ. 2424[8] | 29 ธันวาคม พ.ศ. 2484 | มิได้สมรส |
11 | หม่อมเจ้าสมภพ (เดิม หม่อมเจ้าสำเภา) เกษมศรี | ช. | หม่อมแช่ม | 7 สิงหาคม พ.ศ. 2434[8] | 24 กันยายน พ.ศ. 2506 | หม่อมเยื้อน (ลักษณะประนัย) |
12 | หม่อมเจ้าเผือก | ช. | ไม่มีข้อมูล | ไม่มีข้อมูล | ไม่มีข้อมูล
(พระราชทานเพลิงศพ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2435) |
มิได้สมรส |
13 | หม่อมเจ้าจิตรโภคทวี เกษมศรี | ช. | หม่อมละม้าย | 10 ตุลาคม พ.ศ. 2436[8] | 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2489 | หม่อมพร (เลาหเศรษฐี) |
14 | หม่อมเจ้าเล็ก | ช. | หม่อมสอน | 1 มกราคม พ.ศ. 2437 | 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2437 | มิได้สมรส |
15 | หม่อมเจ้า | ญ. | ไม่มีข้อมูล | 7 กันยายน พ.ศ. 2437 | 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2438 | มิได้สมรส |
16 | หม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี | ช. | หม่อมสอน | 28 สิงหาคม พ.ศ. 2438[8] | 14 เมษายน พ.ศ. 2517 |
|
17 | หม่อมเจ้าอรรคพันธ์ เกษมศรี | ช. | หม่อมเชย | มิถุนายน พ.ศ. 2438 | ตุลาคม พ.ศ. 2461 | มิได้สมรส |
18 | หม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี | ญ. | หม่อมละม้าย | 11 ตุลาคม พ.ศ. 2438[8] | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2487 | หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี |
19 | หม่อมเจ้าอุทัยพงศ์ ศุขสวัสดิ์ | ญ. | หม่อมเชื้อ | 10 สิงหาคม พ.ศ. 2439[8] | 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 | หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ |
20 | หม่อมเจ้า | ช. | ไม่มีข้อมูล | ไม่มีข้อมูล | พ.ศ. 2439 | มิได้สมรส |
21 | หม่อมเจ้าสมทรง เทวกุล | ญ. | หม่อมสอน | 17 กันยายน พ.ศ. 2441[8] | 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485 | หม่อมเจ้านิกรเทวัญ เทวกุล |
22 | หม่อมเจ้าอธิพรพงศ์ เกษมศรี | ช. | หม่อมแหวน | 15 มกราคม พ.ศ. 2442[8] | 8 ธันวาคม พ.ศ. 2507 | หม่อมเกษรบุปผา (อาคมานนท์) |
23 | หม่อมเจ้าวิไลวรรณ ศุขสวัสดิ์ | ญ. | หม่อมเชื้อ | 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2442[8] | 20 มกราคม พ.ศ. 2489 | หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ |
24 | หม่อมเจ้าตุ๊ | ญ. | ไม่มีข้อมูล | ไม่มีข้อมูล | 2 ตุลาคม พ.ศ. 2451 | มิได้สมรส |
25 | หม่อมเจ้าสโมสรเกษม เกษมศรี | ช. | หม่อมละม้าย | 16 เมษายน พ.ศ. 2445[8] | 23 เมษายน พ.ศ. 2532 | หม่อมเจ้าแขไขจรัสศรี (เทวกุล) |
26 | หม่อมเจ้ามัณฑนา เกษมศรี | ญ. | หม่อมเชย | 20 เมษายน พ.ศ. 2445[8] | 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2488 | มิได้สมรส |
27 | หม่อมเจ้าวงศ์แข เกษมสันต์ | ญ. | หม่อมสอน | 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445[8] | 18 กันยายน พ.ศ. 2539 | หม่อมเจ้านิวัทธวงศ์ เกษมสันต์ |
28 | หม่อมเจ้าพระมงคลโยค เกษมศรี | ช. | หม่อมแหวน | 29 มิถุนายน พ.ศ. 2453[8] | 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 | มิได้สมรส |
29 | เกษมเสาวภา เกษมศรี | ญ. | หม่อมแหวน | 8 มิถุนายน พ.ศ. 2457[8] | 29 มกราคม พ.ศ. 2545 |
|
30 | หม่อมเจ้าบุญโศลกเกษม เกษมศรี | ช. | หม่อมแหวน | 12 มกราคม พ.ศ. 2459[8] | 26 ธันวาคม พ.ศ. 2540 | หม่อมศรีสมบัติ (อาคมานนท์) |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนัดดารวม 95 คน ดังนี้
พงศาวลีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.