พระเจ้าเฮนรีที่ 1 แห่งอังกฤษ
From Wikipedia, the free encyclopedia
พระเจ้าเฮนรีที่ 1[1] แห่งอังกฤษ (อังกฤษ: Henry I of England) (ราว ค.ศ. 1068/ค.ศ. 1069 – 1 ธันวาคม ค.ศ. 1135) เป็นกษัตริย์แห่งอังกฤษและเป็นกษัตริย์องค์ที่ 3 ของราชวงศ์นอร์มันตั้งแต่ปี ค.ศ. 1100 จนกระทั่งสวรรคตในปี ค.ศ. 1135 พระองค์เป็นโอรสองค์ที่สี่ของพระเจ้าวิลเลียมที่ 1 แห่งอังกฤษหรือพระเจ้าวิลเลียมผู้พิชิต โดยพระองค์ได้รับการศึกษาภาษาละตินและศิลปศาสตร์ ในการสวรรคตของพระเจ้าวิลเลียมที่ 1 ในปี ค.ศ. 1087 พระเชษฐาของเจ้าชายเฮนรีสององค์คือรอเบิร์ตที่ 2 ดยุกแห่งนอร์มังดีและวิลเลียม รูฟัสสืบทอดดัชชีนอร์ม็องดีและอังกฤษตามลำดับ แต่เจ้าชายเฮนรีไม่ได้รับที่ดิน พระองค์ซื้อเคาน์ตีโคเทนตินทางตะวันตกของนอร์มังดีจากรอเบิร์ต แต่พระเชษฐาองค์นี้ถูกปลดเสียก่อนในปี ค.ศ. 1091 พระองค์ค่อย ๆ สร้างฐานอำนาจของพระองค์ขึ้นใหม่ในโคเทนตินและร่วมมือกับวิลเลียม รูฟัสหรือพระเจ้าวิลเลียมที่ 2 แห่งอังกฤษ ซึ่งเป็นพระเชษฐาอีกองค์หนึ่งต่อสู้กับรอเบิร์ต
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
พระเจ้าเฮนรีที่ 1 | |
---|---|
พระบรมสาทิสลักษณ์พระเจ้าเฮนรีที่ 1 โดยศิลปินนิรนาม คริสต์ศตวรรษที่ 17 | |
พระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษ | |
ครองราชย์ | 5 สิงหาคม ค.ศ. 1100 – 1 ธันวาคม ค.ศ. 1135 |
ราชาภิเษก | 5 สิงหาคม ค.ศ. 1100 |
ก่อนหน้า | พระเจ้าวิลเลียมที่ 2 |
ถัดไป | พระเจ้าสตีเฟน |
ดยุกแห่งนอร์ม็องดี | |
ครองราชย์ | ค.ศ. 1106 – 11 ธันวาคม ค.ศ. 1135 |
ก่อนหน้า | ดยุกรอเบิร์ตที่ 2 |
ถัดไป | ดยุกสตีเฟน |
พระราชสมภพ | ราว ค.ศ. 1068 ถึง ค.ศ. 1069 เซลบี ยอร์กเชอร์ อังกฤษ |
สวรรคต | 1 ธันวาคม ค.ศ. 1135
~(66 - 67 ปี) แซ็งต์-เดอนีส์-ซ็อง-ลียงส์ (ปัจจุบันคือลียงส์-ลา-ฟอเรต์) ดัชชีนอร์ม็องดี |
ฝังพระบรมศพ | เรดิงแอบบีย์ อังกฤษ |
ชายา |
|
พระราชบุตร | ในสมรส 3 พระองค์ และนอกสมรสประมาณ 20-25 คน |
ราชวงศ์ | นอร์มัน |
พระราชบิดา | พระเจ้าวิลเลียมที่ 1 แห่งอังกฤษ |
พระราชมารดา | มาทิลดาแห่งแฟลนเดิร์ส |
ช่วงเวลา | |
เหตุการณ์สำคัญ |
|
พระองค์อยู่ในสถานที่ที่พระเชษฐาของพระองค์คือ พระเจ้าวิลเลียมที่ 2 สวรรคตอย่างกะทันหันเนื่องจากการถูกยิงด้วยธนูระหว่างการล่าสัตว์ในอุทยานหลวงในปี ค.ศ. 1100 และเนื่องจากพระเจ้าวิลเลียมที่ 2 สวรรคตโดยไม่มีรัชทายาท เจ้าชายเฮนรีจึงเข้ายึดราชบัลลังก์อังกฤษโดยให้คำมั่นในพิธีราชาภิเษกของพระองค์ว่าจะแก้ไขนโยบายที่ไม่เป็นที่นิยมของพระเจ้าวิลเลียมที่ 2 ให้ดีขึ้น พระองค์อภิเษกสมรสกับมาทิลดาแห่งสกอตแลนด์ และทั้งสองพระองค์มีพระราชบุตรที่เจริญพระชนม์ 2 พระองค์ได้แก่ จักรพรรดินีมาทิลดา และเจ้าชายวิลเลียม อเดลิน พระองค์มีพระราชบุตรนอกสมรสหลายคนจากพระสนมลับหลายคน เจ้าชายโรเบิร์ต พระเชษฐาของพระองค์เสด็จจากนอร์มังดีในปี ค.ศ. 1101 เพื่อโต้แย้งการปกครองอังกฤษของพระเจ้าเฮนรี การรบครั้งนี้จบลงด้วยการเจรจาข้อตกลงที่ยืนยันว่าพระเจ้าเฮนรีเป็นกษัตริย์ ความสงบสุขเกิดขึ้นได้ไม่นาน เมื่อพระเจ้าเฮนรีนำกองทัพบุกยึดครองดัชชีนอร์ม็องดีในปี ค.ศ. 1105 และ ค.ศ. 1106 ในที่สุดพระองค์ก็เอาชนะดยุคโรเบิร์ตได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาดในยุทธการที่แต็งเชอเบรย์พระเจ้าเฮนรีปลดดยุครอเบิร์ตและจำคุกตลอดพระชนม์ชีพ การปกครองนอร์ม็องดีของพระเจ้าเฮนรีถูกท้าทายโดยพระเจ้าหลุยส์ที่ 6 แห่งฝรั่งเศส เคานต์บอลด์วินที่ 7 แห่งแฟลนเดอร์ส และฟุลค์ที่ 5 แห่งอองฌู ผู้สนับสนุนการอ้างสิทธิ์ของวิลเลียม คลิโต พระโอรสของดยุคโรเบิร์ต และสนับสนุนการก่อกบฏครั้งใหญ่ในดัชชีระหว่างปี ค.ศ. 1116 ถึง ค.ศ. 1119 หลังจากชัยชนะของพระเจ้าเฮนรีในยุทธการที่เบรมิวเล พระองค์ได้ลงพระนามในข้อตกลงสันติภาพซึ่งตกลงกับพระเจ้าหลุยส์ที่ 6 ในปี ค.ศ. 1120
พระเจ้าเฮนรีถือได้ว่าเป็นกษัตริย์ที่เฉียบขาดแต่มีพระปรีชาสามารถ สามารถจัดการกับเหล่าบารอนในอังกฤษและนอร์มังดีได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในอังกฤษ พระองค์ใช้ระบบยุติธรรม รัฐบาลท้องถิ่น และการจัดเก็บภาษีของแองโกล-แซกซอนที่มีอยู่ แต่เสริมความแข็งแกร่งด้วยกรมสรรพากรและกรมราชทัณฑ์ ขณะที่นอร์มังดีถูกปกครองโดยระบบยุติธรรมและการจัดเก็บภาษีที่กำลังเจริญเติบโต ข้าราชการหลายคนภายใต้การปกครองของพระเจ้าเฮนรีเป็น "คนใหม่" ที่มีภูมิหลังที่คลุมเครือ มากกว่าจะมาจากครอบครัวที่มีฐานะสูงส่ง พระเจ้าเฮนรีสนับสนุนการปฏิรูปคณะสงฆ์ แต่พระองค์ก็เข้าไปพัวพันกับข้อพิพาทร้ายแรงในปี ค.ศ. 1101 กับอาร์ชบิชอปแอนเซล์มแห่งแคนเทอร์เบอรี ซึ่งจบลงด้วยการประนีประนอมในปี ค.ศ. 1105 พระองค์สนับสนุนการปฏิรูปคลูนีแอกและมีบทบาทสำคัญในการเลือกนักบวชอาวุโสในอังกฤษและนอร์มังดี
เจ้าชายวิลเลียม อาเดลิน พระราชโอรสโดยชอบธรรมเพียงพระองค์เดียวของพระเจ้าเฮนรีสวรรคตเนื่องจากจมน้ำในหายนะเรือสีขาวในปี ค.ศ. 1120 ทำให้การสืบราชบัลลังก์เกิดความสงสัย พระเจ้าเฮนรีอภิเษกสมรสกับพระมเหสีองค์ที่ 2 คือ อเดลีซาแห่งลูแว็ง โดยหวังว่าจะมีพระราชโอรสอีกองค์หนึ่ง แต่พวกเขาก็ไม่มีพระราชโอรส เพื่อตอบสนองต่อเรื่องนี้ พระองค์ประกาศว่าพระราชธิดาโดยชอบธรรมเพียงองค์เดียวของพระองค์คือมาทิลดาพระเชษฐภคินีของเจ้าชายวิลเลียมได้เป็นรัชทายาทและอภิเษกกับเจฟฟรีย์แห่งอองฌู ความสัมพันธ์ระหว่างพระเจ้าเฮนรีกับทั้งคู่เริ่มตึงเครียด และการต่อสู้ก็ปะทุขึ้นตามแนวชายแดนของอองฌู พระเจ้าเฮนรีสวรรคตเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม ค.ศ. 1135 หลังจากประชวรอยู่หนึ่งสัปดาห์ แม้จะมีแผนการสำหรับมาทิลดาแต่พระเจ้าเฮนรีก็ถูกสืบทอดราชบัลลังก์อังกฤษโดยสตีเฟนแห่งบลัวพระราชนัดดาของพระองค์ซึ่งส่งผลให้เกิดสงครามกลางเมืองที่เรียกว่าดิแอนะคี